Sau khi PLVN có bài viết phản ánh về sự việc, ngày 14/5, UBND huyện và Công an huyện Định Quán có văn bản báo cáo về việc bài viết phản ánh. Hai văn bản đó gồm Văn bản số 53/BC-UBND của UBND huyện Định Quán và Văn bản số 810/BC-CAH của Công an huyện Định Quán, hai cơ quan trên cho rằng: “Quá trình xác minh xác định số cá sau khi đổ xuống ao chết khoảng 20kg”, “Qua xác minh tại ao cá và làm việc với những người dân xung quanh, xác định không có cá chết như Báo PLVN đã đăng tin”.
Nhóm PV tiếp tục quay lại địa phương, một lần nữa xác định lại sự việc cho rõ ràng.
Bà nông dân yếu thế xót xa bên những đống cá chết dạt vào bờ |
Theo những nhân chứng gồm: Bà Trần Thị Vân, bà Hồ Thị Sâm (hàng xóm bà Lan được bà Lan nhờ cân cá vào ngày xảy ra vụ việc) và bà Đặng Thị Ánh (người được bà Lan thuê vớt cá chết), cùng nhiều hộ dân xung quanh, thậm chí ông Nguyễn Ngọc Tuấn (SN 1962, hiện đang là tổ trưởng tổ 10, Chi hội trưởng nông dân tổ 10, ấp Hòa Thành, xã Ngọc Định), đều khẳng định “số lượng cá chết rất nhiều”.
Về phía bà Nguyễn Thị Bích Thảo, người thu mua cá, bị công an và chính quyền xã Ngọc Định tạm giữ xe cá suốt sáu tiếng, cũng xác nhận: “Vào ngày 23/4, ngay sau khi gia đình ông Giang ra ngăn cản, công an xã và chính quyền cũng xuất hiện, yêu cầu tôi đưa hai xe cá, bao gồm một xe cá nhỏ có khối lượng 931 kg, và một xe cá to có khối lượng 1.164kg về trụ sở làm việc. Tại trụ sở, tôi đã nhiều lần năn nỉ bảo rằng việc tranh chấp thì đợi chủ ao là bà Lan vào rồi giải quyết, còn tôi đã trả tiền cá trước rồi, giờ cho tôi mang cá đi bán, nếu không cá bắt lâu như thế để trên xe sẽ chết hết. Thế nhưng họ vẫn nhất quyết không chịu, chỉ cho tôi chở đi một xe cá nhỏ. Khi xã yêu cầu tôi đổ cá xuống ao thì tôi nói rõ tôi không làm, chỉ chạy xe tải ngược lại ao rồi bỏ về, để mặc ông Giang tự đổ cá, lúc đó số cá lớn trước khi đổ xuống đã lóp ngóp gần chết hết rồi”.
Mỗi khi kể lại vụ việc, bà Lan lại bật khóc tức tưởi |
“Vốn là người có kinh nghiệm mua bán cá nhiều năm nên tôi đã lưu ý mấy người của Ủy ban lẫn công an xã hai lần, một lần ở UBND xã, một lần lúc chở cá ngược vào ao. Tôi nói rõ: “Cá này mà đổ lại ao thì chỉ có làm mắm chứ không sống được đâu”, tuy nhiên không ai chịu nghe tôi,” bà Thảo bức xúc.
Quả đúng như bà Thảo cảnh báo, ngay sau đó cá chết trắng ao, bằng chứng là đoạn clip được người nhà bà Lan cung cấp được quay lại vào ngày 25/4 ghi cảnh cá nổi lềnh phềnh. Chỉ xem lại vài chục giây trong một clip do người trong cuộc cung cấp, ai cũng đã thấy số lượng cá chết dạt vào trắng bờ và lớn hơn rất nhiều lần con số 20kg mà cơ quan chức năng cung cấp. Theo bà Lan, cá sau đó chết rải rác hàng chục ngày, tới ngày 6/5 mới hết. Tổng thiệt hại, bà Lan vẫn cho rằng lên tới con số hơn 10 tấn.
Bà Lan gày gò, hốc hác đứng nhìn ao cá bị người hàng xóm quây rào trái phép |
Về phía chính quyền địa phương, dường như những nhân chứng trên đã bị bỏ qua. PV đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Tiến Dũng, Chủ tịch UBND xã Ngọc Định. Khi được hỏi về số lượng cá chết sau khi đổ xuống là bao nhiêu, vị Chủ tịch xã một lần nữa cho rằng “qua xác minh chỉ là 20kg” và khi nhắc tới vấn đề cá của bà Lan thì ông Dũng nói rằng: “Chính quyền địa phương không có thẩm quyền giải quyết việc đó, yêu cầu bà Lan liên hệ với các cơ quan tranh chấp về tài sản như tòa án để giải quyết”.
Một luật sư phản biện: “Quyết định bắt xe cá đem đi bán rồi đổ ngược lại ao khiến cá chết hàng loạt là của UBND xã, nhưng khi hậu quả xảy ra, xã lại hướng dẫn lên tòa để giải quyết, như vậy có phải chứng tỏ sự thiếu trách nhiệm của chính quyền hay không? Vụ việc này sẽ tiếp tục đi tới đâu khi có những hành vi gian dối thiếu trung thực, cá chết hàng loạt nhưng chỉ báo cáo là 20kg, sau đó không giải quyết một cách thấu đáo, cuối cùng khiến người dân phải chịu thiệt hại?”.
Không những thế, hiện ao cá có diện tích khoảng 10.000m2 này đã được gia đình ông Bùi Tuấn Giang quây hàng rào thép gai lại. Theo như lời kể của bà Trần Thị Lan: “Ngày 8/6 ông Giang cho người đóng cọc bê tông để quây dây kẽm gai, tuy chúng tôi đã báo cáo cho chính quyền bốn lần, bốn lần họ đều tới lập biên bản, nhưng đến nay hàng rào đã dựng xong với 90 cọc trụ và hàng trăm mét hàng rào, đồng thời trên đất của ông Giang cũng mọc lên một căn nhà cấp 4. Tôi thiết nghĩ, cá của tôi đến kỳ thu hoạch xã lại không cho bắt, bỏ mặc cho cá chết dần chết mòn, còn ông Giang dựng hàng rào thì xã lại vào lập biên bản rồi để mặc cho họ xây, bây giờ đã xây xong rồi nhưng vẫn chưa thấy chính quyền giải quyết, không hiểu công bằng ở đâu?”.