Theo Hiệp hội chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), tính đến giữa tháng 3/2020, tổng giá trị xuất khẩu (XK) cá tra đạt 267,8 triệu USD, chưa có dấu hiệu phục hồi so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, trong những khó khăn này, XK cá tra đang thấy có những tín hiệu tốt lên từ một số thị trường lớn như Mỹ và Trung Quốc.
Theo số liệu thống kê của Hải quan Việt Nam, nửa đầu tháng 3/2020, giá trị XK cá tra sang thị trường Mỹ tăng 18,8% so với cùng kỳ năm ngoái. Đây là tín hiệu lạc quan cho các doanh nghiệp XK cá tra đi Mỹ trong bối cảnh cả năm 2019, giá trị XK cá tra sang thị trường này sụt giảm. Tính đến giữa tháng 3/2020, Mỹ là thị trường XK cá tra lớn nhất của Việt Nam, chiếm 18,8% tổng giá trị XK cá tra.
Theo một số doanh nghiệp XK cá tra, kể từ tháng 2/2020, XK cá tra sang Trung Quốc - Hồng Kông đã khởi động trở lại và hoạt động XK đang dần trở lại bình thường. Chỉ trong nửa đầu tháng 3/2020, giá trị XK cá tra sang thị trường này đã gần 13 triệu USD, tăng 1 triệu USD so với cả tháng 2/2020 trước đó. Nếu tốc độ XK tăng như dự đoán, một số doanh nghiệp XK các tra tự tin nhận định rằng, giá trị XK cá tra sang Trung Quốc trong các tháng tới có thể tăng 40-50%.
Trên thị trường hiện nay, giá cá tra nguyên liệu tại Đồng bằng Sông Cửu Long vẫn đang xoay quanh mức 18.000 – 18.800 đồng/kg. Đây là mức giá thấp hơn so với cùng kỳ năm trước nhưng đã bắt đầu ổn định dần trong 2 tháng trở lại đây. Do tình hình xâm ngập mặn, một số thị trường XK đang tạm lắng khiến cả nhà máy và người nuôi giảm tốc độ thả ao. Sản lượng thu hoạch dự kiến trong 2 tháng sắp tới giảm. Tuy nhiên, đây lại là điều kiện để giá cá tra nguyên liệu có thể tăng trong thời gian tới.
Tại một số thị trường XK lớn khác như: EU, ASEAN, Brazil, Mexico, Colombia, Australia vẫn giảm. Tính đến nửa đầu tháng 3/2020, giá trị XK cá tra sang ASEAN giảm 25,2%; EU giảm 47,3%; Brazil giảm 14,3%, Mexico giảm 57,5% so với cùng kỳ năm trước.
Tình hình dịch bệnh Covid-19 đang ảnh hưởng lớn tới thị trường EU khi hoạt động vận chuyển hàng hóa, giao nhận không thể thực hiện được do chính sách phong tỏa nhằm kiểm soát dịch bệnh. Tuy nhiên, hiện nay, nhu cầu tiêu thụ hàng thủy sản, trong đó có cá tra tại các siêu thị Châu Âu có chiều hướng gia tăng.
Trước mắt, trong tháng 4/2020, có thể tại một số thị trường XK, giá trị XK cá tra vẫn tiếp tục giảm so với cùng kỳ năm ngoái do hoạt động vận chuyển hàng hóa bị gián đoạn, nhưng những động thái khởi sắc từ một số thị trường lớn giúp cho các Doanh nghiệp có thể nhận ra những tích cực trong thời gian tới đây.
Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản (Bộ NN&PTNT) cho rằng, các Doanh nghiệp XK cẩn phải theo dõi diễn biến của dịch Covid– 19, xem xét kỹ lưỡng trong việc ký kết hợp đồng XK, hạn chế tối đa tình trạng hoãn hoặc dừng các đơn hàng. Bên cạnh đó, doanh nghiệp cần chủ động kế hoạch sản xuất kinh doanh để chủ động nguồn nguyên liệu khi thị trường hồi phục dự báo trong tháng 6, tháng 7 tới.
