Máy bay IL-76 TDRA-76842 đã bị quân đội Hồi giáo Taliban bắt giữ cùng phi hành đoàn gồm 8 người hồi tháng 8/1995. Sự việc này đã kéo theo hàng loạt rắc rối, hao người tốn của nhưng không đi đến kết quả. Cuối cùng, chính những người trong cuộc đã “tự giải thoát”, thực hành một cuộc chạy trốn hoàn hảo, ngoạn mục.
 |
Nguyên thủy, IL-76 là tài sản của hãng hàng không tư nhân Aerotan ở Kazan, được Chính phủ Afghanistan thuê để vận chuyển vũ khí trên cung đường Tirana- Sharjah- Kabul. Theo thông lệ vận chuyển do Tổ chức hàng không thế giới (ICAO) quy định, cung đường này hoàn toàn hợp lệ và được phép.
Đây không phải chuyến bay đầu tiên của IL-76 mà nó đã thực hiện nhiều chuyến bay tới Kabul. Ngoài ra, tất cả các quy định về kỹ thuật, kể cả các sóng vô tuyến cũng không phạm luật hoặc gây ảnh hưởng đến chuyến bay. Tóm lại, mọi cái đều hợp lệ như khi đang bay trên lãnh thổ Afghanistan ở độ cao 800 mét, nhưng IL-76 đã bị máy bay chiến đấu MIG-21 của Taliban ép, hạ cánh xuống sân bay Kandahar.
Sau khi bị bắt giữ, Taliban đã buộc tội Nga và phi hành đoàn can thiệp vào những công việc nội bộ của Afghanistan và thu giữ quản lý nghiêm ngặt hiện vật và người lái cho đến khi nào sự việc ngã ngũ.
Sau sự kiện trên hàng loạt nỗ lực giữa Nga, Liên Hợp Quốc, Tổ chức cứu nạn thế giới (OIC) và Mỹ đã được thực hiện nhằm giải cứu nhóm phi công bị bắt nhưng đều vô hiệu.
Trong quá trình giải quyết tranh chấp, rất nhiều nỗ lực đã được đưa ra áp dụng, ngay cả giải pháp nộp tiền chuộc cũng không được chấp nhận hoặc những cuộc thương lượng”đi đêm” cũng không mang lại kết quả.
 |
Khi mọi việc bị bế tắc thì sau hơn một năm, chính xác là 378 ngày, các phi công của IL-76 đã thực hiện một kế hoạch rất đơn giản nhưng lại hiệu quả mà ít ai ngờ tới.
Họ bắt đầu bằng việc xin phép đại tu, sửa chữa định kỳ máy bay với lý do này mà việc giám sát an ninh cũng lỏng lẻo hơn. Mọi người trong nhóm được phân công việc cụ thể, chính xác, đến từng chi tiết và âm thầm làm việc, điều này đã làm cho nhân viên an ninh của Taliban hài lòng và không giám sát chặt chẽ như lúc đầu.
Khi mọi thứ đã hoàn hảo, tổ lái được cho khởi động lại chiếc máy bay và đây là cơ hội không thể bỏ qua đối với phi hành đoàn IL-76.
Do được chuẩn bị kỹ càng lại có nhiều kinh nghiệm nên chiếc máy bay đã cất cánh một cách nhẹ nhàng, hoàn hảo đến mức chính các nhân viên bảo vệ của Taliban cũng ngỡ ngàng.
Sau khi cất cánh, chiếc máy bay đã phải bay ở độ cao chỉ có 50-100 mét, mọi tín hiệu vô tuyến đã phải đặt ở chế độ “không tải” để tránh sự phát hiện của máy bay MIG-21. Khi đã đến lãnh thổ Iran, máy bay mới bay tới độ cao quy định và một giờ sau tới được sân bay Sharjah của Tiểu Vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE).
KHẮC NAM (Theo ERT)
