Hiệp Hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (Vasep) dẫn số liệu của Tổng Cục Hải quan cho thấy, tính tới 15/7/2023, xuất khẩu tôm Việt Nam sang Hàn Quốc đạt 177 triệu USD, giảm 29% so với cùng kỳ năm ngoái.
Nguyên nhân khiến xuất khẩu tôm sang thị trường này giảm có thể là do lạm phát cao, tiền mất giá, lãi suất tăng, người dân chi tiêu tiết kiệm và tồn kho nhiều… Nửa đầu năm nay, giá trị tôm xuất khẩu sang Hàn Quốc không có sự biến động tăng giảm nhiều như các thị trường khác.
Giống như Nhật Bản, xuất khẩu sang Hàn Quốc có lợi thế vị trí địa lý gần, nhu cầu tiêu thụ ổn định và là điểm đến của nhiều DN trong bối cảnh lạm phát khiến tiêu thụ giảm mạnh ở các thị trường phương Tây. Từ nay đến cuối năm, dự kiến nhu cầu không biến động nhiều và tăng nhẹ để phục vụ dịp cuối năm.
Xuất khẩu tôm chân trắng từ Việt Nam sang Hàn Quốc chiếm tỷ trọng 84%, tôm sú xuất khẩu sang Hàn Quốc chiếm tỷ trọng 4%, còn lại là tôm khác, chiếm 12%. Nửa đầu năm 2023, xuất khẩu tôm chân trắng sang Hàn Quốc giảm mạnh hơn tôm sú với giá trị xuất khẩu đạt 140 triệu USD, giảm 30% so với cùng kỳ. Đáng chú ý, xuất khẩu tôm sú chế biến đã có dấu hiệu tăng nhẹ 2% trong 6 tháng đầu năm nay.
Một số doanh nghiệp xuất khẩu nhiều tôm sang Hàn Quốc như Cases, Minh Phu Hau Giang Seafood JSC, Nha Trang Seafoods, South Vina Shrimp, Gallant Ocean Vietnam, Fimex Vn....
Theo cam kết của Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - Hàn Quốc (VKFTA), các sản phẩm tôm xuất khẩu từ Việt Nam sang Hàn Quốc sẽ được giảm thuế từ mức 20% về 0% ngay sau khi Hiệp định có hiệu lực, bao gồm các sản phẩm tôm nước lạnh đông lạnh đã bóc vỏ, tôm nước lạnh chưa bóc vỏ, tôm và tôm prawn khác đã bóc vỏ, tôm và tôm prawn khác chưa bóc vỏ, tôm nước lạnh sống/tươi/ướp lạnh, tôm và tôm prawn khác sống/tươi/ướp lạnh, tôm và tôm prawn không đóng hộp kín khí.
Hạn ngạch tôm được miễn thuế từ Việt Nam vào thị trường Hàn Quốc đạt 10.000 tấn trong năm đầu tiên VKFTA có hiệu lực. Đây là một cơ hội lớn để Việt Nam cạnh tranh và chiếm lĩnh thị trường Hàn Quốc. Trong khi Thái Lan, Indonesia, Malaysia chỉ được cấp hạn ngạch 5.000 tấn.
Tuy nhiên, Chính sách hạn ngạch (quota) mà Hàn Quốc áp với các sản phẩm tôm Việt Nam lại đang cản trở hoạt động xuất khẩu tôm Việt Nam sang thị trường này.
Bởi Chính phủ Hàn Quốc yêu cầu đấu giá mua hạn ngạch nhập khẩu tôm từ Việt Nam vào nước này với giá 14-16% giá trị nhập khẩu. Nếu ngoài chính sách hạn ngạch thì mức thuế nhập khẩu là 20%, như vậy, nhập khẩu tôm Việt Nam vào Hàn Quốc phải chịu mức thuế 14-20%. “Đây là một bất lợi và làm giảm sức cạnh tranh của tôm Việt Nam trên thị trường Hàn Quốc” - VASEP nhận định.
Để nâng cao tỷ lệ tận dụng ưu đãi mà Hiệp định VKFTA mang lại, VASEP khuyến nghị các doanh nghiệp Việt Nam cần nâng cao ý thức chủ động tiếp cận thông tin về VKFTA để lựa chọn các ưu đãi phù hợp với điều kiện của doanh nghiệp, đồng thời thay đổi công nghệ, định hướng phát triển sản phẩm phù hợp hơn với nhu cầu, thị hiếu của thị trường này.
