Theo AFP và Reuters, trong phát biểu ngày 17/9, ông Trump tuyên bố Trung Quốc đã từ chối thay đổi thực trạng kinh doanh khiến các doanh nghiệp và người lao động Mỹ bị tổn thương. “Những thực trạng kinh doanh đó tạo ra đe dọa nghiêm trọng đối với sức khỏe và sự thịnh vượng trong dài hạn của nền kinh tế Mỹ”, Tổng thống Mỹ tuyên bố.
Ngay khi vòng áp thuế mới vừa được ông Trump loan báo có hiệu lực vào ngày 24/9 tới, Mỹ sẽ chính thức áp thuế lên gần như một nửa hàng hóa mà Mỹ mua từ Trung Quốc. Cũng trong tuyên bố ngày 17/9, ông Trump cho biết, kể từ đầu năm tới, 200 tỉ hàng hóa chuẩn bị đánh thuế cũng sẽ đối mặt với việc bị áp thuế đến 25% vào đầu năm tới.
Khoản thuế mới này sẽ được áp dụng đối với một lượng lớn sản phẩm, bao gồm hàng tỷ bộ thu dữ liệu giọng nói do Trung Quốc sản xuất, mô-đun bộ nhớ máy tính, bộ xử lý dữ liệu tự động và các thiết bị văn phòng như máy photocopy… Tuy nhiên, Văn phòng đại diện thương mại Mỹ cho biết, sách hàng hóa sắp bị áp thuế thực chất đã giảm 300 dòng sản phẩm so với danh sách ban đầu được công bố vào tháng 7 đã giảm 300 dòng sản phẩm sau khi chính quyền nhận được 6.000 ý kiến bằng văn bản từ người tiêu dùng và doanh nghiệp.
Theo các quan chức Mỹ, các sản phẩm đã được rút khỏi danh sách bị áp thuế bao gồm các thiết bị điện tử tiêu dùng như đồng hồ thông minh và thiết bị bluetooth, các sản phẩm an toàn trẻ em như ghế ngồi xe hơi, mũ bảo hiểm xe đạp… Tổng giá trị của số hàng hóa bị đánh thuế vẫn ở mức xấp xỉ 200 tỉ USD.
Tại Bắc Kinh, Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã tuyên bố Trung Quốc sẽ có biện pháp đáp trả. “Nếu Mỹ triển khai bất kỳ biện pháp thuế quan mới nào, Trung Quốc sẽ phải thực hiện biện pháp đối phó để đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của chúng tôi”, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Geng Shuang nói với các phóng viên.
Song, Tổng thống Trump cũng cảnh báo nếu Trung Quốc có hành động trả đũa nhằm vào nông dân và các ngành công nghiệp của Mỹ, Mỹ sẽ lập tức tiến hành giai đoạn 3 của việc áp thuế, theo đó sẽ áp thuế đối với 267 tỉ USD hàng nhập khẩu của Trung Quốc. Hồi tháng trước, Trung Quốc cũng đã công bố danh sách số hàng hóa của Mỹ trị giá 60 tỉ USD, bao gồm từ khí đốt hóa lỏng tự nhiên tới một số loại máy bay, mà nước này có thể đánh thuế trả đũa nếu Mỹ kích hoạt việc đánh thuế lên 200 tỉ USD hàng hóa của Trung Quốc.
Quan hệ thương mại Mỹ - Trung bắt đầu căng thẳng khi Tổng thống Mỹ công bố mức thuế mới đối với nhôm và thép nhập khẩu vào tháng 3 vừa qua. Kể từ đó, 2 bên không ngừng áp dụng các mức thuế quan lên hàng hóa của nhau. Các cuộc tham vấn thương mại giữa Chính phủ Mỹ và Trung Quốc nhằm giải quyết những khác biệt trong vấn đề thương mại không đạt được kết quả nào. Mới đây nhất, Bộ trưởng thương mại Mỹ Steven Mnuchin hồi tuần trước đã mời các quan chức hàng đầu của Trung Quốc tham gia vòng đàm phán mới, nhưng đến nay 2 bên vẫn chưa đưa ra được lịch trình cụ thể của cuộc đàm phán.