 |
| Nguyên Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu. Ảnh: Trung Anh. |
- Thưa nguyên Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu, đồng chí có thể chia sẻ những ấn tượng sâu sắc về cố Tổng Bí thư Đỗ Mười?
- Nguyên Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu: Anh Đỗ Mười tham gia phong trào dân chủ năm 1936, vào Đảng Cộng sản năm 1939. Anh bị Pháp bắt năm 1941, kết án 10 năm tù ở Hỏa Lò. Tháng 3/1945, anh vượt ngục.
Anh Đỗ Mười là một người sôi nổi từ thời thanh niên, cả 2 vợ chồng anh đều bị bắt vào nhà tù Hỏa Lò, đấu tranh kiên cường với kẻ địch ngay trong nhà tù. Ra tù, anh được Đảng giao nhiều nhiệm vụ và hoạt động rất tích cực, hiệu quả, có năng lực, trách nhiệm, gần gũi với quần chúng, với cán bộ, đi sâu sát thực tiễn, chỉ đạo rất sắc bén.
Dĩ nhiên để có chỉ đạo sắc bén thì phải là người nhạy bén. Kể cả khi đã nghỉ hưu anh Đỗ Mười vẫn nhiệt tình, tham gia xây dựng đất nước bằng nhiều cách, nhưng không phải là áp đặt.
Như đã nói ở trên, anh Đỗ Mười là một người hoạt động cách mạng sôi nổi ngay từ trước Cách mạng Tháng 8 rất kiên cường, dũng cảm. Tất cả các nhiệm vụ Đảng giao, anh Đỗ Mười đều hoàn thành xuất sắc, để lại nhiều dấu ấn. Ít người chỉ đạo được trên nhiều lĩnh vực như anh Đỗ Mười.
Anh Mười là một đồng chí nhiệt tình cách mạng, đấu tranh kiên cường với kẻ địch ngay trong nhà tù Hỏa Lò. Lúc ra tù thì hoạt động cách mạng rất tích cực, để lại nhiều dấu ấn, nhiều thành tích tốt. Anh làm Bộ trưởng, rồi làm Phó Thủ tướng, Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng, rồi Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam (6/1991 - 12/1997).
Anh có nhiều đức tính cách mạng: nhiệt tình, vô tư, trong sáng, gần gũi quần chúng, sát thực tiễn, nói đi đôi với làm, ghét lý thuyết xuông... Nói chung con người của anh rất thoải mái, vô tư, trong sáng, gần gũi quần chúng, thực tiễn, am hiểu nhiều lĩnh vực, có chỉ đạo sắc bén nhiều lĩnh vực. Đó là điều rất đáng quý. Tôi nhận thấy anh Đỗ Mười là con người trọn vẹn, đó là một lão thành cách mạng, một gương sáng của cách mạng Việt Nam.
Trên 70 năm liên tục công tác, được phân công phụ trách nhiều ngành, nhiều lĩnh vực Đảng và Nhà nước, cả trong chiến tranh và hòa bình xây dựng, anh được tôi luyện, thử thách trong thực tiễn, trở thành một cán bộ có bản lĩnh vững vàng, sắc sảo, quyết đoán, gắn bó máu thịt với nhân dân.
Là Tổng Bí thư nối tiếp anh, khi cả hai người đều đã nghỉ hưu, tôi nhớ lại khi anh còn làm Tổng Bí thư, trong họp bàn về chủ trương cũng như nhân sự cụ thể, khi còn có ý kiến khác nhau thì anh là người đấu tranh mạnh mẽ, nói rõ quan điểm của mình. Tinh thần đó đã làm cho các đồng chí trong Bộ Chính trị, Ban Bí thư và cả Trung ương tranh luận sôi nổi, tranh luận để đi đến thống nhất.
Càng gần anh, càng hiểu anh, tôi càng thấy anh là một người làm nhiều, là một đồng chí lãnh đạo thực sự cầu thị; có lúc anh nói rất căng nhưng khi được nghe trình bày lại một cách cặn kẽ, hiểu rõ thì anh sẵn sàng thay đổi quan điểm, thay đổi nhận xét cả trong các công việc, cả về những con người cụ thể.
- Cố Tổng Bí thư Đỗ Mười là cán bộ tiền khởi nghĩa, một trong các nhà lãnh đạo những năm đầu đổi mới. Nguyên Tổng Bí thư có thể cho biết những dấu ấn nổi bật của cố Tổng Bí thư Đỗ Mười?
- Anh Mười là người có nhiều dấu ấn, hoạt động rất mạnh mẽ, còn sức là còn tham gia đến cùng với thái độ đúng đắn, không phải là cố vấn, hay lão thành cách mạng mà áp đặt. Đó là một con người cộng sản, có độ dày hoạt động, nhiều dấu ấn nhưng lại rất khiêm tốn. Tinh thần khiêm tốn được thể hiện rõ nét trên sự chỉ đạo của anh ấy, góp ý với các đồng chí lãnh đạo đương chức với thái độ thân tình, để các đồng chí đương chức tiếp thu, không áp đặt.
Hồi tôi làm Tổng Bí thư, anh Mười góp ý mọi việc với thái độ chân thành. Cũng có nhiều lần anh chủ động đến gặp tôi để trao đổi. Đó là thái độ đúng đắn, chân tình, trân trọng lớp trẻ của anh Đỗ Mười. Từ khi chưa phải là cộng sản, đến khi là người cộng sản rồi, rồi khi tuổi cao, nghỉ rồi nhưng anh vẫn luôn giữ phẩm chất của một người cộng sản cao cả, tỏa sáng.
Nói đến công cuộc đổi mới, nhất là ở Vĩnh Phúc, chính là anh Nguyễn Văn Linh thực hiện mạnh mẽ nhất. Lúc đó anh Đỗ Mười là Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng cũng rất ủng hộ đổi mới.
Trong công tác cán bộ, anh Đỗ Mười chọn cán bộ rất kỹ, thường chọn những cán bộ năng động, nhiệt tình, tích cực. Anh đấu tranh mạnh mẽ không vì cá nhân, thái độ rất trong sáng, nói có chân lý, có sức thuyết phục mạnh, nói đi đôi với làm. Cán bộ tin tưởng, yêu mến anh, thấy được phong thái của anh, như vậy công việc của cách mạng, của Đảng được phát triển tốt. Đó cũng là bài học lớn đối với những người làm lãnh đạo.
- Trong những năm đương nhiệm, cố Tổng Bí thư Đỗ Mười có chỉ đạo như thế nào đối với công tác xây dựng Đảng, thưa nguyên Tổng Bí thư?
- Trong công tác xây dựng Đảng, cùng với xây dựng về chính trị rồi thì anh Mười coi trọng cả xây dựng tổ chức và đặc biệt là xây dựng tổ chức đảng ở cơ sở, xây dựng các chi bộ ở cơ sở, trong đó có xây dựng nhiều nguyên tắc, trong đó có nhiều nguyên tắc mà đến bây giờ vẫn tiếp tục được thực hiện. Nhiệm kỳ nào của Trung ương đều có Nghị quyết về xây dựng Đảng. Tinh thần vẫn xoay quanh xây dựng chi bộ cơ sở vững mạnh, xây dựng vai trò của đảng viên, tính tiền phong gương mẫu của đảng viên thế nào, quan trọng nhất là vận động, tổ chức được cho quần chúng giám sát Đảng, giám sát đảng viên và góp ý xây dựng Đảng, xây dựng đội ngũ đảng viên…. Anh buồn vì một số tồn tại, yếu kém trong Đảng, trong một số cán bộ Đảng và chính quyền các cấp, chậm được khắc phục.
- Nguyên Tổng Bí thư có thể kể những kỷ niệm với cố Tổng Bí thư Đỗ Mười?
- Chúng tôi gặp nhau thường xuyên, kể cả sau này khi đã nghỉ hưu, trao đổi nhiều vấn đề. Câu chuyện trong những lần tôi gặp anh không có gì ngoài những băn khoăn làm thế nào để công tác xây dựng Đảng ngày càng tốt hơn để ngày càng giảm đi những cán bộ lãnh đạo thoái hóa, biến chất, mất lòng dân; làm thế nào để chọn đúng những cán bộ chủ chốt của Đảng, Nhà nước, xứng tầm với sự lớn mạnh của Đảng, sự phát triển của đất nước.
Anh Đỗ Mười cũng đau đáu vấn đề công nghiệp hóa, muốn phát triển công nghiệp. Anh thường hỏi công nghiệp nặng đã phát triển đến đâu. Cho đến cả thời gian cuối đời, anh vẫn đọc, vẫn nghe và vui mừng trước các thành tựu của đất nước, trăn trở trước những khó khăn của đời sống nhân dân ở một số vùng. Tôi luôn quý trọng và học tập tinh thần cách mạng, suốt đời vì nước, vì dân, mãi mãi tận tụy với Đảng, tận hiếu với dân của anh Đỗ Mười.
- Xin trân trọng cảm ơn Nguyên Tổng Bí thư!
