Tìm hiểu "Cá mập đen" Ka-50

Kamov Ka-50 là trực thăng vũ trang độc đáo do Kamov Helicopter JSC phát triển

Ka-50 Black Shark (cá mập đen) là mẫu trực thăng tấn công một chỗ ngồi do công ty Kamov (Nga) thiết kế từ những năm 1980.

Theo đánh giá, Ka-50 có hiệu suất chiến đấu cao trong điều kiện ban ngày và ban đêm, khả năng sống sót cao, hỏa lực mạnh tiêu diệt mục tiêu trên đất liền hoặc trên không.

Sau đây là một số thông tin của “cá mập sát thủ” Ka-50:

Cơ cấu cánh quạt đồng trục độc đáo

Trực thăng vũ trang Ka-50 thiết kế với sơ đồ “hai cánh quạt nâng đồng trục” độc đáo do Kamov chế tạo dành riêng cho dòng trực thăng của hãng này.

Đặc điểm của sơ đồ này là không có cánh quạt đuôi mà có 2 bộ cánh quạt nâng đồng trục quay ngược chiều nhau để triệt tiêu mô men quay thân trực thăng. Khi trực thăng muốn quay đầu rẽ  hướng phi công sẽ ấn pê đan sẽ tạo ra chênh lệnh vận tốc quay của hai tầng cánh quạt và trực thăng sẽ quay thân tương ứng theo chiều cánh quạt quay chậm hơn.

Ka-50 "sở hữu" cơ cấu cánh quạt độc đáo nhất thế giới.
Ka-50 "sở hữu" cơ cấu cánh quạt độc đáo nhất thế giới.

Với sơ đồ cánh quạt đặc biệt này có nhiều ưu điểm lớn:

- Vận tốc quay của cánh quạt không cần lớn lắm cho phép cánh quạt hoạt động trong khoảng hiệu suất cao nhất, và độ an toàn chống cộng hưởng, chống rung giật cánh quạt tốt, không mất phần công suất hoang phí như trực thăng truyền thống.

- Tính cơ động của dòng Kamov là hoàn hảo, nó có thể đột ngột di chuyển theo nhiều hướng khác nhau một cách rất linh hoạt. Kamov Ka-50 có thể bay ngang thân sang phải, trái 80km/h hoặc bay lùi 90km/h. Thậm chí, dòng trực thăng này còn bay nhào lộn.

- Vì không có cánh quạt đuôi nên Kamov không ngại gió thổi ngang, có thể cất cánh hạ cánh, bay treo và hoạt động ở mọi điều kiện thời tiết.

Tất nhiên sơ đồ cánh quạt đồng trục vẫn tồn tại nhược điểm nhất định đó là cơ cấu cánh quạt phức tạp, dễ gặp rủi ro.

Thiết kế buồng lái

Ka-50 thiết kế để đảm bảo sự an toàn tối đa có thể cho phi công. Buồng lái của “cá mập đen”  được bọc giáp chống đạn xuyên cỡ 12,7mm.

Cận cảnh buồng lái Kamov Ka-50.
Cận cảnh buồng lái Kamov Ka-50.
Ka-50 cũng là trực thăng đầu tiên trên thế giới trang bị hệ thống ghế phóng khẩn cấp cho phi công. Trước khi phi công thoát hiểm thì các cánh quạt và nóc buồng lái được bắn đi để tránh phi công bị thương.

Hệ thống điện tử

Ka-50 trang bị hệ thống dẫn đường quán tính (INS), thiết bị lái tự động, cảm biến nhiệt ảnh nhìn phía trước, radar theo dõi địa hình.

Để đối phó với các mối nguy hiểm từ hỏa lực phòng không đối phương thì trực thăng lắp radar cảnh báo sớm, hệ thống đối phó trả đũa điện tử.

Vũ khí “khủng”

“Cá mập đen” có thể mang khối lượng vũ khí lên tới 2.000kg, tùy từng nhiệm vụ cụ thể như hỗ trợ đơn vị tác chiến mặt đất, phá hủy xe tăng, xe bọc thép, tiêu diệt mục tiêu trên không (nếu cần).

Ka-50 trang bị một pháo bắn nhanh 2A42 cỡ 30mm sử dụng để tấn công mục tiêu trên không và dưới đất. Đạn dự trữ có 460 viên gồm đạn nổ phân mảnh, đạn xuyên giáp. Đạn 30mm có trọng lượng 0,39kg, sơ tốc đầu đạn 980m/s, tầm bắn tối đa 4.000m.

Cấu hình vũ khí Ka-50 mang pháo 2A42 cỡ 23mm và hai thiết bị phóng rocket.
Cấu hình vũ khí Ka-50 với pháo 2A42 cỡ 23mm và hai thiết bị phóng rocket.

Hỏa lực mạnh nhất của Ka-50 là 12 tên lửa chống tăng dẫn đường laze 9K121 Vikhr treo trên hai cánh phụ.

Tên lửa được sử dụng để tiêu diệt xe tăng, thiết giáp. Nó trang bị đầu đạn thuốc nổ mạnh chống tăng liều đúp (nặng 8-12kg) “thừa sức” xuyên phá giáp phản ứng nổ (ERA) vốn được lắp trên xe tăng hiện đại ngày nay.

Hệ thống điều khiển laze của Vikhz cho phép tên lửa tấn công chính xác mục tiêu dựa vào các dữ liệu truyền tới tên lửa trong quá trình bay. Hệ thống này cũng có khả năng kháng nhiễu cao.

Xác xuất trúng mục tiêu của Vikhz khá cao nhờ vào hệ thống bám sát mục tiêu tự động và điều khiển tên lửa rất chính xác có khả năng thay đổi tham số mục tiêu và truyền đến tên lửa khi bay.

Ka-50 trang bị tên lửa diệt tăng Vikhz, thiết bị phóng rocket.
Ka-50 trang bị tên lửa diệt tăng Vikhz, thiết bị phóng rocket.

Trong điều kiện ban ngày thì tầm bắn của Vikhz từ 8-10km, ban đêm là 5km. Tốc độ trong hành trình bay của tên lửa lên tới Mach 1.8.

12 tên lửa Vikhz đã biến Ka-50 trở thành một trong những “sát thủ diệt tăng” mạnh nhất thế giới.

Trực thăng Ka-50 còn có thể mang 2 tên lửa không đối không tầm ngắn R-73 để tự bảo vệ mình. Tên lửa có tầm bắn khoảng 20km, dùng đầu dò tầm nhiệt.

Ngoài ra, đối với nhiệm vụ công kích mục tiêu mắt đất thì Ka-50 mang theo rocket S-8 cỡ 80mm (80 quả) và S-13 cỡ 122mm (20 quả) hay bom không điều khiển loại 250kg hoặc 500kg.

Động cơ

Trực thăng Ka-50 lắp hai động cơ tuốc bin trục TV3-117VMA, mỗi chiếc cung cấp 1.200 mã lực.

Ka-50 đạt vận tốc tối đa 390km/h, tầm bay 1.180km, trần bay 5.500m, vận tốc leo cao 16m/s.