Theo báo cáo của Sở Xây dựng TP.HCM, giai đoạn 2016 – 2020, TP đạt 12,4% chỉ tiêu di dời nhà ở trên và ven kênh rạch (2.479 căn trong số 20.000 căn cần di dời). Đối với việc xây dựng chung cư cũ, trong số 474 chung cư được xây dựng trước năm 1975, TP đã xây mới được 2 chung cư, đang xây dựng 3 chung cư.
Quyết định số 3837 của TP.HCM đặt mục tiêu trong giai đoạn 2021-2025, TP sẽ hoàn thành bồi thường, di dời 6.500 căn nhà ven, trên kênh rạch với tổng vốn đầu tư dự kiến 19.280 tỷ đồng. Trong đó, những dự án di dời bằng vốn ngân sách được chia thành 3 nhóm.
Nhóm 1 sẽ di dời 3.220 căn với tổng vốn đầu tư dự kiến 12.530 tỷ đồng. Nhóm 2 gồm 14 dự án đã triển khai xong các bước chuẩn bị đầu tư từ giai đoạn 2016 – 2020 (tổng vốn đầu tư dự kiến 5.543 tỷ đồng, di dời 3.250 căn). Nhóm 3 gồm 30 dự án đang thực hiện các bước chuẩn bị đầu tư (tổng vốn đầu tư dự kiến 10.362 tỷ đồng, quy mô 7.282 căn).
Đối với dự án vốn ngoài ngân sách, TP.HCM tập trung hoàn tất các thủ tục chuẩn bị để sớm tổ chức đấu thầu lựa chọn chủ đầu tư thực hiện 6 dự án với quy mô 6.630 căn, trong đó trọng tâm là dự án bờ nam kênh Đôi (5.055 căn).
Về công tác xây dựng chung cư cũ, TP tập trung hoàn tất đầu tư xây mới 6 chung cư cấp D đã di dời, tháo dỡ trong giai đoạn 2016 – 2020. Tiếp đến, TP hoàn tất di dời, tháo dỡ 8 chung cư cấp D chưa thực hiện hoặc thực hiện dở dang trong giai đoạn 2016 – 2020.
Ngoài ra, TP.HCM cũng hoàn tất việc cải tạo, sửa chữa 180 chung cư cấp B và 66 chung cư cấp C còn lại của giai đoạn 2016-2020 với tổng vốn đầu tư dự kiến 500 tỷ đồng từ ngân sách.
Nghị định số 69/2021/NÐ-CP của Chính phủ có hiệu lực từ ngày 1/9/2021 về cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư quy định rõ, nhà chung cư thuộc diện phải phá dỡ để xây dựng lại hoặc xây dựng công trình khác theo quy hoạch cũng như quy định về phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư... Điều kiện phá dỡ chung cư cũ chỉ cần 70% hộ đồng ý thay vì 100% như trước. Trong đó, đối với các chung cư cấp D (nguy hiểm) sẽ tháo dỡ khẩn cấp không cần ý kiến đồng thuận cư dân. Bồi thường tái định cư căn cứ vào từng khu vực, tạo điều kiện cho các chủ sở hữu ở tầng 1 chung cư cũ có diện tích kinh doanh hoặc ưu đãi về việc thuê phần diện tích thương mại.
Để đạt được những mục tiêu trên, UBND TP HCM đã giao việc cụ thể cho từng sở, ban, ngành cùng chủ tịch UBND TP Thủ Đức và các quận - huyện; trưởng Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng hạ tầng đô thị, trưởng Ban Quản lý đầu tư xây dựng các khu đô thị mới...
Theo đó, Sở Xây dựng là cơ quan thường trực, theo dõi, đôn đốc việc thực hiện của các sở, ngành, TP Thủ Đức và các quận - huyện. Đồng thời, tổ chức thành lập tổ công tác liên ngành định kỳ kiểm tra tiến độ triển khai tại địa phương theo đúng mục tiêu thực hiện từ nay đến năm 2025. Báo cáo định kỳ những khó khăn, vướng mắc cần giải quyết và đề xuất điều chỉnh, bổ sung những nội dung, chỉ tiêu, nhiệm vụ cụ thể cho UBND TP HCM xem xét, quyết định.
Sở Kế hoạch và Đầu tư xem xét khả năng cân đối nguồn vốn đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025, tham mưu cho UBND TP HCM kế hoạch đầu tư công, bảo đảm nguồn vốn 19.280 tỉ đồng, thực hiện mục tiêu kép vừa chống ngập vừa di dời nhà trên và ven kênh rạch để chỉnh trang đô thị và 500 tỉ đồng để cải tạo, sửa chữa các chung cư được xây dựng trước năm 1975.
Sở Tài nguyên và Môi trường trình tự lập, thẩm định, phê duyệt và tổ chức thực hiện dự án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư để có cơ sở triển khai nhanh các dự án di dời nhà trên và ven kênh rạch. Chủ trì tham mưu cho UBND TP HCM về giải pháp tách dự án bồi thường (dự án nhóm A) để thực hiện độc lập đối với các dự án di dời và tái định cư nhà trên và ven kênh rạch để tạo quỹ đất đấu giá thu nộp cho ngân sách.
Sở Quy hoạch và Kiến trúc rà soát quy hoạch chung 1/5.000, quy hoạch phân khu 1/2.000 tại TP Thủ Đức và các quận - huyện để đánh giá, xem xét điều chỉnh tăng chỉ tiêu quy hoạch kiến trúc đối với các dự án chỉnh trang đô thị thuộc khu vực thực hiện cải tạo xây dựng mới chung cư cũ.
UBND TP Thủ Đức và các quận - huyện xây dựng kế hoạch phát triển các dự án tạo quỹ nhà ở xã hội trên từng địa bàn; bảo đảm đủ nguồn nhà để bố trí tái định cư cho các hộ gia đình, cá nhân được bồi thường nhưng giá trị bồi thường không đủ để mua nhà ở thương mại hoặc các hộ gia đình, cá nhân không đủ điều kiện bồi thường, không còn nơi ở nào khác.
Sở Thông tin và Truyền thông phối hợp cùng Ủy ban MTTQ các cấp và các đoàn thể chính trị - xã hội phát huy vai trò, trách nhiệm trong việc tổ chức vận động, tuyên truyền giải thích cho các hộ dân sống trong khu vực thực hiện dự án di dời nhà trên và ven kênh rạch; dự án cải tạo, sửa chữa hoặc xây dựng mới thay thế chung cư cũ nhận thức, hiểu rõ quyền lợi và nghĩa vụ của mình.
