Kinh hoàng…ngáo đá
Cục Phòng, Chống tệ nạn xã hội (Bộ Lao động- Thương binh và Xã hội) cho biết, tính đến cuối năm 2018, cả nước có hơn 225.000 người nghiện ma túy có hồ sơ quản lý. Tỷ lệ người nghiện sử dụng ma túy đá, ma túy tổng hợp chiếm gần 80%. Việc người nghiện sử dụng ma túy tổng hợp, ma túy đá và các chất hướng thần gây rối loạn tâm thần như ngáo đá" dẫn đến các hành vi vi phạm pháp luật, đặc biệt là các vụ án giết người gây hoang mang, lo lắng cho người dân.
Mới đây nhất, trưa 25/4/2019, một nữ sinh 15 tuổi ở xã Quài Tở, huyện Tuần Giáo (Điện Biên) đã bị sát hại bằng cách siết cổ đến chết. Cơ quan công an huyện Tuần Giáo đã bắt giữ Lò Văn Biên là anh trai của nạn nhân do tình nghi tên này là thủ phạm. Tuy mới 20 tuổi nhưng Biên được biết đến là đối tượng nghiện ma túy từ nhiều năm nay.
Chỉ một ngày trước đó, tại tỉnh Bình Dương, một vụ án mạng đau lòng đã xảy ra đối với một gia đình, làm 3 người tử vong. Nghi phạm Trần Trọng Luận (34 tuổi, trú tại phường Thái Hòa, Thị xã Tân Uyên). Đối tượng này sống gần nhà nạn nhân, có quan hệ họ hàng và ngoài đánh bạc, tên này còn nghiện ma túy nặng.
Ngày 14/3, tại TP.Đà Lạt (Lâm Đồng), một nam thanh niên nghi ngáo đá lái xe ô tô tông liên hoàn nhiều xe cộ khác lưu thông trên đường. Vụ tai nạn làm 3 người bị thương. Nam thanh niên này vẫn ngồi trên xe với nhiều biểu hiện bất thường như ôm vô lăng ưỡn ẹo, lắc lư.
Trước đó, vào chiều ngày 12/3/2019, Công an TP Hồ Chí Minh đã ra quyết định tạm giữ hình sự nghi can Nguyễn Hoàng Nam (26 tuổi) để điều tra về hành vi “Giết người”. Nguyễn Hoàng Nam bị tình nghi liên quan đến 3 vụ án mạng làm chết 4 người ở huyện Hóc Môn (TP.HCM) và tại Long An. Trong 4 người bị sát hại, có 3 người là người thân trong gia đình của Nam gồm: ba, mẹ và bà nội của Nam và nghi can này được cho là đã gây án trong tình trạng bị “ngáo đá”, loạn thần.
Vào ngày 29/10/2016, Nguyễn Hoài Thanh (Thanh Khê, Đà Nẵng) đến phòng trọ của người yêu là chị Võ Thúy V (Đà Nẵng) để chơi. Tại đây, Thanh đã sử dụng ma túy đá, trong cơn hoang tưởng đã dùng xẻng sát hại người yêu rồi bỏ trốn khỏi hiện trường.
Dư luận hẳn vẫn còn nhớ vụ ca sĩ Châu Việt Cường đã nhét tỏi vào miệng một cô gái khiến nạn nhân tử vong, toàn bộ hành vi đều được thực hiện trong tình trạng bị ảo giác do sử dụng ma túy.
Kẻ ngáo đá đang gây án |
Ám ảnh… say xỉn
Ngoài ngáo đá, say rượu cũng gây nên những tấn bi kịch: người chết- kẻ vào tù. Các Tòa án nhân dân tỉnh liên tục đưa ra xét xử các vụ án giết người mà nguyên nhân sâu xa xuất phát từ việc uống rượu, bia không làm chủ được hành vi. Là bạn bè, người thân nhưng sau cuộc nhậu, nhiều người đã biến mình thành kẻ giết người. Đứng trước vành móng ngựa, các bị cáo mới hối hận nhưng mọi việc đã quá muộn.
Trong phiên xử vào giữa tháng 7/2017, bị cáo Bùi Mạnh Quyết, sinh năm 1980 (Thanh Ba, Phú Thọ) thỉnh thoảng lại quay xuống nhìn hai đứa con thơ mà mắt ngấn lệ. Bị cáo cũng không thể ngờ mình lại trở thành kẻ thủ ác đối với hai đứa con của mình.
Vụ việc bắt nguồn từ trưa ngày 6/1/2017, Quyết đón con Bùi Quang Dũng, 6 tuổi đang ở cùng chị Nguyễn Thị Thanh (vợ cũ), về nhà để chơi với em trai là Bùi Nguyên Giáp, 4 tuổi. Đến 20h cùng ngày, Quyết đi hát karaoke và uống bia cùng một số người bạn, sau đó lại tiếp tục ra quán uống bia cùng anh Bùi Toàn Quý, ở cùng khu.
Sau cuộc nhậu, đến khoảng 23h, Quyết đi xe máy đến nhà vợ cũ cũng ở cùng khu, đề nghị chị Thanh quay lại sống với bố con Quyết. Do không thuyết phục được chị Thanh, có chút hơi men, Quyết nảy sinh ý định tự tử cùng hai con. Để thực hiện ý định, Quyết quay về nhà, bế hai con đang ngủ cùng bà nội ngoài phòng khách vào buồng ngủ của mình, rồi lấy xăng ở xe máy cho vào can nhựa mang vào đổ lên giường nơi hai con đang ngủ, tủ quần áo và nền nhà rồi bật lửa đốt phòng ngủ.
Thấy cháy, mọi người bên ngoài đạp phá cửa, lao vào cứu nhưng cháu Giáp, cháu Dũng vẫn bị bỏng nặng. Tại phiên tòa, Quyết khai nhận: “Bị cáo đã uống nhiều bia, không suy nghĩ thấu đáo nên đã nảy sinh ý định tự tử cùng hai con”. Quá trình xét xử, xét thấy hành vi của bị cáo đã xâm hại đến tính mạng, thân thể của người khác, gây ảnh hưởng đến an ninh trật tự, Hội đồng xét xử đã tuyên phạt bị cáo Bùi Mạnh Quyết 9 năm tù giam về tội giết người, quy định tại Điều 93, Bộ Luật Hình sự.
Ngày 7/11/2018 tại xã Vạn Thắng, huyện Ba Vì (Hà Nội), Trần Văn Chung (SN 1991) và Tăng Văn Thắng (SN 1987) cùng tham gia tiệc cưới. Trong lúc đã ngấm men cay, “rượu vào lời ra” Chung có chửi Thắng và liên tục khiêu khích anh này. Từ đám cưới trở về, Thắng ấm ức, lấy con dao giấu vào cạp quần rồi trở lại đám cưới. Thắng thấy Chung đang ngồi uống nước ở bàn liền lấy chiếc ghế inox vụt vào đầu Chung. Sau đó, do không kiềm chế được, Thắng đã rút con dao đâm 2 nhát vào người Chung. Vì vết thương quá nặng, Chung đã tử vong tại chỗ.
Ngày 16/1/2016 tại Thanh Hóa, anh Đỗ Văn Minh (SN 1998, trú tại thôn Chính Thành, xã Thành Trực, Thạch Thành) đến dự cỗ cưới do gia đình ông Đỗ Văn Hùng (thôn Thạch Lỗi , xã Thành Tân) tổ chức. Trong lúc ăn cỗ cưới, anh Minh sang mâm của Nguyễn Đình Kỳ (SN 1996, trú thôn Thạch Lỗi) chúc rượu và có hiềm khích với Kỳ và nhóm thanh niên ngồi cùng mâm. Do trời rét, Kỳ về nhà lấy thêm áo ấm và thủ sẵn một con dao nhọn rồi quay lại đám cưới. Sau đó, nhóm thanh niên này gọi anh Minh ra ngoài, Kỳ đâm 2 nhát trúng bụng anh Minh, làm anh này gục ngay tại chỗ và chết trên đường đi cấp cứu.
Và nữa, câu chuyện của thanh tra Cục thuế ở Hải Dương đã đánh vợ khiến người vợ tử vong. Khi uống rượu anh ta đã không làm chủ được tinh thần gây ra cái chết cho vợ.
Trong khi đó, hàng quán, trên đường phố, các đệ tử lưu linh sẵn sàng gây sự hành hung người khác hoặc chém giết nhau chỉ vì lên cơn say không kiểm soát được hành vi. Ở các tòa án, không ít các vụ án hình sự mà bị cáo gây án mạng hoặc có hành vi phạm tội khác do bia rượu.
Bị cáo Đinh Hữu Hà do uống nhiều bia, rượu đã phạm tội giết người |
Pháp luật xử lý nghiêm
Ai cũng có những lý do để biện hộ cho sự quá chén của mình, thế nhưng ít ai nghĩ rằng, phía sau những cuộc vui ấy, rất có thể là khởi đầu của hàng loạt những ám ảnh, những bi kịch đối với nhiều gia đình và ngay chính bản thân mình. Thực tế cho thấy, nhiều người vô tội mất mạng, nhiều gia đình mất đi người thân, không ít người sa vào vòng lao lý chỉ vì một giây phút say sưa không làm chủ được bản thân.
Những trường hợp sử dụng chất kích thích gây ảo giác dẫn đến hiện tượng ngáo đá do chính người sử dụng tự làm bản thân mình bị giảm sút, khó khăn hoặc mất nhận thức, mất khả năng điều khiển hành vi chứ không thể đổ lỗi cho những chất kích thích đó đã làm người sử dụng trở nên như thế. Vì ban đầu, người lựa chọn sử dụng những chất kích thích đó chính là họ.
Vì vậy nên người bị ngáo đá là hậu quả của hành vi chủ động, không vô thức khi bắt đầu sử dụng chất kích thích. Chính họ là người sử dụng dẫn đến việc không làm chủ được hành vi chứ không phải họ bị ép buộc sử dụng hay mất năng lực làm chủ hành vi ngay từ đầu.
Chính vì vậy, Pháp luật hình sự hiện hành cũng không coi việc say rượu hoặc mất năng lực hành vi do sử dụng các chất kích thích khác như: thuốc lắc, ma túy đá... để làm tình tiết cho việc giảm nhẹ trách nhiệm hình sự. Tức là người phạm tội trong tình trạng say xỉn hay ngáo đá cũng vẫn phải chịu trách nhiệm hình sự như người bình thường. Trong trường hợp chất kích thích là ma túy, phạm tội theo nhóm, người phạm tội còn bị khởi tố về tội danh tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy được quy định tại Điều 255 Bộ luật Hình sự.
Việc bắt người say rượu, ngáo đá phải chịu trách nhiệm hình sự về hành vi tội phạm do họ gây ra còn là biểu thị thái độ nghiêm khắc của pháp luật đối với tệ nạn xã hội.