Phát biểu khai mạc, ông Đinh Văn Thu, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam đã đặt ra vấn đề bảo tồn và phát triển bền vững đô thị di sản Hội An, một đại diện điển hình cho quá trình tăng trưởng kinh tế và đô thị hóa nhanh chóng đang diễn ra ở khắp các thành phố lịch sử của châu Á.
Theo ông Đinh Văn Thu, Hội An thuộc đô thị cổ lưu giữ được gần như nguyên vẹn hơn một nghìn di tích kiến trúc cổ như nhà cửa, hội quán, đình, chùa, miếu, nhà thờ tộc, giếng cổ, mộ cổ... vừa có sắc thái nghệ thuật truyền thống của người Việt, vừa thể hiện sự giao lưu, hội nhập văn hoá với các nước phương Đông và phương Tây.
Trong những năm qua, đô thị cổ Hội An đã đạt được những thành quả tốt đẹp, Hội An liên tục được UNESCO ghi nhận là một trong những nơi thực hiện tốt công tác bảo tồn các giá trị di sản văn hóa ở khu vực Châu Á - Thái Bình Dương. Tuy nhiên, Hội An vẫn đang đứng trước những nguy cơ, thách thức mới xuất hiện như ảnh hưởng do biến đổi khí hậu và hiện tượng nước biển dâng, dẫn đến xói lở bờ biển hay tình trạng bồi cạn, ngập úng.
Ngoài ra, nguy cơ cháy nổ do hoạt động quá tải bởi các dịch vụ của con người trong khu phố cổ; những áp lực của vấn đề dân số, mật độ và thành phần dân cư trong đô thị và tác động mặt trái của tốc độ đô thị hóa, phát triển du lịch lên tính toàn vẹn, tính chân xác của di sản văn hóa, cảnh quan môi trường sống, cảnh quan di tích…
Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam cho rằng, những kết quả đạt được trong công tác bảo tồn và phát huy giá trị đô thị cổ và những nguy cơ thách thức trong thời gian qua đối với đô thị cổ Hội An cũng chính là tình trạng phổ biến của các đô thị cổ khác trên thế giới. Do đó, cần có sự hợp tác tham khảo, học tập chia sẻ kinh nghiệm lẫn nhau giữa các đô thị di sản trong nước và thế giới; ý kiến đóng góp của các chuyên gia Việt Nam và quốc tế trong công tác bảo tồn các đô thị cổ; sự hợp tác giúp đỡ về khoa học và tài chính của các tổ chức quốc tế nhằm mục đích bảo tồn và phát huy tốt hơn nữa loại hình đô thị di sản này.
Tại phiên khai mạc, ông Phạm Vinh Quang, Tổng Thư ký Ủy ban quốc gia UNESCO Việt Nam đánh gia cao sự tham gia của các chuyên gia, nhà khoa học, tổ chức quốc tế tại hội thảo lần này. Các ý kiến như sự tiếp sức rất cần thiết để đưa ra giải pháp sáng tạo, khuyến khích cộng đồng, doanh nghiệp đóng góp vào sự phát triển bền vững của Hội An và các đô thị di sản khác.
Bà Susan Vize, Trưởng Đại diện UNESCO tại Việt Nam cho biết, sự phát triển kinh tế và đô thị hóa nhanh chóng làm gia tăng các khu dân cư mới gây áp lực lên di sản, thách thức giữa việc phát triển truyền thống và hiện đại. Các vấn đề này cũng đặt ra cơ hội, thúc đẩy sự sáng tạo để chúng ta tìm ra các giải pháp mới, vật liệu mới phù hợp hơn để có thể cân bằng tinh tế giữa bảo tồn và phát triển. Bên cạnh đó còn thu hút sự vào cuộc mạnh mẽ hơn từ chính phủ và các tổ chức quốc tế.
