Trong Nghị quyết quan trọng này, Chính phủ nêu ra 6 quan điểm, trọng tâm và chủ đề điều hành “Đoàn kết kỷ cương, bản lĩnh linh hoạt, đổi mới sáng tạo, kịp thời hiệu quả”. Nhiệm vụ thứ 5 được nêu là “Phát triển văn hóa ngang tầm với kinh tế, chính trị, xã hội”.
Năm 2023 là năm có ý nghĩa “bản lề” trong việc thực hiện các Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, Nghị quyết của Quốc hội về Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021 – 2025. Đây cũng là năm thứ 2 thực hiện các nhiệm vụ chấn hưng văn hóa sau Hội nghị văn hóa toàn quốc (tháng 11/2021).
Thực tế cho thấy, loài người đã và đang trả giá cho sự phát triển kinh tế nhanh, nhưng có phần phiến diện, tăng trưởng không đi liền với phát triển bền vững, tức là xem nhẹ yếu tố văn hóa, phông văn hóa của kinh tế.
Năm 1996, Chương trình phát triển Liên Hợp quốc (UNDP) đã khuyến cáo nhân loại về tăng trưởng xấu, bao gồm: Tăng trưởng không việc làm; Tăng trưởng không lương tâm; Tăng trưởng không có tiếng nói; Tăng trưởng không gốc rễ; Tăng trưởng không tương lai. Đó là thông điệp lớn.
Năm 2023, thế giới nói chung, trong đó có Việt Nam tiếp tục đối mặt với những thời cơ, thách thức khó lường, do biến động địa chính trị và hậu quả do COVID-19 để lại.
Xây dựng văn hóa kinh tế, trong đó có văn hóa doanh nghiệp, văn hóa kinh doanh và văn hóa doanh nhân. Để có một xã hội “thượng tôn luật pháp” phải xây dựng được văn hóa pháp luật. Những vụ án “chấn động” như Trịnh Văn Quyết, Chủ tịch FLC; Đỗ Anh Dũng, Chủ tịch Tân Hoàng Minh, Vạn Thịnh Phát sẽ được truy tố xét xử vào năm 2023, cho thấy tính cấp thiết của vấn đề văn hóa doanh nhân. Và câu hỏi vì sao ngày càng nhiều tỷ phú trên thế giới hiến toàn bộ tài sản cho những lợi ích cộng đồng.
Gắn kết kinh tế với văn hóa là “chìa khóa” cho sự phát triển bền vững của đất nước. Hậu quả đại dịch COVID-19 và biến động địa chính trị đã giáng hai đòn “chí mạng” vào chuỗi giá trị toàn cầu; dẫu vậy, kinh tế thế giới có thể lấy lại được đà tăng trưởng trong vài năm tới. Thế nhưng, nếu suy thoái về văn hóa thì khắc phục hậu quả rất lâu dài. Có một nhận định rằng, kinh tế mất đi có thể lấy lại được, còn văn hóa mất đi thì một cộng đồng dân tộc mất luôn, vĩnh viễn.
Nghị quyết số 01 của Chính phủ đã đề ra 11 nhiệm vụ và giải pháp; trong đó có nhiệm vụ: “Chú trọng phát triển toàn diện và đồng bộ các lĩnh vực văn hóa”. Rõ ràng, văn hóa phải ngang tầm!
