Tìm thấy hồn quê trong “Hương Đất”

Những sinh cảnh lung linh…

Hầu hết các bức ảnh về đất và người thuộc chủ đề này của Võ Xuân Bé đều đậm đà hương sắc Quảng Bình. Âu đó cũng là cái duyên và là cái nợ mà anh phải mang theo trọn cuộc đời.

Lướt qua hàng chục bức ảnh chọn lọc từ hàng nghìn bức ảnh mà Nghệ sỹ nhiếp ảnh (NSNA) Võ Xuân Bé đã ghi lại các khoảnh khắc đẹp trong đời sống có thể nhận thấy góc nhìn qua ống kính của anh rung động, sâu lắng nhất là hồn cốt quê hương. Dù đó chỉ là một khoảnh khắc ánh sáng lọt vào ống kính, nhưng hình và cảnh trong ảnh phong cảnh của Võ Xuân Bé không hề đứng yên mà thực sự là những sinh cảnh lung linh, đúng cái chất cảnh hồn quê. Một số bức đã giới thiệu ra công chúng như “Chiều về trên dòng Kiến Giang”, “Một góc phố Đồng Hới”, “Đá Nhảy”... đều là những khoảnh khắc như vậy.

Nghệ sỹ nhiếp ảnh Võ Xuân Bé

Trong khi đó, ở những bức “Vũng Chùa, Đảo Yến”, “Sông Son”, “Bến thuyền Phong Nha”..., tác giả đã thu vào ống kính sự hòa quyện giữa trời, mây, sông, nước với những khoảng không gian sáng tối xen lồng vào nhau, với bố cục hợp lý, lại tạo được điểm nhấn để dừng mắt.

Ở một số bức ảnh phong cảnh khác, người xem lại bắt gặp cách xử lý ánh sáng hết sức tinh tế, mang lại hiệu ứng thẩm mỹ cao.“Lên Thiên Đường” - một bức ảnh mà Võ Xuân Bé đã chọn lối đi hẹp, để dành mảng tối chiếm gần hết không gian cũng như bức ảnh, tạo nên một cảm giác thâm u, kỳ bí, nhưng lại bất ngờ thu hút bởi phần lóe sáng ở không gian còn lại, tạo nên cái cảm giác huyền ảo le lói như chốn hư không. Nếu xem ảnh theo đúng nghĩa mới thấy hết ý đồ chơi ánh sáng của tác giả qua khoảnh khắc bấm máy này.

Gam màu nóng cho sự đổi thay

Trong những bức ảnh về thành tựu kinh tế của quê hương, NSNA Võ Xuân Bé lại tạo sự cảm thụ thẩm mỹ bằng việc chọn các góc nhìn đa dạng nhưng lại cùng chung ngôn ngữ điểm nhấn; lấy đường nét là chính, còn mảng khối là phụ. Các tác phẩm như “Tranh thủ thời gian”, “Tầm cao công nghiệp”, “Nhịp điệu công trình”… đều khai thác các đường nét xuyên thâu theo hướng đường chân trời, in dấu lên nền không trung hoặc hướng vào trục tâm của ảnh.

Có một thực tế không phải ngẫu nhiên mà là ý đồ - khi phần lớn các tác phẩm nói về thành tựu kinh tế quê hương, tác giả đều sử dụng gam màu ấm nóng hoặc đen trắng, qua đó gây hiệu ứng cảm giác một cách đặc biệt về nhịp độ lao động sôi nổi, gấp gáp và nóng bỏng trên các công trường, nhà máy... chứng tỏ quê hương đang đổi thay và phát triển từng ngày.

Tác phẩm "Nhịp điệu công trình"

Một điều dễ thấy là trên từng khuôn hình, tác giả đã chủ động để ánh sáng lọt vào ống kính với một tinh thần, ý tứ hết sức đời thực, tạo ra sự chân chất, dung dị và rất đổi gần gũi trong cuộc sống quê hương của chính tác giả.

Đồ rằng, khi xem và cảm nhận ảnh Võ Xuân Bé, người ta sẽ cảm thấy có một phần của mình trong đó, với những khoảnh khắc hết sức gần gũi của chính quê hương mình hay những người thân quen mình từng gặp, với một không khí lạc quan, yêu đời, đặt trong không gian sáng sủa, trử tình...

Tác phẩm "Hối hả công trường"

Vì thế, không có gì ngạc nhiên khi nhiều tác phẩm của anh đã đoạt nhiều giải cao, được trưng bày trong các triển lãm ảnh nghệ thuật quốc gia và khu vực. Đó là sự đền đáp xứng đáng cho khát vọng, công lao của anh trong gần nửa thế kỷ hăng say và cần mẫn dấn thân vì nghệ thuật nhiếp ảnh.

                                                   Nguyễn Khắc Thái