Chưa xác định được chính xác nguyên nhân sụt lún
Từ cuối 2020, tại xã Châu Hồng (huyện Quỳ Hợp, Nghệ An) xuất hiện tình trạng sụt lún đất tạo nên các “hố tử thần”, nhà cửa nứt nẻ, hàng trăm giếng nước khô trơ đáy không có nước để sinh hoạt…
UBND huyện Quỳ Hợp đã thành lập các đoàn thường xuyên nắm bắt tình hình, trực tiếp kiểm tra và chỉ đạo. Từ tháng 2 - 10/2021, UBND huyện đã có 3 lần báo cáo, xin ý kiến chỉ đạo của UBND tỉnh và các sở, ngành liên quan. Tuy nhiên, sau một số lần kiểm tra; các sở, ngành vẫn không xác định được nguyên nhân sụt lún, nứt nẻ.
Đầu 2022, hiện tượng này lan rộng đến nhà ở của các hộ dân, cơ quan và trường học của xã. Các điểm sụt lún dài khoảng 25 - 30m trên đất sản xuất, chiều sâu 1,5 - 2,5m; các vết nứt xuất hiện tại Trường THCS Hồng Tiến, Bưu điện, trụ sở UBND xã …
Sau đó, Sở TN&MT có công văn, giao UBND huyện Quỳ Hợp ra thông báo yêu cầu các tổ chức, cá nhân tạm dừng ngay việc hút, khai thác nước ngầm tại khu vực bản Công, bản Na Hiêng, bản Pòng và vùng lân cận. Ngày 11/5/2022, UBND huyện có công văn, yêu cầu Cty CP Tân Hoàng Khang dừng việc khai thác, bơm hút nước ngầm để khai thác mỏ. Tuy nhiên, cho rằng lo ngại các máy móc, thiết bị dưới hầm khai thác bị hư hỏng do ngập nước, phía DN đã không chấp hành.
 |
Một số điểm sụt lún tại xã Châu Hồng. |
UBND tỉnh Nghệ An có công văn giao UBND huyện Quỳ Hợp chỉ đạo các tổ chức, cá nhân tạm dừng ngay các hoạt động khai thác sử dụng nước ngầm của các dự án liên quan trên địa bàn xã Châu Hồng. Cty CP Tân Hoàng Khang đã dừng bơm hút nước ngầm để khai thác khoáng sản, tình trạng sụt lún, nứt nẻ và khô cạn giếng nước không còn xảy ra.
Chủ tịch UBND tỉnh cũng giao các đơn vị chuyên môn khẩn trương kiểm tra, đánh giá những hộ dân bị ảnh hưởng để có phương án hỗ trợ. Kết quả kiểm tra, có tổng số 449 hộ dân trong xã bị ảnh hưởng bởi sụt lún. Tổ công tác đã tính toán, hỗ trợ được 447 hộ với tổng số tiền phải chi trả 10,428 tỷ đồng.
Vào tháng 8/2022, Liên đoàn Địa chất Bắc Trung Bộ đã có kết quả điều tra, nghiên cứu, tìm nguyên nhân gây sụt lún đất bất thường ở xã Châu Hồng. Nguyên nhân được xác định là do tụt nguồn nước ngầm, tuy nhiên vì sao dẫn đến tụt nước ngầm, vẫn chưa có báo cáo cụ thể.
Còn 2 hộ chưa đồng ý mức hỗ trợ
Mặc dù chưa có cơ quan chức năng nào kết luận tình trạng sụt lún, nứt nẻ nhà cửa của các hộ dân tại xã Châu Hồng vì nguyên nhân nào tác động; nhưng mới đây, Cty CP Tân Hoàng Khang đã chi ra hơn 10 tỷ đồng hỗ trợ cho các hộ dân bị sụt lún, nứt nẻ nhà cửa tại xã.
Ông Trần Đức Lợi, Phó Chủ tịch UBND huyện Quỳ Hợp cho biết: “Tính đến thời điểm hiện tại, đã có 447 hộ dân bị ảnh hưởng bởi sụt lún bất thường ở xã Châu Hồng đã được nhận tiền hỗ trợ với tổng số tiền 10,428 tỷ đồng, còn 2 hộ dân chưa nhất trí đã được tính toán thiệt hại, nhưng họ lại yêu cầu khoản tiền hỗ trợ quá cao, nên phía DN và đoàn công tác của chính quyền không nhất trí”.
Theo ông Trương Văn Hóa, Chủ tịch UBND xã, trong số các hộ dân đã nhận tiền hỗ trợ, hộ nhiều nhất được 300 triệu đồng, hộ bị ảnh hưởng ít nhất được nhận 5 triệu đồng. Với 2 hộ chưa nhất trí, thì 1 hộ được Tổ công tác tính toán thiệt hại 14 triệu đồng nhưng lại yêu cầu hỗ trợ gần 1 tỷ đồng. Hộ còn lại được tính toán thiệt hại 80 triệu đồng, cũng yêu cầu hơn 200 triệu đồng.
Được biết, Cty Tân Hoàng Khang được UBND tỉnh Nghệ An cấp Giấy phép khai thác 938/GP – UBND ngày 12/3/2015, cho phép khai thác mỏ quặng thiếc và đá xây dựng tại khu vực Phá Líu và Thung Lùn, xã Châu Hồng. Diện tích khu vực xin khai thác 9,8ha (không gồm khu vực chế biến).
Liên quan đến vấn đề trữ lượng khai thác của Cty sau khi được cấp phép đến nay, ông Cao Thế Bảo, Phó phòng TN&MT huyện, cho biết: Khoảng năm 2020, CTy Tân Hoàng Khang đã được nâng cấp trữ lượng, còn khai thác có vượt trữ lượng hay không thì tỉnh đã thành lập đoàn thanh tra.
Địa bàn xã Châu Hồng là một thung lũng, xung quanh là những dãy núi, dưới dãy núi là hệ thống các hang caster và suối ngầm. Hệ thống hang caster chứa đầy nước, hệ thống suối ngầm chảy trong lòng đất, dưới chân núi kéo dài khoảng 25km từ xã Châu Hồng ra thị trấn Quỳ Hợp. Châu Hồng được xem như “thủ phủ khoáng sản” với rất nhiều mỏ được cấp phép khai thác suốt hàng chục năm qua.
