Ông Nguyễn Thanh Nhã cho biết, những năm gần đây, TP đã tiến những bước dài trên con đường phát triển về thương mại, dịch vụ, công nghệ và hạ tầng đô thị. Đặc biệt tại khu vực phía Đông thành phố, hạ tầng giao thông đô thị đa phương thức có nhiều chuyển biến mạnh mẽ với sự xuất hiện hàng loạt công trình trọng điểm như đường Mai Chí Thọ và đường hầm vượt sông Sài Gòn, đường Vành đai Đông thành phố (Vành đai 2), đường sắt đô thị Bến Thành - Suối Tiên (Metro số 01)…
Đồng thời, khu vực phía Đông này bước đầu hình thành những trung tâm mới về tài chính tại Thủ Thiêm - Quận 2, Khu nghiên cứu khoa học - Khu công nghệ cao tại Quận 9 và quận Thủ Đức. Đây là một trong những tiền đề để thành phố đưa ra ý tưởng xây dựng Khu phía Đông của thành phố (gồm 3 quận: Quận 2, Quận 9 và quận Thủ Đức) trở thành Khu đô thị sáng tạo, tương tác cao. Trở thành hạt nhân để dẫn đầu và thúc đẩy phát triển kinh tế thành phố và khu vực phía Nam trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, phù hợp xu hướng phát triển kinh tế tri thức của thế giới.
Trong đó, Khu công nghệ cao tại Quận 9 và khu Đại học Quốc gia thành phố tại quận Thủ Đức có vị trí chủ đạo, đóng vai trò quan trọng trong thúc đẩy hoạt động đổi mới sáng tạo của Khu đô thị sáng tạo, tương tác cao phía Đông thành phố.
Bên cạnh đó, ông Nguyễn Thanh Nhã nhấn mạnh, khu vực phía Đông TP cũng còn tồn tại nhiều bất cập, khó khăn như: Quy hoạch không đồng bộ, việc lập quy hoạch không gắn với điều kiện thực hiện quy hoạch dẫn đến khó khả thi. Giao thông không an toàn do trộn lẫn vận tải nặng và hành khách.
Tình trạng ùn tắc giao thông thường xuyên xảy ra, đặc biệt trong giờ cao điểm tại các khu vực đầu mối giao thông. Tỷ lệ quy hoạch sử dụng đất dành cho công trình hạ tầng giao thông và giao thông công cộng thấp, quản lý quỹ đất dành cho giao thông còn nhiều bất cập. Giao thông chủ yếu dựa trên phương tiện cá nhân, chưa phát triển hệ thống và thói quen sử dụng giao thông công cộng và đi bộ.
Cũng theo ông Nhã, các dự án lớn về giao thông trong khu vực như tuyến metro số 1 Bến Thành - Suối Tiên, tuyến BRT số 1, đường Vành đai 2, đường Vành đai 3 hiện đang chậm tiến độ hoặc chưa được triển khai theo kế hoạch do những khó khăn chung liên quan đến nguồn vốn, công tác giải phóng mặt bằng.
Tình trạng ngập lụt do biến đổi khí hậu ngày càng tăng. Hiện nay, có khoảng 10 vị trí ngập thường xuyên do mưa lớn hoặc triều cường trong khu vực mà nặng nhất là thuộc quận Thủ Đức.
 |
| Ông Nguyễn Thanh Nhã nêu các giải pháp phát triển hạ tầng cho khu vực phía Đông TP HCM. |
Để khắc phục tình trạng này, ông Nguyễn Thanh Nhã đề ra các giải pháp mục tiêu, cụ thể như, trong thời gian tới, TP HCM cần lập danh mục, kế hoạch và khái toán đầu tư các công trình hạ tầng giao thông. Nghiên cứu giải pháp tăng cường vận tải hành khách công cộng đáp ứng 50 - 60% nhu cầu đi lại của người dân Khu đô thị sáng tạo, tương tác cao phía Đông thành phố đến năm 2040. Mở rộng mạng lưới giao thông đường sắt đô thị trên địa bàn các quận hướng Đông và định hướng kéo dài tuyến metro số 1 kết nối với các tỉnh Đồng Nai, Bình Dương.
Trước mắt, theo ông Nhã, cần nghiên cứu giải pháp mở rộng mạng lưới xe buýt, BRT trong khu vực phía Đông, gắn kết với các trung tâm phát triển, các khu dân cư mới và kết nối với tuyến Metro số 1 đang hình thành. Nâng cao tỷ lệ người sử dụng giao thông công cộng tại khu vực từ 10% lên 20% trong giai đoạn từ nay đến năm 2025.
Đặc biệt, TP HCM cần phát triển mạng lưới giao thông đường thủy để điều hướng các hành lang kênh rạch lớn và kết nối với mạng lưới sông lớn.
Về giải pháp về quy hoạch (bao gồm quy hoạch không gian đô thị, quy hoạch kinh tế - xã hội), ông Nhã cho rằng, cần lập và phê duyệt quy hoạch tổng thể khu vực 3 quận phía Đông thành phố, tạo tiền đề cho công tác thành lập thành phố phía Đông.
Bên cạnh đó, cần nghiên cứu để ban hành các quy định quản lý và hướng dẫn thực thi trên nhiều lĩnh vực liên quan đô thị để kiến tạo thành công một đô thị sáng tạo tương tác cao: quy hoạch tích hợp, cách thức tạo quỹ đất, phát triển giao thông, chính sách nhà ở, quản lý nước và chống ngập, tài chính đô thị, hạ tầng công nghiệp.
Xây dựng các tiêu chuẩn, tiêu chí thiết kế hạ tầng kỹ thuật thông minh, hạ tầng xã hội tiên tiến, thiết kế công trình thân thiện môi trường, đánh giá chất lượng các đồ án quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 và thiết kế công trình, quản lý sử dụng công trình trong Khu đô thị sáng tạo, tương tác cao phía Đông thành phố.
