UBND TP HCM vừa có Thông báo số 423/TB-VP truyền đạt kết luận của Phó chủ tịch UBND TP Hứa Ngọc Thuận,: Kể từ ngày 1/7/2012, TP ngừng cấp thẻ bảo hiểm y tế (BHYT) cho đối tượng trẻ em dưới 6 tuổi không có hộ khẩu TP, đối với những trẻ tạm trú đã được cấp thẻ BHYT các cơ quan chức năng phải tiến hành rà soát và thu hồi. Người dân bức xúc cho rằng, đây là quy định vừa trái luật lại thiếu nhân văn.
Trẻ dưới 6 tuổi nhập cư cần được đối xử công bằng |
Quy định trái luật
Nhằm tạo điều kiện thuận lợi trong việc khám chữa bệnh (KCB) BHYT cho trẻ em, đặc biệt là những trẻ nhập cư có hoàn cảnh khó khăn. Tại Chỉ thị số 38-CT/TW ngày 7/9/2009, của Ban Bí thư Trung ương về việc “Đẩy mạnh công tác BHYT trong tình hình mới” nêu rõ: Các cơ quan chức năng phải tổ chức thực hiện đồng bộ có hiệu quả các chính sách về BHYT, phát động cuộc vận động toàn dân tham gia BHYT và chuẩn bị lộ trình tiến đến BHYT toàn dân trong những năm tiếp theo.
Về mặt pháp lý, tại Khoản 2, Điều 17, Luật BHYT đã quy định rõ: Địa phương nơi cấp thẻ BHYT cho trẻ dưới 6 tuổi là UBND phường, xã nơi cư trú của cha, mẹ trẻ. Các địa phương trên có trách nhiệm lập danh sách và đề nghị cấp thẻ BHYT cho trẻ dưới 6 tuổi cư trú tại địa bàn.
Trong khi đó tại Điều 1, Luật Cư trú cũng đã xác định: "Cư trú là việc công dân sinh sống tại một địa điểm thuộc xã, phường, thị trấn dưới hình thức thường trú hoặc tạm trú". Như vậy, với các quy định pháp luật này có thể hiểu rằng, địa phương nơi trẻ tạm trú vẫn phải có nghĩa vụ lập danh sách đề nghị cấp thẻ BHYT cho các cháu.
Ngoài ra, theo bà Lưu Thị Thanh Huyền, Phó Giám đốc BHXH TP, Thông tư Liên tịch số 09/2009 của Bộ Y tế và Bộ Tài Chính hướng dẫn thực hiện Luật BHYT đã xác định: Nguồn kinh phí từ ngân sách nhà nước dùng để đóng phí BHYT cho trẻ dưới 6 tuổi là thuộc ngân sách địa phương. Con số hơn 400.000 thẻ BHYT mà BHXH TPHCM đã cấp cho trẻ là căn cứ trên danh sách đề nghị cấp thẻ do Sở LĐ-TB&XH TP chuyển qua.
Trong đó, có cả trẻ dưới 6 tuổi đăng ký tạm trú tại TP. Dù quy định rất rõ như vậy, nhưng theo bà Huyền quan điểm của Sở Tài chính TPHCM vẫn cho rằng, đến nay chưa có văn bản nào quy định phải cấp thẻ BHYT cho đối tượng trẻ em tạm trú (!?) Với các quy định pháp luật hợp lý như vậy, nhưng không hiểu vì lý do gì bằng các quyết định của mình UBND TPHCM lại ban hành một quy định trái luật và không đúng với tinh thần Chỉ thị số 38-CT/TW như vậy.
Thiếu tình người
Theo thống kê, tính đến thời điểm hiện tại TPHCM có khoảng trên 1 triệu lao động nhập cư và phần đông trong số này có trẻ em dưới 6 tuổi nên họ rất bức xúc với quy định nói trên.
Anh Hoàng Văn Long, quê Thanh Hoá, công nhân KCN Tân Bình, TP. HCM (tạm trú tại phường Tây Thạnh, quận Tân Bình), cho biết mặc dù chúng tôi không phải là người thường trú tại TPHCM, nhưng tất cả đóng góp của chúng tôi là cho ngân sách TP này, điển hình như thuế thu nhập cá nhân và các khoản thuế khác hàng tháng chúng tôi vẫn bị trích trừ để đóng góp cho nguồn ngân Sách TP. Vậy mà không hiểu sao bỗng dưng UBND TPHCM lại phân biệt đối xử như vậy.
Anh Long phân trần: “Với quy định nói trên, tôi phải về quê để làm thủ tục cấp thẻ BHYT cho con. Lương công nhân của hai vợ chồng tôi chỉ đủ trang trải sống tạm bợ qua ngày. Bây giờ để làm thẻ BHYT cho con tôi phải xin nghỉ làm, cộng với các khoản chi phí để về quê thì thật khốn khổ".
Tương tự, chị Hằng, quê Thái Bình, tạm trú tại quận 7, TP HCM, cho biết, con chị đã được cấp thẻ BHYT. Nhưng với quy định trên, khi khám chữa bệnh cho con, chị lại phải lọc cọc về quê để thanh toán chi phí khám chữa bệnh, trong khi số tiền được thanh toán này chẳng đáng là bao so với chi phí, thời gian công sức bỏ ra để về quê....
"Như vậy, sau này con có bệnh tôi đành tốn tiền khám dịch vụ chứ không khám theo diện BHYT nữa. Nếu điều này xảy ra với hàng loạt người nhập cư thì rõ ràng chính sách BHYT toàn dân mà Đảng, Nhà nước đang dày công xây đắp không còn ý nghĩa trọn vẹn", chị Hằng nói.
Nói về vấn đề này, một lãnh đạo BHXH TPHCM đề xuất: Kinh phí của khoản này nên thống nhất về đầu mối ngân sách của Trung ương chi trả là hợp lý nhất. Còn việc UBND TPHCM không cấp thẻ BHYT cho trẻ em tạm trú, thì tốt nhất các bậc phụ huynh nên gửi hồ sơ về tỉnh nhờ người thân làm thẻ BHYT cho các cháu, và cũng đưa ra nguyện vọng nơi khám chữa bệnh BHYT ban đầu là một bệnh viện ở TPHCM để thành phố dể quyết toán chi phí khám chữa bệnh BHYT với các tỉnh, vì đây là đối tượng bắt buộc tham gia BHYT.
Lam Sơn