Tiếp vụ đường dây khai thác 'chui' hàng triệu tấn than: Hai 'đại gia lan đột biến' liên quan gì?

Linh không chỉ điều hành Cty Yên Phước mà còn được biết đến là TGĐ Cty TNHH MTV Đầu tư Phúc Phúc Yên (thuộc Phúc Yên Prosper, trụ sở quận 7, TP HCM). Cty này khá có tiếng với nhiều dự án chung cư, biệt thự, nhà phố… như dự án căn hộ Prosper Plaza, đường Phan Văn Hớn, phường Tân Thới Nhất, quận 12.

Tháng 9/2012, Cty Yên Phước được Sở KH&ĐT Thái Nguyên cấp giấy chứng nhận lần đầu, đến tháng 12/2013 thay đổi lần 1 với vốn điều lệ 100 tỷ đồng. Thành viên góp vốn gồm: Linh góp 39 tỷ đồng chiếm 39%; Ngụy Phúc Yên (chồng của Linh) góp 60 tỷ chiếm 60% và Ngụy Thị Xuyến (em ông Yên) góp 1 tỷ chiếm 1%. Thực tế, Linh và các thành viên chỉ đăng ký, không thực hiện việc góp vốn. Nguồn vốn hoạt động của Cty do Linh tự bỏ ra, phát sinh chi phí đến đâu thì Linh tự chi đến đó.

Tại Cty Yên Phước, Linh điều hành chung mọi hoạt động kinh doanh; Ngụy Quang Thuyên (em chồng của Linh) trực tiếp điều hành công việc tại mỏ than. Ngoài ra còn một số nhân viên, gồm Bùi Minh Hợp (GĐ điều hành khai thác mỏ, chịu trách nhiệm về kỹ thuật và an toàn khai thác mỏ); Đỗ Thị Luyến và Doãn Thị Định là nhân viên kế toán; Đặng Văn Hoàng là nhân viên kiểm tra chất lượng kiêm nhân viên cân hàng, thực hiện các công việc theo chỉ đạo của Linh.

Năm 2014, tỉnh Thái Nguyên cấp giấy phép khai thác khoáng sản tại mỏ than Minh Tiến thuộc huyện Đại Từ với trữ lượng 8.500 tấn/năm. Thời hạn khai thác đến 2031 với tổng trữ lượng được phép là hơn 136.000 tấn cho Cty Yên Phước. Sau khi hoàn thành giải phóng mặt bằng, từ 2018 Cty Yên Phước bắt đầu khai thác than bằng hình thức lộ thiên.

Năm 2019, Linh và Hà Anh Tuấn (đại diện Cty Đông Bắc Hải Dương, do anh em Thanh và Giang có 70% cổ phần), ký hợp đồng để Cty Đông Bắc được khai thác, chế biến than tại mỏ Minh Tiến; giá thành khai thác 1 tấn than thành phẩm 450 ngàn đồng; khối lượng khai thác ít nhất 400 ngàn tấn/năm; hiệu lực hợp đồng 5 năm. Cty Yên Phước bán tất cả các sản phẩm than và đá đen kẹp than sau khai thác cho Cty Đông Bắc, không bán cho bất cứ đơn vị thương mại nào khác, giá bán cụ thể xác định theo từng loại than và thay đổi theo thị trường.

Thực tế, thực hiện hợp đồng trên là Thanh và Giang khai thác, chế biến, tiêu thụ than và trả tiền cho Linh. Ngay từ khi thỏa thuận và ký hợp đồng, Linh đã để Cty Đông Bắc vào khai thác gấp 47 lần công suất hàng năm (8.500 tấn), vượt cả sản lượng mỏ được cấp phép (136.000 tấn).

Từ 18/5/2019 đến 31/12/2020, Cty Yên Phước đã xuất bán cho Cty Đông Bắc gần 1 triệu tấn than, thu hơn 106 tỉ đồng; hơn 240.000 bã sàng thu hơn 14 tỉ đồng; 13.662 m3 đá đen trị giá 683 triệu đồng. Tổng cộng số tiền thu về hơn 121 tỉ đồng.

Cty Đông Bắc đã trả hơn 106 tỉ đồng, trong đó chuyển khoản vào 2 tài khoản cá nhân của Linh hơn 90 tỉ; số tiền còn lại được cấn trừ các khoản đặt cọc và các khoản công nợ khác. Bình quân hàng năm, lượng than Cty này khai thác lậu gấp hơn 120 lần số lượng được phép khai thác.

Để qua mắt cơ quan quản lý nhà nước, các bị can đã sử dụng nhiều thủ đoạn tinh vi vừa tránh bị phát hiện, vừa trốn thuế, phí hàng chục tỉ đồng. Hai Cty lập khống hồ sơ nghiệm thu, báo cáo số lượng khai thác với UBND tỉnh và Sở TN&MT, sản lượng khai thác hàng năm chỉ bằng đúng với số lượng được cấp phép. Hàng triệu tấn than khai thác vượt phép được tổ chức tiêu thụ trái phép, trốn thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế tài nguyên môi trường, phí bảo vệ môi trường.

Về phía Cty Đông Bắc, được Sở KH&ĐT cấp Giấy phép đăng ký kinh doanh lần đầu năm 2017 với vốn điều lệ 5 tỉ, đến nay DN này đã 6 lần thay đổi giấy phép. Đại diện là Hà Anh Tuấn với chức danh Giám đốc, nhưng vốn chủ yếu là của anh em Thanh và Giang với hơn 100 tỉ đồng.

Thanh và Giang không trực tiếp tham gia điều hành hoạt động tại Cty Đông Bắc mà cử Bùi Mạnh Cường, lái xe của Vũ Thị Hiếu (vợ Thanh) tham gia các hoạt động của Cty, đồng thời cắt cử nhiều người thân tín tham gia vào các hoạt động của Cty.

Từ giữa 2020 đến nay, anh em Thanh và Giang được đồn đại là những "nghệ nhân" “đại gia” lan đột biến tại Quảng Ninh với “vườn lan đất mỏ” và cơ ngơi "khủng" hay những siêu xe đắt tiền. Anh em Thanh và Giang được cho là có những giao dịch về lan đột biến được dư luận chú ý, không chỉ “giá trị lên đến hàng trăm tỷ”, mà có cả tiền mặt được trưng ra.

Cùng với việc điều tra hành vi khai thác, mua bán trái phép than, CQĐT đang mở rộng điều tra hành vi rửa tiền, trốn thuế và vi phạm khác của các đối tượng.