Sau khi Bộ Chính trị có chủ trương tiến hành tổng kết 40 năm Đổi mới và Ban hành Quyết định về việc thành lập Ban Chỉ đạo Tổng kết một số vấn đề lý luận và thực tiễn về công cuộc đổi mới theo định hướng xã hội chủ nghĩa (XHCN) trong 40 năm qua ở Việt Nam, dưới sự chỉ đạo của Ban Chỉ đạo, Cơ quan Hội đồng Lý luận Trung ương với vai trò là Cơ quan Thường trực của Đề án Tổng kết 40 năm Đổi mới đã phối hợp chặt chẽ với Văn phòng Trung ương Đảng và các ban, Bộ, ngành, địa phương liên quan tích cực, chủ động triển khai các hoạt động tổng kết.
Dự thảo Báo cáo gồm 5 phần lớn: Bối cảnh thế giới, khu vực và trong nước tác động đến quá trình đổi mới 40 năm; sự phát triển nhận thức lý luận của Đảng qua 40 năm đổi mới; những thành tựu và hạn chế trong thực tiễn xây dựng CNXH Việt Nam; khái quát chung, vấn đề đặt ra và bài học kinh nghiệm; dự báo tình hình, đề xuất, quan điểm, định hướng giải pháp tiếp tục đẩy mạnh toàn diện, đồng bộ công cuộc đổi mới, xây dựng, phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc trong giai đoạn mới.
Phát biểu kết luận tại Phiên họp, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm ghi nhận, đánh giá cao sự nỗ lực cố gắng của các thành viên Ban Chỉ đạo, sau Phiên họp Ban Chỉ đạo lần 3, trên cơ sở 47 Báo cáo chuyên đề, 8 Báo cáo nội dung theo 6 Nhóm, cùng một số báo cáo của các tỉnh, thành ủy, kết quả bước đầu của các chương trình, đề tài cấp nhà nước và kế thừa kết quả của các lần tổng kết 20 năm, 30 năm; đã khẩn trương xây dựng dự thảo báo cáo tổng kết một số vấn đề lý luận và thực tiễn qua 40 năm Đổi mới ở Việt Nam. Báo cáo Tổng kết 40 năm Đổi mới là đầu vào quan trọng cho việc xây dựng dự thảo các văn kiện trình Đại hội lần thứ XIV của Đảng, trong đó có Báo cáo chính trị là báo cáo trung tâm. Xây dựng dự thảo Báo cáo phải được thực hiện khẩn trương, khoa học với sự đầu tư rất lớn về công sức, trí tuệ mới có thể kịp chắt lọc đưa vào nội dung các Văn kiện Đại hội XIV của Đảng.
Tổng Bí thư, Chủ tịch nước đánh giá cao nội dung đã được tổng kết, hệ thống với các kết quả nổi bật. Trong đó, đã hệ thống làm rõ sự phát triển lý luận của Đảng ta về đổi mới theo định hướng XHCN, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc XHCN qua 40 năm Đổi mới. Đánh giá, làm rõ thành tựu, hạn chế trong thực tiễn xây dựng CNXH ở Việt Nam trên 4 nhóm vấn đề lớn (Xây dựng, phát triển kinh tế thị trường định hướng XHCN; Phát triển văn hóa, xã hội và con người; Quốc phòng, an ninh và đối ngoại; Xây dựng chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh). Chỉ ra một cách khái quát bước phát triển quan trọng trong nhận thức lý luận về CNXH và xây dựng CNXH ở Việt Nam, trong đó có việc đề xuất xác định mô hình CNXH gồm 3 trụ cột (Kinh tế thị trường định hướng XHCN; Nhà nước pháp quyền XHCN; Nền dân chủ XHCN do Đảng Cộng sản lãnh đạo); thành tựu có ý nghĩa lịch sử, những hạn chế, làm rõ những vấn đề đặt ra và bài học kinh nghiệm. Dự báo tương đối sát tình hình, đề xuất các mục tiêu, quan điểm, chỉ tiêu chủ yếu, định hướng nhiệm vụ giải pháp tiếp tục đẩy mạnh toàn diện công cuộc đổi mới.
Người đứng đầu Đảng và Nhà nước ta nhấn mạnh, cần thống nhất nhận thức về bối cảnh mới đang mở ra kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam sau 40 năm tiến hành công cuộc Đổi mới, từ đó có những đổi mới mạnh mẽ hơn nữa về hình thức và nội dung báo cáo. Tinh thần là nhìn thẳng vào sự thật, đánh giá chính xác kết quả đạt được, thẳng thắn, khách quan chỉ ra những hạn chế, yếu kém, khuyết điểm và nguyên nhân, nhất là những “điểm nghẽn”, “nút thắt” đối với sự phát triển của đất nước chưa được hoặc chậm được tháo gỡ, khắc phục; tiếp tục kiên định sự nghiệp đổi mới đất nước.
Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm lưu ý, tổng kết một số vấn đề lý luận và thực tiễn về công cuộc Đổi mới theo định hướng XHCN trong 40 năm qua ở Việt Nam là một công việc hệ trọng đối với công cuộc Đổi mới, xây dựng và phát triển đất nước; đóng góp trực tiếp vào việc xây dựng dự thảo Báo cáo chính trị trình Đại hội lần thứ XIV của Đảng. Do đó, Báo cáo Tổng kết 40 năm Đổi mới sẽ tiếp tục hoàn thiện để trình Bộ Chính trị cho ý kiến, sau đó trình Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng lần thứ 10.
