Một cái cổng rào được cấp phép xây dựng. Vài năm sau có khiếu nại, chính quyền lại lập biên bản vi phạm, buộc phá bỏ, nhưng nhiều năm vẫn chưa thành. Cái cổng rào rắc rối tốn hàng chục biên bản, quyết định và cả đơn kiện ra tòa án.
Khiếu nại nhiều năm
Đó là cổng rào trong hẻm cụt ở số nhà 5/99/18 đường Nơ Trang Long (phường 7, quận Bình Thạnh, TP HCM) của gia đình bà Hồ Thị Hồng Loan (SN 1969, ngụ quận Bình Thạnh). Cổng rào được cấp phép xây dựng năm 2009. Khi có hàng xóm khiếu nại vào năm 2012, chính quyền phường 7 lập biên bản, cho rằng bà Loan xây cổng không phép nên buộc tháo dỡ. Suốt 4 năm qua, cái cổng rào tốn nhiều giấy mực và thời gian khiếu nại nhưng chưa giải quyết dứt điểm.
Theo tường trình của bà Loan, hẻm 99 là hẻm cụt, nhà bà nằm ở cuối hẻm, thời gian trước thường xảy ra mất trộm, người lạ thỉnh thoảng lảng vảng với hành tung đáng ngờ. Vợ chồng bà thường vắng nhà nên muốn xây dựng một cổng rào bằng sắt nhằm bảo vệ an ninh. Bà Loan cho rằng cổng rào không xâm phạm đến nhà người khác và chỉ xin xây tạm, nếu nhà nước có nhu cầu quy hoạch mở rộng hẻm thì bà Loan tự nguyện tháo dỡ.
Đơn của bà Loan được chính quyền phường 7 chấp nhận, các hộ dân xung quanh ký chấp thuận, đồng ý. Trong các hộ dân đồng ý có bà Phạm Thị Thu Hà, nhà sát vách với bà Loan.
Sự việc yên ổn cho đến năm 2011, nhà bà Hà xây dựng tường rào. Cho rằng bà Hà lấn chiếm con hẻm, bà Loan có đơn khiếu nại. Việc xây dựng lấn chiếm của bà Hà bị Sở xây dựng, Thanh tra xây dựng quận Bình Thạnh ra quyết định buộc tháo dỡ vào tháng 2/2012.
Bị bà Loan khiếu kiện, bà Hà cũng có đơn khiếu nại đối với UBND phường 7, quận Bình Thạnh về việc chấp thuận cho bà Loan xây cổng sắt trên phần hẻm công cộng làm ảnh hưởng đến quyền lợi của bà (trước đó bà Hà ký văn bản đồng ý cho bà Loan xây cổng sắt này). Phường 7 đã cho người đến lập biên bản vi phạm xây dựng. Điều đáng nói, dù cổng rào đã xây từ năm 2009 nhưng đến năm 2012, biên bản của UBND phường 7 lại ghi thời điểm kiểm tra cổng rào “đang xây dựng”.
Đơn xin xây dựng cổng rào được chấp thuận và có sự đồng ý của bà Hà. |
Tiếp đó, ngày 20/02/2012, UBND phường 7 tổ chức vận động, yêu cầu bà Loan tháo dỡ cổng rào. Tuy nhiên, bà Loan không đồng ý vì cho rằng bà không hề vi phạm, cổng rào được xây theo đúng giấy xin phép đã được chấp thuận.
“Việc can thiệp của UBND phường 7 vào cái cổng rào là “quá nhiệt tình”. Chỉ một tháng, họ đã buộc tôi tháo dỡ. Còn với việc khiếu nại của tôi với bà Hà, dù có kết luận của quận nhưng họ cố tình kéo dài”, bà Loan nói.
Vì việc xây cổng rào của bà Loan có xin phép nên ngày 11/9/2012, UBND phường 7 ra quyết định thu hồi, hủy bỏ đơn xin phép xây dựng đã được chấp thuận vào năm 2009, vì cho rằng không đúng quy định pháp luật. Phường tiếp tục vận động bà Loan tháo dỡ cổng rào nhưng bất thành. Sự việc rơi vào im lặng.
Đến năm 2014, bà Hà lại tiếp tục có đơn khiếu nại việc cấp phép xây dựng cổng rào cho bà Loan gây ảnh hưởng đến quyền lợi của mình. UBND phường 7 lại cho xác minh thực tế và lập biên bản vi phạm cũng với nội dung “cổng rào đang xây dựng”. Phường tiếp tục ra quyết định yêu cầu bà Loan tháo dỡ, nếu không sẽ cưỡng chế.
Bà Loan không đồng ý vì cho rằng cổng rào của mình xây dựng hợp pháp và không có căn cứ cho thấy ảnh hưởng đến quyền lợi của gia đình bà Hà.
Ngày 05/08/2014, UBND phường 7 giải quyết khiếu nại. Trong phần ghi nội dung cổng rào xây dựng ảnh hưởng đến đời sống của gia đình bà Hà, UBND cho rằng: “Việc dừng xe để mở cổng gây tiếng ồn, khói bụi trực tiếp vào nhà bà Hà, ảnh hưởng đến sức khỏe nhiều người. Ngoài ra, việc đóng mở cổng gây ra tiếng ồn”.
Bà Loan phản ánh: “Việc cho rằng ảnh hưởng khói bụi, tiếng ồn là không có cơ sở, không có chứng cứ. Có ai kết luận tiếng xe của tôi ồn đến mức nào hoặc khói bụi ô nhiễm ra sao hay chưa. Trong năm 2014, UBND phường 7 đã ban hành ít nhất 10 quyết định liên quan đến cổng rào đã được họ cấp phép. Tôi khẳng định sẽ tự nguyện tháo dỡ nếu như các quyết định của UBND phường 7 là đúng quy trình, đúng luật”.
Bà cũng cho hay: “Bà Hà không khiếu nại tôi xây cổng rào mà chỉ khiếu nại về việc cấp phép của UBND phường 7. Đáng ra, UBND phường 7 phải chỉ rõ việc cấp phép này đúng hay sai. Nếu sai thì thừa nhận và tiến hành hỗ trợ, vận động tôi di dời. Còn nếu cấp phép đúng thì bác đơn của bà Hà. Tự nhiên bà Hà khiếu nại Ủy ban mà Ủy ban lại kéo tôi vào làm người chịu “đòn”, cho rằng tôi xây dựng vi phạm”.
“Trống đánh xuôi, kèn thổi ngược”?
Trong khi Ủy ban phường 7 cho rằng bà Loan xây cổng rào trái phép, quận Bình Thạnh, Sở Xây dựng thành phố đều kết luận bà Loan xây cổng rào có đơn xin phép và được chính quyền chấp nhận , nên không phải là hành vi xây dựng không phép. Sở Xây dựng nêu rõ: “Hành vi xây dựng cổng rào của bà Loan là có phép vì được chấp nhận. Nhưng việc tồn tại cổng rào chỉ là tạm thời. Nếu quá trình sử dụng xuất hiện đơn khiếu nại và cơ quan nhà nước có thẩm quyền xác minh nếu sự tồn tại của cổng rào làm ảnh hưởng đến quyền lợi của cá nhân, tổ chức hoặc vi phạm vào những hành vi bị nghiêm cấm trong hoạt động xây dựng thì sẽ bị buộc tháo dỡ”.
Trong năm 2014, có hai quyết định của UBND phường 7 bị bà Loan khởi kiện ra tòa vì cho rằng ban hành trái pháp luật. Đang trong thời gian khởi kiện, thụ lý của tòa thì năm 2016, UBND phường 7 lại ra hai quyết định khác, sửa đổi hai quyết định bị khởi kiện.
Bà Loan nói: “Rất nhiều quyết định, hồ sơ dày cộm vì một cái cổng rào. Cứ hễ khiếu nại, khởi kiện quyết định này thì họ lại ra quyết định khác bổ sung, sửa đổi. Không biết, sắp tới, họ có ra thêm quyết định nào khác hay không”.
Những biên bản liên quan đến cái cổng rào. |
Theo quan sát của PV, cổng rào được làm bằng sắt có hai trụ, cổng một cánh mở vào trong phần nhà bà Loan, có kẽm gai phía trên. Chiều ngang 2,5m, chiều cao 2m. Cổng rào đặt ở hẻm, ngay giữa, ngăn cách nhà bà Loan và bà Hà. Bên trong cổng rào là hẻm cụt chỉ có duy nhất nhà bà Loan.
Bà Loan nói: “Việc ban hành hàng loạt quyết định, kéo dài thời gian cổng rào làm ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống của gia đình tôi. Gần 4 năm qua, có một số người bịt khẩu trang, ăn mặc lịch sự đi vào hẻm nhà tôi, dùng điện thoại chụp hình. Việc kéo dài khiến gia đình tôi và bà Hà xảy ra nhiều chuyện không được tốt về tình làng nghĩa xóm. Tôi cho rằng việc tôi xây dựng cổng rào là không sai, khiếu nại của bà Hà đối với việc cấp phép của UBND phường 7 cũng không sai. Người sai chính là Ủy ban về quy trình tiếp nhận đơn khiếu nại, giải quyết khiếu nại không đúng pháp luật, không phù hợp”.
Vấn đề nhiều người thắc mắc trong vụ này là việc ban hành hàng loạt quyết định hành chính trong thời gian ngắn của chủ tịch UBND phường 7 là đúng hay sai. Bà Loan cho rằng việc ban hành này có nhiều điều chưa đúng pháp luật như về thời hiệu, về quy trình...
“Tôi khởi kiện yêu cầu thu hồi các quyết định trái pháp luật và đòi bồi thường những tổn thất trong quá trình Ủy ban phường 7 giải quyết chậm, kéo dài gây thiệt hại về vật chất, tinh thần đối với gia đình tôi. Số tiền đòi bồi thường được tôi ủng hộ quỹ từ thiện. Tôi sẽ tự nguyện tháo dỡ cổng rào nếu như có phán quyết đúng quy định của pháp luật”, bà Loan nói.
Bà Loan nói: “Việc ban hành hàng loạt quyết định, kéo dài thời gian cổng rào làm ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống của gia đình tôi. Gần 4 năm qua, có một số người bịt khẩu trang, ăn mặc lịch sự đi vào hẻm nhà tôi, dùng điện thoại chụp hình. Việc kéo dài khiến gia đình tôi và bà Hà xảy ra nhiều chuyện không được tốt về tình làng nghĩa xóm. Tôi cho rằng việc tôi xây dựng cổng rào là không sai, khiếu nại của bà Hà đối với việc cấp phép của UBND phường 7 cũng không sai. Người sai chính là Ủy ban về quy trình tiếp nhận đơn khiếu nại, giải quyết khiếu nại không đúng pháp luật, không phù hợp”.