Tìm cách xử lý lối “cộng sinh” của tham nhũng và tội phạm

Tìm cách xử lý lối “cộng sinh” của tham nhũng và tội phạm
(PLO) - Tham nhũng trong hoạt động tư pháp là “đồng minh” của tội phạm có tổ chức xuyên quốc gia. Vì vậy, xử lý tham nhũng có thể đem lại những tác động tích cực cho cuộc chiến chống tội phạm có tổ chức xuyên quốc gia.

Chiều 26/11, VKSNDTC phối hợp Cơ quan Phòng chống Ma túy và Tội phạm của Liên hợp quốc (UNODC) và Đại sứ quán Anh, Hiệp hội bảo tồn động vật hoang dã (WCS) tổ chức “Hội nghị bàn tròn về phòng, chống tội phạm có tổ chức xuyên quốc gia, cơ chế thực thi pháp luật, tăng cường liêm chính” nhằm trao đổi kinh nghiệm phòng, chống tham nhũng (PCTN), nhất là trong hoạt động tư pháp để phòng chống tội phạm có tổ chức xuyên quốc gia hiệu quả.

Hàng tỷ USD phạm pháp “nuôi” tham nhũng

Nghiên cứu năm 2012 của UNODC cho biết, giá trị tài chính có được  từ các hoạt động tội phạm có tổ chức xuyên quốc gia trong khu vực châu Á – Thái Bình Dương là khoảng 90 tỷ USD/năm từ buôn bán ma túy (30%), hàng giả, thuốc giả (30%), tội phạm môi trường (buôn lậu gỗ, động vật quý hiếm) (25%), người (15%). Đáng nói là nguồn thu của các hoạt động tội phạm được dành một phần để “nuôi dưỡng” tham nhũng, làm xói mòn hệ thống cơ quan nhà nước.

Phân tích về tình trạng tội phạm xuyên quốc gia trong khu vực, đại diện UNODC tại Bangkok (Thái Lan) cho biết, tham nhũng và tội phạm có tổ chức xuyên quốc gia có mối quan hệ mật thiết. Một trong các yếu tố then chốt cho thành công của tội phạm có tổ chức chính là tham nhũng trong bộ máy công quyền.  

Tham nhũng cho phép các đường dây tội phạm có tổ chức xuyên quốc gia tăng lợi nhuận nhờ giảm rủi ro (tổn thất) do bị đánh chặn và thúc đẩy các hoạt động ở quy mô lớn hơn. Đặc biệt tham nhũng trong ngành tư pháp là “đồng minh” của tội phạm có tổ chức xuyên quốc gia. Thông qua hối lộ, tham nhũng… trong hoạt động tư pháp, các đường dây tội phạm tránh bị đưa ra xét xử ở mức độ cao.

Vì vậy, UNODC cho rằng, xử lý tham nhũng có thể đem lại những tác động tích cực cho cuộc chiến chống tội phạm có tổ chức tội phạm xuyên quốc gia. Ngoài các giải pháp PCTN mang tính chất tình huống ở khu vực công thì sự vào cuộc của toàn xã hội và trao quyền cho người dân thông qua vai trò của báo chí, cơ chế khiếu nại, tố cáo đóng góp quan trọng cho công cuộc PCTN.

Phòng ngừa cán bộ bị mua chuộc

Với Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về kinh tế và tham nhũng, Bộ Công an, con người (cụ thể là điều tra viên và cán bộ điều tra) là yếu tố quan trọng nhất quyết định hiệu quả PCTN. Do đó, ngành Công an chú trọng phòng ngừa tiêu cực, tham nhũng cả trong tư tưởng và trong quá trình cán bộ thực thi nhiệm vụ (khởi tố điều tra) bằng những giải pháp “để cán bộ không bị dao động trước những cám dỗ, mua chuộc của tội phạm” – đại diện Cục cho biết.

Đồng tình, bà Tống Thị Hoa Quỳnh (Tổng cục Hải quan) chia sẻ, ngành hải quan luôn tiếp xúc với tiền, hàng… nên cùng với cải cách hành chính, nâng cao công tác thanh, kiểm tra, giám sát trong phát hiện, xử lý nghiêm tham nhũng thì “phải thực hiện giải pháp kiểm soát thu nhập cá nhân của cán bộ, công chức” để ngăn chặn cơ hội tham nhũng trong hoạt động của hải quan.

Dự báo trong thời gian tới, tình hình tội phạm tham nhũng có thể diễn biến phức tạp, tinh vi hơn và tập trung nhiều ở các lĩnh vực trọng yếu của bộ máy nhà nước và nền kinh tế, bà Hoàng Thị Thắm (Vụ thực hành quyền công tố và kiểm sát điều tra các vụ án tham nhũng, chức vụ, VKSNDTC) thấy cần hoàn thiện các quy định, khắc phục những sơ hở, thiếu sót trước hết là trong những lĩnh vực nhạy cảm, dễ xảy ra tiêu cực, tham nhũng.

Ngoài ra, cần tăng cường trách nhiệm của các cơ quan PCTN, đảm bảo minh bạch, hiệu lực, hiệu quả trong thực thi chức năng, nhiệm vụ. Nâng cao năng lực chuyên môn cho cán bộ làm công tác tư pháp để đáp ứng yêu cầu giải quyết các vụ án về tham nhũng, nhất là trong lĩnh vực quản lý kinh tế, tài chính, kế toán…

Xử công khai để chặn tham nhũng tái diễn

Công thức” để PCTN mà  Thanh tra Chính phủ đúc kết được là “PCTN = hoàn thiện thể chế + phát huy dân chủ, công khai, minh bạch + trách nhiệm giải trình” xuất phát từ "công thức" “tham nhũng = độc quyền + bưng bít thông tin – trách nhiệm giải trình".
Ông Đặng Hùng Sơn – Phó Cục trưởng Cục Chống tham nhũng, Thanh tra Chính phủ cho biết, ở đâu người đứng đầu Bộ, ngành, địa phương thực sự quan tâm, dành thời gian phù hợp đối với công tác PCTN, giải quyết khiếu nại thì ở đó ít xảy ra sai  phạm, tham nhũng, khiếu kiện đông người, kéo dài. Đồng thời, khi hành vi tham nhũng bị phát hiện được xử lý nghiêm, triệt để, công khai thì việc tái diễn tại đó rất ít khi xảy ra.

Dẫn kinh nghiệm PCTN trong lực lượng thực thi pháp luật ở Anh, Đại sứ Vương quốc Anh tại Việt Nam Giles Lever cho biết, hàng năm, Anh phải đầu tư hàng triệu bảng để triển khai các giải pháp PCTN ngay trong lực lượng thực thi pháp luật, nhất là lực lượng cảnh sát.

Nhưng năm 2013 vẫn có đến 50 cảnh sát Anh bị cáo buộc, trong số đó có đến 11 người bị buộc tội tham nhũng. Qua đó, “cần nỗ lực liên tục, giải quyết công khai, minh bạch các vụ án tham nhũng mới đạt được chuyển biến thực sự trong PCTN” – Đại sứ Giles Lever nhấn mạnh.

Tin cùng chuyên mục

Tinh gọn bộ máy theo tinh thần Nghị Quyết 18-NQ/TW: Cần giảm thời gian giải quyết thủ tục hành chính, tiết kiệm chi phí cho người dân và doanh nghiệp

Tinh gọn bộ máy theo tinh thần Nghị Quyết 18-NQ/TW: Cần giảm thời gian giải quyết thủ tục hành chính, tiết kiệm chi phí cho người dân và doanh nghiệp

(PLVN) -  Cải cách tinh gọn bộ máy hiện nay đang thực hiện mạnh mẽ từ trung ương xuống, do vậy, nên cải cách theo hướng phân quyền mạnh hơn cho cấp địa phương, còn Trung ương chỉ làm những việc điều phối xuyên quốc gia. Trung ương kiên quyết không làm các nhiệm vụ thuộc phạm vi của địa phương, nhằm giảm thiểu việc can thiệp hay chồng chéo nhiệm vụ. Đây là một nội dung trong bài viết của GS.TS Võ Xuân Vinh - Viện trưởng Viện Nghiên cứu Kinh doanh (ĐH Kinh tế).

Đọc thêm

Nắm bắt cơ hội để tiếp tục đổi mới và nâng cao chất lượng công tác phổ biến, giáo dục pháp luật

Nắm bắt cơ hội để tiếp tục đổi mới và nâng cao chất lượng công tác phổ biến, giáo dục pháp luật
(PLVN) - Để triển khai kịp thời, hiệu quả các chủ trương, đường lối được đề ra tại Nghị quyết số 27-NQ/TW ngày 09/11/2022 của Ban Chấp hành Trung ương về tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong giai đoạn mới gắn với Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, thời gian qua, công tác phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL) đã được tăng cường tổ chức thực hiện và đạt được những kết quả bước đầu quan trọng.

Thứ trưởng Mai Lương Khôi dự hội nghị triển khai công tác của Cục Thi hành án dân sự TP. Hồ Chí Minh

Thứ trưởng Mai Lương Khôi dự hội nghị triển khai công tác của Cục Thi hành án dân sự TP. Hồ Chí Minh
(PLVN) - Ngày 12/12, Cục Thi hành án Dân sự (THADS) TP HCM tổ chức hội nghị triển khai thực hiện chỉ tiêu nhiệm vụ theo dõi THADS, theo dõi thi hành àn hành chính năm 2025 và ký kết quy chế phối hợp liên ngành trong công tác THADS tại TP. HCM. Thứ trưởng Bộ Tư pháp Mai Lương Khôi dự, chỉ đạo hội nghị và chứng kiến lễ ký kết.

Chi cục Thi hành án dân sự quận Gò Vấp: Triển khai công tác năm 2025

Toàn cảnh Hội nghị.
(PLVN) -Chiều 10/12, Chi cục Thi hành án dân sự quận Gò Vấp tổ chức Hội nghị triển khai thực hiện chỉ tiêu, nhiệm vụ công tác thi hành án dân sự và theo dõi thi hành án hành chính năm 2025. Ông Trần Phương Hồng, Ủy viên Thường vụ Đảng ủy, Phó Cục trưởng Cục Thi hành án dân sự TP.HCM tham dự và chỉ đạo Hội nghị.

Hình thành thiết chế Luật sư công sẽ tăng cường nguồn lực cho tổ chức Trợ giúp pháp lý

Luật sư Nguyễn Hồng Bách, Chủ tịch HĐTV Công ty Luật Hồng Bách và Cộng sự.
(PLVN) -Thiết chế Luật sư công ở Việt Nam đang được hiểu như thế nào và sự cần thiết của Luật sư công trong giai đoạn hiện nay, đặc biệt xuất phát từ thực tế, tại Việt Nam không phải đối tượng nào cũng có điều kiện nhờ luật sư khi gặp các vấn đề pháp lý. Xung quanh vấn đề này Báo PLVN phỏng vấn Luật sư Nguyễn Hồng Bách, Chủ tịch HĐTV Công ty Luật Hồng Bách và Cộng sự.

“Cẩm nang pháp luật” giúp giảm tải công việc cho cán bộ tư pháp địa phương của chị Phạm Thị Trang Đài

Chị Phạm Thị Trang Đài, Phó Chánh Thanh tra Sở Tư pháp tỉnh Lâm Đồng
(PLVN) - Thấu hiểu nỗi vất vả của cán bộ Tư pháp - hộ tịch cấp xã nói chung và cán bộ ngành tư pháp nói riêng, chị Phạm Thị Trang Đài (SN 1972, Phó Chánh Thanh tra Sở Tư pháp tỉnh Lâm Đồng) không ngừng nghiên cứu, cải tiến liên quan đến công tác theo dõi thi hành pháp luật giúp “giảm tải” cho cán bộ cũng như dễ dàng phổ biến đến người dân.

184 luật cần sửa đổi, bổ sung khi tinh gọn bộ máy

Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh
(PLVN) -  Chiều 11/12, tại TPHCM, phát biểu tại buổi làm việc với Ban Thường vụ Thành ủy TP. HCM, Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh cho biết: Bộ Tư pháp đang được Chính phủ giao rà soát toàn bộ hệ thống văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến việc sắp xếp, tinh gọn bộ máy theo Nghị quyết 18- NQ/TW

TP.Hồ Chí Minh: Tập trung hơn nữa nguồn lực cho công tác xây dựng và hoàn thiện thể chế

Lễ kí kết Chương trình phối hợp công tác về tăng cường hợp tác trong lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành công tác Tư pháp trên địa bàn TP.HCM giai đoạn 2025 - 2030 giữa Bộ trưởng Bộ Tư pháp và Chủ tịch UBND TP. HCM
(PLVN) - Chiều 11/12, Đoàn Công tác Ban Cán sự Đảng Bộ Tư pháp do Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh, Uỷ viên Ban chấp hành TW Đảng dẫn đầu đã có buổi làm việc với Ban Thường vụ Thành ủy TP.Hồ Chí Minh về nâng cao hiệu quả phối hợp công tác lãnh đạo, chỉ đạo đối với công tác tư pháp và thi hành án dân sự trên địa bàn Thành phố.

Hết sức cần thiết hình thành thiết chế luật sư công

Thạc sĩ Đỗ Thu Hương. (Ảnh PV)
(PLVN) -  Trong bối cảnh xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa và hội nhập kinh tế quốc tế sâu rộng như hiện nay, việc hình thành thiết chế luật sư công là hết sức cần thiết và nên được sớm thông qua trong lần sửa đổi, bổ sung Luật Luật sư sắp tới.

Phú Yên: Sáng kiến cấp phiếu lý lịch tư pháp qua VNeID đạt giải ba cuộc thi về cải cách hành chính

Bà Phan Thị Hoa, Phó Giám đốc Sở Tư pháp (thứ ba từ phải qua) đại diện Sở nhận giải.
(PLVN) - Sáng kiến giải pháp “Tiết kiệm thời gian, chi phí cho người dân và doanh nghiệp thông qua ứng dụng VNeID khi thực hiện thủ tục cấp phiếu lý lịch tư pháp” của Sở Tư pháp tỉnh Phú Yên mới đây đã được trao giải ba tại cuộc thi Tìm kiếm sáng kiến, giải pháp cải cách hành chính năm 2024 của tỉnh.