Ông Nguyễn Phương Đông, Phó Giám đốc Sở Công Thương cho biết, hiện giá trị gia tăng công nghiệp của TP chiếm khoảng 32,3% sản lượng công nghiệp Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam và đóng góp khoảng 16% quy mô sản xuất công nghiệp toàn quốc. Trong đó, ngành công nghiệp chế biến chế tạo trên địa bàn TP chiếm tỉ trọng lớn, giá trị tăng thêm chiếm 28,62% cơ cấu cả nước, số lượng doanh nghiệp chiếm hơn 30%, lao động chiếm 16,76%.
Tuy nhiên, theo đánh giá của nhiều chuyên gia, sản xuất công nghiệp nói chung và 4 ngành công nghiệp trọng yếu nói riêng của TP phát triển chưa tương xứng với tiềm năng.
Phần lớn DN sản xuất còn phụ thuộc khá lớn vào nguyên phụ liệu nhập khẩu, hạn chế về thiết bị, công nghệ, giá thành, sức cạnh tranh và hàm lượng giá trị gia tăng trong sản phẩm, hàng hóa vẫn còn chưa cao. Chi phí đầu tư cho hoạt động sản xuất công nghiệp trên địa bàn TP ngày càng tăng và xu hướng đầu tư ra các tỉnh của các DN sản xuất công nghiệp ngày càng nhiều.
PGS.TS.Trần Hoàng Ngân, Thành viên Tổ tư vấn kinh tế của Thủ tướng Chính phủ, Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TP HCM cho rằng, trong một thời gian dài TP chủ trương phát triển 4 nhóm ngành công nghiệp trọng yếu. Tuy nhiên, trong bối cảnh hiện nay, với sự phát triển mạnh mẽ của kinh tế 4.0 cũng như sự phát triển mạnh mẽ của các địa phương khác, việc xác định 4 nhóm ngành công nghiệp trọng yếu để tập trung phát triển không còn phù hợp.
Việc ưu tiên phát triển 4 nhóm ngành công nghiệp trọng yếu là rất rộng và dàn trải, các nguồn lực khó có thể đáp ứng. Vì vậy, định hướng phát triển công nghiệp TP HCM trong thời gian tới cần dựa trên nền tảng công nghiệp công nghệ cao và kinh tế số, gắn với kinh tế Vùng.
PGS.TS Lê Hoài Quốc, Chủ tịch Hội Tự động hóa TP HCM cho rằng, TP cần nghiên cứu ban hành cơ chế khuyến khích để thúc đẩy liên kết giữa các DN trong ngành. Trong đó, đặc biệt chú trọng cơ chế khuyến khích thông qua việc hỗ trợ các dự án đầu tư đổi mới công nghệ theo hướng tự động hóa, ứng dụng robot và trí tuệ nhân tạo trong sản xuất, quản lý, điều hành.
Ông Lê Quốc cũng kiến nghị, với ngành công nghiệp điện tử, cần sớm ban hành các biện pháp bảo vệ thị trường điện - điện tử tiêu dùng, đồng thời tập trung hỗ trợ một số DN triển vọng nhằm tạo cơ hội cho các DN này phát triển, đóng vai trò dẫn dắt thị trường điện tử trong nước.
Với lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ, cần xây dựng các trung tâm hoặc viện công nghệ công nghiệp (CNCN) để hỗ trợ cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Các trung tâm hoặc viện này hoạt động theo cơ chế tự chủ, tự cân đối kinh phí hoạt động theo hình thức đối tác công tư PPP, xã hội hóa.
Chủ tịch UBND TP HCM Nguyễn Thành Phong cho biết, qua tiếp xúc và phản ánh từ các hiệp hội DN cho thấy, các chính sách hỗ trợ của TP cho công nghiệp dù được quan tâm nhưng chưa thật sự mạnh mẽ, chưa khuyến khích các DN mạnh dạn đầu tư, trong khi nhiều khó khăn, vướng mắc từ các cơ chế, quy định pháp luật về đầu tư sản xuất cũng như tiêu thụ sản phẩm chưa được giải quyết căn cơ.
Chính vì vậy, theo ông Phong, ưu tiên tới đây của TP là sẽ xây dựng chính sách mời gọi các nhà đầu tư trong lĩnh vực chế biến chế tạo một cách quyết liệt hơn. Đồng thời, TP cần lập hội đồng phát triển DN ở từng lĩnh vực và đối thoại trực tiếp từng quý để kịp thời hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho các DN.
Trong từng lĩnh vực, TP cũng ưu tiên lựa chọn những DN lớn, đủ mạnh, sẵn sàng ứng dụng công nghệ cao để nâng cao chất lượng sản phẩm, đẩy mạnh phát triển các thương hiệu.
