Tính toán giải pháp phù hợp khi xác định quốc tịch cho trẻ em lai

Việc xác định quốc tịch Việt Nam cho trẻ em lai sinh ra ở nước ngoài góp phần duy trì sợi dây kết nối của cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài với đất nước. Ảnh minh họa
Việc xác định quốc tịch Việt Nam cho trẻ em lai sinh ra ở nước ngoài góp phần duy trì sợi dây kết nối của cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài với đất nước. Ảnh minh họa
(PLO) - Xác định quốc tịch cho trẻ em có cha/mẹ là công dân Việt Nam, còn người kia là người nước ngoài (gọi tắt là trẻ em lai) sinh ra ở nước ngoài là một vấn đề lớn. Tuy nhiên, do vấn đề này chưa được hướng dẫn, quy định cụ thể nên một số ý kiến đề nghị cần sớm xem xét, nghiên cứu bổ sung trong quá trình sửa đổi Nghị định số 78/2009/NĐ-CP (NĐ78).

Bảo vệ quyền lợi cho thế hệ Việt kiều thứ 2, thứ 3 

Thời gian qua, việc xác định quốc tịch Việt Nam cho trẻ em lai sinh ra ở nước ngoài (khoản 2 Điều 16 Luật Quốc tịch năm 2008) đang là mối quan tâm, lo lắng lớn của cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài.

Một trong những vấn đề họ kiến nghị Đảng và Nhà nước quan tâm giải quyết là việc con lai sinh ra ở nước ngoài được cấp trích lục ghi vào sổ việc khai sinh và hộ chiếu Việt Nam theo quy định của pháp luật nhưng khi về nước không được công nhận, dẫn đến khó khăn trong làm thủ tục cư trú, đăng ký hộ khẩu, học tập, bảo hiểm.

Vì vậy, Bộ Ngoại giao cho rằng, việc hướng dẫn khoản 2 Điều 16 Luật Quốc tịch 2008 sẽ góp phần duy trì sợi dây kết nối của cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài với đất nước, phù hợp với chính sách của Đảng, Nhà nước về công tác đối với người Việt Nam ở nước ngoài cũng như chủ trương của Chính phủ trong việc thu hút nguồn lực từ kiều bào. 

Bộ Ngoại giao phân tích, về mặt pháp lý, việc Chính phủ hướng dẫn, quy định chi tiết khoản 2 Điều 16 Luật Quốc tịch 2008 tại Nghị định sửa đổi, bổ sung NĐ 78 là phù hợp với quy định pháp luật hiện hành về quốc tịch và quy trình xây dựng văn bản quy phạm pháp luật.

Còn về thực tiễn, việc quy định chi tiết nội dung xác định quốc tịch của trẻ lai là rất cần thiết, nếu không quyền và lợi ích hợp pháp của cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài, nhất là đối với thế hệ thứ 2, thứ 3 sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Tìm giải pháp hợp lý

Tuy nhiên, Luật Quốc tịch 2008 không giao vấn đề này cho Chính phủ quy định chi tiết nên rất nhiều ý kiến cho rằng, nếu hướng dẫn trong Nghị định sửa đổi, bổ sung NĐ 78 là vượt quá thẩm quyền. 

Để giải quyết vướng mắc trước mắt, đại diện Bộ Y tế đề nghị bổ sung các quy định rõ ràng về cách thức, thời điểm xác định quốc tịch Việt Nam đối với trẻ em sinh ra có cha mẹ đều là công dân Việt Nam hoặc trẻ em sinh ra có một bên cha hay mẹ là công dân Việt Nam, còn người kia là công dân nước ngoài.

Tại dự thảo Nghị định sửa đổi quy định “Trường hợp chỉ người cha hoặc người mẹ nhập quốc tịch Việt Nam mà con chưa thành niên sinh sống cùng người đó nhập quốc tịch Việt Nam theo cha hoặc mẹ, thì còn phải nộp văn bản thỏa thuận của cha mẹ về việc xin nhập quốc tịch Việt Nam cho con”. Tuy nhiên, đối với trường hợp cha mẹ ly hôn và không thể có thỏa thuận về việc xin nhập quốc tịch Việt Nam thì sẽ xử lý như thế nào?

Sở Tư pháp tỉnh Long An thì dẫn một số quy định như “bản sao giấy khai sinh của người con chưa thành niên cùng nhập quốc tịch Việt Nam theo cha mẹ hoặc giấy tờ hợp lệ khác chứng minh quan hệ cha con, mẹ con.

Trường hợp chỉ người cha hoặc người mẹ nhập quốc tịch Việt Nam mà con chưa thành niên sống cùng đó cũng trở lại quốc tịch Việt Nam theo cha hoặc mẹ thì phải nộp văn bản thỏa thuận của cha mẹ về việc xin nhập quốc tịch Việt Nam cho con”; “con chưa thành niên cùng trở lại quốc tịch Việt Nam theo cha mẹ thì phải nộp bản sao giấy khai sinh của người con hoặc giấy tờ khác chứng minh quan hệ cha con, mẹ con.

Trường hợp chỉ người cha hoặc người mẹ trở lại quốc tịch Việt Nam mà con chưa thành niên sống cùng đó cũng trở lại quốc tịch Việt Nam theo cha hoặc mẹ thì phải nộp văn bản thỏa thuận của cha mẹ về việc trở lại quốc tịch Việt Nam của con”.

Từ đó, Sở cho rằng những quy định này sẽ khó khả thi, chưa tạo thuận lợi cho người dân. Đây cũng là phản ánh của nhiều địa phương như UBND TP Hải Phòng, UBND tỉnh Quảng Bình... bởi thực tế có rất nhiều trường hợp cha, mẹ đã ly hôn, con chưa thành niên theo mẹ về Việt Nam sinh sống, cha mẹ trẻ không còn liên lạc với nhau, không biết nơi ở của nhau... thì việc yêu cầu phải có văn bản thỏa thuận của cha mẹ là rất khó thực hiện. 

Sở Tư pháp Long An đề xuất, cần xét đến mục đích bảo vệ quyền và lợi ích của trẻ em, theo đó chỉ cần lấy ý kiến của người cha hoặc người mẹ mà trẻ đang sinh sống cùng.

Đọc thêm

Dự án Luật Thủ đô (sửa đổi): Quy định rõ cơ chế, giới hạn áp dụng cơ chế thử nghiệm có kiểm soát

 Đại biểu Phạm Trọng Nghĩa phát biểu tại Hội nghị.
(PLVN) - Sáng 26/3, tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5, nhiệm kỳ khóa XV, cho ý kiến về dự án Luật Thủ đô (sửa đổi), các đại biểu Quốc hội nhấn mạnh, cơ chế thử nghiệm có kiểm soát là mô hình mới, chưa có thực tiễn kiểm nghiệm. Do đó, cần tiếp cận nội dung này theo hướng thận trọng, bảo đảm kiểm soát tốt.

Đảm bảo chất lượng, thời gian đào tạo nghề công chứng

Công chứng viên giải quyết yêu cầu của khách hàng (ảnh MH).
(PLVN) - Để góp phần nâng cao chất lượng đầu vào của đội ngũ Công chứng viên (CCV), dự thảo Luật Công chứng (sửa đổi) quy định người muốn hành nghề công chứng đều phải tham dự khóa đào tạo nghề công chứng. Quy định này cũng phù hợp với pháp luật các nước theo hệ thống công chứng Latinh.

TP.Thủ Đức: Cưỡng chế bàn giao đất cho người được thi hành án

TP.Thủ Đức: Cưỡng chế bàn giao đất cho người được thi hành án
(PLVN) -Ngày 25-3, Chi cục thi hành án dân sự (THADS) TP. Thủ Đức, TP.HCM đã tổ chức thi hành xong Bản án số 1027/2018/DSPT ngày 12-11-2018 của TAND TP.HCM; Quyết định giám đốc thẩm số 167/2019/DS-GDT ngày 4-7-2019 của TAND cấp cao tại TP.HCM; Quyết định thi hành án số 994/QĐ- CCTHADS ngày 3-12-2018 của Chi cục Trưởng Chi cục THADS TP. Thủ Đức.

Tiếp tục tháo gỡ “điểm nghẽn” trong triển khai Đề án 06 trong lĩnh vực hộ tịch

Quang cảnh buổi làm việc.
(PLVN) -Sáng 25/3, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tịnh đã chủ trì cuộc làm việc với các đơn vị về tháo gỡ các vướng mắc triển khai Đề án 06 của Chính phủ về phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia, giai đoạn 2022-2025, tầm nhìn đến 2030 trong lĩnh vực hộ tịch.

Tăng cường quản lý nhà nước trong hoạt động công chứng

Người dân thực hiện thủ tục về công chứng (ảnh MH, Báo VP).
(PLVN) - Tính đến nay, nước ta có hơn 3.300 công chứng viên (CCV) với gần 1.300 tổ chức hành nghề công chứng (TCHNCC). Để đảm bảo sự phát triển liên tục, ổn định, bền vững của các tổ chức này, dự thảo Luật Công chứng (sửa đổi) đã quy định nguyên tắc phát triển tổ chức hành nghề công chứng phải căn cứ vào điều kiện kinh tế-xã hội, diện tích, số lượng và mật độ phân bố dân cư, nhu cầu công chứng hợp đồng, giao dịch trên địa bàn cấp huyện dự kiến thành lập.

Tạo điều kiện thuận lợi cho người nhận chăm sóc thay thế, nhận nuôi con nuôi

Quang cảnh cuộc họp
(PLVN) -Chiều 21/3, Bộ Tư pháp tổ chức họp Ban soạn thảo, Tổ biên tập xây dựng dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 19/2011/NĐ-CP ngày 21/3/2011 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Nuôi con nuôi và Nghị định số 24/2019/NĐ-CP ngày 5/3/2019 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 19/2011/NĐ-CP ngày 21/3/2011 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Nuôi con nuôi.