Ông Minh có nhà xưởng (cũng tại địa chỉ trên) cho Công ty CP Sản xuất sân khấu và Nội thất Chim Gõ Kiến thuê lại.
Tuy nhiên trong quá trình làm việc, Cty Chim Gõ Kiến đã để xảy ra vụ cháy khiến toàn bộ khu nhà xưởng bị hư hỏng, đổ nát nhưng lại phớt lờ trách nhiệm bồi thường, còn các cơ quan chức năng thì nhiều lần bác đơn kiến nghị của ông với lý do “không có dấu hiệu tội phạm”.
Vụ cháy bất thường
Theo đơn kiến nghị của ông Minh, nhà xưởng của ông tại địa chỉ 60/130/25 xã Đông Thạnh cho Cty Chim Gõ Kiến (đại diện là ông Huỳnh Quốc Bảo) thuê làm xưởng sản xuất.
Ngày 22/2/2016, trong quá trình công nhân của Cty Chim Gõ Kiếm làm việc đã để xảy cháy, ngọn lửa không được khống chế kịp thời, đã lan vào các vật liệu, chất dễ cháy như xăng, sơn, thùng nhựa... nên đã nhanh chóng bùng lên.
Sau khi lực lượng Cảnh sát Phòng cháy và Chữa cháy Quận 12 có mặt và dập tắt đám cháy thì cả khu nhà xưởng cũng đã hư hại hoàn toàn và đổ sụp.
Ước tính thiệt hại riêng của phần nhà xưởng bị đổ sụp, hư hại đã lên đến cả tỷ đồng, đó là chưa kể đến những nguyên vật liệu sản xuất, máy móc thiết bị khác của Cty Chim Gõ Kiến trong đó.
Ngày 23/2/2016, Cảnh sát Phòng cháy và Chữa cháy (PC&CC) TP.Hồ Chí Minh đã phối hợp với Cơ quan Cảnh sát Điều tra - Công an huyện Hóc Môn, VKSND huyện Hóc Môn và các đơn vị có liên quan tiến hành khám nghiệm hiện trường vụ cháy.
Hội đồng khám nghiệm hiện trường xét thấy vụ cháy thuộc thẩm quyền điều tra của Cơ quan Cảnh sát Điều tra - Công an huyện Hóc Môn nên đã bàn giao cho cơ quan này thụ lý điều tra.
Ngày 16/5/2016, ông Minh đã làm đơn tố giác tội phạm gửi đến Công an huyện Hóc Môn về việc ông Huỳnh Quốc Bảo (đại diện Cty Chim Gõ Kiến) có dấu hiệu phạm tội “Vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy” được quy định trong Bộ luật Hình sự.
Theo tố giác của ông Minh, ông Bảo sau khi thuê nhà xưởng và tiến hành sản xuất, dù biết rằng việc sản xuất dễ gây cháy nhưng đã không có phương án phòng cháy, không có nội quy phòng cháy, chữa cháy treo ở nơi cần thiết; khi xảy ra cháy đã không tích cực chữa cháy, có thái độ bỏ mặc dẫn đến hậu quả là tài sản bị thiệt hại rất nghiêm trọng.
Đến ngày 22/6/2016, Cơ quan Cảnh sát Điều tra - Công an huyện Hóc Môn đã ra thông báo số 435/TB-CSĐT-ĐTTH, trong đó nêu:
“Nguyên nhân xảy ra cháy là do sự cố điện trên đường dây dẫn điện từ cầu dao tổng 3 pha trong nhà xưởng làm cháy hệ thống dây dẫn điện và sau đó cháy lan ra các khu vực khác của xưởng, không có sự việc phạm tội xảy ra. Do đó cơ quan CSĐT Công an huyện Hóc Môn đã ra quyết định không khởi tố vụ án hình sự”.
Không đồng tình với quyết định trên của cơ quan công an huyện Hóc Môn, ông Minh đã gửi đơn kiến nghị và khiếu nại tới VKSND huyện Hóc Môn.
Tuy nhiên cơ quan này căn cứ trên hồ sơ, tài liệu thu thập được cũng khẳng định “không có dấu hiệu phạm tội gây ra vụ cháy kho hàng” và đã bác đơn khiếu nại của ông Minh đồng thời tuyên bố “đây là quyết định giải quyết cuối cùng”.
 |
| Văn bản của CQĐT và VKSND huyện Hóc Môn về việc không khởi tố vụ án |
Chuyện nhỏ thành... không có?!
Trong sự việc trên, có thể nói kết luận của cơ quan điều tra, tố tụng đã bỏ qua quyền lợi của ông Minh, đồng thời chưa xem xét thấu đáo vai trò và trách nhiệm của Cty Chim Gõ Kiến trong việc để xảy ra vụ cháy.
Cụ thể, trong hợp đồng cho thuê giữa ông Lê Trí Minh và Giám đốc Cty Chim Gõ Kiến là ông Huỳnh Quốc Bảo thể hiện rõ trách nhiệm của bên B (bên thuê mặt bằng - Cty Chim Gõ Kiến) là phải:
“...Bồi thường thiệt hại hoặc sửa chữa phần hư hỏng; Chịu trách nhiệm về mọi hoạt động sản xuất kinh doanh của mình theo đúng pháp luật hiện hành...”.
Chưa nói về vấn đề bên B là Cty Chim Gõ Kiến chậm thanh toán tiền thuê mặt bằng nhà xưởng cho ông Minh, đơn vị này còn chậm trễ và thiếu trách nhiệm trong việc thực hiện các quy định về phòng chống cháy nổ và an toàn lao động trong suốt quá trình đi vào sản xuất (từ tháng 11/2015).
Cụ thể, trong văn bản số 558/PCCC-P11 của Sở Cảnh sát PC&CC TP.Hồ Chí Minh trả lời báo PLVN với một số nội dung cho thấy phía Cty Chim Gõ Kiến có rất nhiều sai sót trong việc thực hiện các quy định về phòng cháy, chữa cháy.
Theo những nội dung trong văn bản của Sở Cảnh sát PC&CC TP.Hồ Chí Minh thì nơi xảy ra vụ cháy là “công trình được xây dựng trong khuôn viên tổng diện tích là 1.800m2 với diện tích xây dựng là 1.000m2, do ông Lê Minh Trí làm chủ đầu tư...
Đến tháng 11/2015, ông Lê Minh Trí cho Chi nhánh Công ty CP Sản xuất sân khấu và Nội thất Chim Gõ Kiến thuê, tính chất là làm kho chưa dụng cụ phục vụ sự kiện sân khấu...
Thứ hai, từ tháng 11/2015, Phòng Cảnh sát PC&CC quận 12 đã tiến hành kiểm tra công tác PC&CC đối với Chi nhánh Công ty Chim Gõ Kiến và có kiến nghị Công ty này thực hiện một số nội dung PCCC:
Xây dựng hồ sơ kiến trúc có liên quan đến công tác PCCC gửi đến Phòng Cảnh sát PC&CC quận 12 để được phê duyệt và nghiệm thu theo quy định tại các Điều 15, 16, 17 của Nghị định 74/2014/NĐ-CP ban hành ngày 31/7/2014; Tiến hành lắp đặt hệ thống thu lôi, chống sét...; Lên kế hoạch mở lớp huấn luyện nghiệp vụ PCCC cho lực lượng tại chỗ...
Nhận xét về những tồn tại của Công ty Chim Gõ Kiến trong công tác PCCC, Sở Cảnh sát PC&CC TP.Hồ Chí Minh cũng chỉ rõ: Công ty chưa thẩm duyệt thiết kế và nghiệm thu PCCC theo quy định tại các điều 15, 16, 17 - Nghị định 74/2014/NĐ-CP và chưa lắp đặt các hệ thống PCCC theo quy định...
Ngoài ra, trong công văn của Sở Cảnh sát PC&CC TP.Hồ Chí Minh cũng khẳng định công ty này thuộc diện phải mua bảo hiểm cháy nổ bắt buộc theo quy định tại Nghị định số 130/2006/NĐ-CP ban hành ngày 8/11/2006 của Chính phủ, tuy nhiên công ty này chưa mua bảo hiểm...
Tuy nhiên, do công ty này mới thành lập và đây là lần kiểm tra đầu nên Phòng Cảnh sát PC&CC quận 12 chỉ nhắc nhở, kiến nghị công ty thực hiện các nội dung trên mà không xử lý vi phạm hành chính.
Có thể thấy rằng, vụ cháy xảy ra trong quá trình Cty Chim Gõ Kiến tiến hành sản xuất, có rất nhiều nhân chứng chứng kiến. Dù đã đi vào sản xuất và hoạt động từ tháng 11/2015, đã được cơ quan chức năng là Phòng Cảnh sát PC&CC quận 12 nhắc nhở, đôn đốc việc thực hiện các quy định về công tác PCCC, tuy nhiên đến thời điểm xảy ra cháy thì Cty Chim Gõ Kiến vẫn chưa chấp hành các quy định này.
Hậu quả là dù đám cháy xảy ra vào ban ngày, có hàng chục công nhân và nhân viên của công ty ở đó nhưng không có đủ phương tiện chữa cháy, lực lượng PCCC tại chỗ không có kỹ năng nên đã để đám cháy vượt khỏi tầm kiểm soát, dù không gây thiệt hại về người nhưng cũng khiến toàn bộ nhà xưởng, máy móc vật tư (ước tính hàng tỷ đồng) bị hư hại hoàn toàn...
Phân tích về các khía cạnh pháp lý trong sự việc này, Luật sư Nguyễn Hồng Cơ (Đoàn Luật sư TP.Hồ Chí Minh) cho biết:
Theo quy định của Luật PC&CC cùng các văn bản pháp luật hiện hành thì các doanh nghiệp kinh doanh các ngành nghề có nguy cơ cháy nổ cao phải mua bảo hiểm cháy nổ bắt buộc.
Trong trường hợp của Cty Chim Gõ Kiến, doanh nghiệp này không tuân thủ các quy định về an toàn cháy nổ, để xảy ra vụ hỏa hoạn thì có thể bị xem xét xử lý hình sự.
Rất may trong vụ cháy này không xảy ra thiệt hại về nhân mạng nên các cơ quan tố tụng có căn cứ để không khởi tố vụ án nên mà hướng phía bên thiệt hại là ông Lê Trí Minh khởi kiện vụ án dân sự để yêu cầu bên để xảy ra cháy phải bồi thường các thiệt hại cho mình.
Ngoài ra, việc không tuân thủ các quy định về phòng cháy chữa cháy dẫn đến thiệt hại lớn về tài sản nhưng không bị xử lý hình sự có thể sẽ tạo tiền lệ cho các doanh nghiệp xem thường công tác phòng chống cháy nổ, vì vậy các cơ quan có thẩm quyền cần xử lý mạnh tay đối với những trường hợp như trên.
