Tôi sống cùng nhà nên có trách nhiệm về khoản nợ này. Vài tháng sau khi mẹ mất, tôi đã thanh toán đầy đủ dư nợ lại cho ngân hàng song vẫn không lấy được sổ đỏ. Ngân hàng nói tôi phải đi làm quyền thừa kế sử dụng đất thì mới được rút sổ đỏ.
Do mẹ tôi mất đột ngột nên mọi giấy tờ giờ không tìm thấy đâu. Vậy xin hỏi giờ có cách nào để làm quyền thừa kế và lấy sổ đỏ ra?
Luật sư trả lời:
Theo nội dung trình bày thì hiểu rằng diện tích nhà đất mà mẹ bạn đã thế chấp cho ngân hàng là tài sản riêng của bà.
Theo quy định của pháp luật về thừa kế, sau khi qua đời, di sản thừa kế được chia theo di chúc hoặc chia theo pháp luật (Điều 650 Bộ luật Dân sự 2015 quy định di sản thừa kế được chia theo pháp luật khi: Không có di chúc; Di chúc không hợp pháp…)
Trường hợp người chết khi còn sống mà vay nợ cá nhân, tổ chức khác thì những người hưởng thừa kế có trách nhiệm thanh toán các khoản nợ đó (trong giới hạn giá trị di sản mà người chết để lại). Sau khi thanh toán xong các nghĩa vụ của người chết để lại (quy định tại Điều 658), những người thừa kế được hưởng phần di sản còn lại (nếu có).
Như vậy, đối chiếu với các quy định chúng tôi vừa viện dẫn , những người thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật có trách nhiệm thanh toán số tiền mà mẹ bạn đã vay ngân hàng theo quy định nói trên.
Để nhận lại Giấy chứng nhận quyền sở hữu/quyền sử dụng bất động sản (sổ đỏ) thì những người được hưởng thừa kế phải làm thủ tục khai nhận thừa kế. Tuy nhiên, do sổ đỏ đang do ngân hàng giữ nên một trong những người được hưởng thừa kế có quyền đề nghị ngân hàng cấp bản sao sổ đỏ, hợp đồng vay tiền, hợp đồng thế chấp và các giấy tờ khác có liên quan đến việc vay, thế chấp tài sản. Người đề nghị phải xuất trình Giấy chứng tử và giấy tờ chứng minh mối quan hệ thừa kế (di chúc, huyết thống, hôn nhân với người chết) để ngân hàng xác định tư cách pháp lý của người đề nghị.
Sau khi được ngân hàng cung cấp bản sao (có công chứng, chứng thực của cơ quan có thẩm quyền) thì những người thừa kế liên hệ với cơ quan công chứng (Phòng công chứng hoặc văn phòng công chứng) để được hướng dẫn và thực hiện thủ tục khai nhận thừa kế, lập Văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế. Hồ sơ
Trên cơ sở Văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế, những người được thừa kế có quyền liên hệ với ngân hàng để thanh toán các khoản nợ, thực hiện thủ tục giải chấp và nhận lại sổ đỏ (trên thực tế việc thanh toán khoản vay có thể được thực hiện ngay cả khi chưa có Văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế)
Theo quy định tại khoản 4 Điều 57 Luật Công chứng, văn bản thỏa thuận phân chia di sản đã được công chứng là một trong các căn cứ để cơ quan nhà nước có thẩm quyền đăng ký việc chuyển quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản cho người được hưởng di sản. Do vậy, người được hưởng thừa kế có quyền liên hệ với cơ quan tài nguyên môi trường để đăng ký trước bạ, sang tên theo nội dung trong văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế.
Trường hợp khi thực hiện một trong các thủ tục nói trên mà gặp vướng mắc thì bạn có thể liên hệ với cơ quan công chứng hoặc cơ quan tài nguyên môi trường địa phương để được hướng dẫn cụ thể và nhận các biểu mẫu giấy tờ theo quy định của pháp luật.
