Vì sao trong 23 năm không xử lý vi phạm “lấn chiếm đất công”?
Tại buổi làm việc ngày 28/3 và Văn bản 3004/UBND-TNMT ngày 30/03 trả lời PLVN, UBND huyện vẫn cho rằng 10 hộ dân bị thu hồi đất thực hiện dự án đường quy hoạch số 14 (thị trấn Long Hải, huyện Long Điền) và không bồi thường, hỗ trợ về đất, tài sản, vật kiến trúc trên đất là đúng luật.
UBND huyện cho rằng, khu đất người dân đang sử dụng thuộc thửa 63, tờ bản đồ 38 diện tích 33.506m2, loại đất chuyên dùng, được đo đạc bản đồ địa chính năm 1994, đến 1997 ký duyệt, do UBND thị trấn quản lý. Sau 1997, một số người tự ý chiếm một phần thửa 63 và bán lại cho các hộ dân sử dụng cho đến hiện nay.
Năm 2004 – 2006, Trung tâm kỹ thuật TN&MT tỉnh đo đạc lập bản đồ địa chính, ghi nhận hiện trạng sử dụng đất (SDĐ) của các hộ (số tờ, số thửa đất mới, diện tích, mục đích sử dụng) và cho các hộ kê khai vào sổ mục kê đất, được Sở TN&MT ký duyệt năm 2006. Thời điểm cho kê khai đăng ký vào sổ mục kê đất, đơn vị đo đạc chỉ ghi nhận hiện trạng SDĐ của người đang SDĐ để quản lý, chứ không đủ điều kiện được xét duyệt cho đăng ký vào hồ sơ địa chính và không đối chiếu bản đồ địa chính cũ ký duyệt 1997.
Với trường hợp hộ ông Hoàng Nghĩa Khánh và Nguyễn Văn Phiên cùng nguồn gốc đất nhưng vào 2004 được bồi thường về đất, vật kiến trúc trên đất khi thu hồi làm đường Nguyễn Tất Thành (TL44A-Giai đoạn II); nhưng khi làm đường số 14 thì không được; UBND huyện Long Điền cho rằng, năm 2003, tại biên bản xét duyệt quyền SDĐ của Hội đồng xét duyệt cấp “sổ đỏ”; hai hộ này không đủ điều kiện bồi thường về đất nhưng được đề nghị bồi thường vật kiến trúc. Năm 2004 UBND BR-VT có quyết định bồi thường cho hai hộ này là “cần phải xem xét, rà soát lại”…
Trường hợp bà Nguyễn Thị Lan được bồi thường vì đất của bà có nguồn gốc sang nhượng từ người dân khai phá trước 1993 (không thuộc thửa 33, tờ bản đồ 63).
Với hộ mất 100% nhà đất hoặc đông nhân khẩu, UBND huyện cho rằng những hộ này còn đất nên không được hỗ trợ nơi ở mới.
Tại buổi họp ngày 28/3, PLVN đặt vấn đề, nếu UBND huyện cho rằng các hộ dân chiếm đất công thì từ 1997 đến nay, thì vì sao trong 23 năm qua huyện không xử lý? UBND huyện không đưa ra được quyết định xử phạt hành chính nào.
 |
Với khu đất này, trên bản đồ quy hoạch BR-VT đều thể hiện số tờ, số thửa, diện tích, mục đích sử dụng, quy hoạch sử dụng theo đúng đăng ký năm 2006 của người dân đã được phê duyệt trong sổ mục kê. |
Luật sư: “Long Điền chưa xem xét toàn diện sự việc, chưa áp dụng đúng luật”
Trước những thông tin UBND huyện Long Điền đưa ra như trên, các hộ dân và luật sư (LS) cho rằng địa phương chưa xem xét toàn diện sự việc, chưa áp dụng đúng pháp luật.
Thứ nhất, các hộ cho rằng đất trên họ đã canh tác ổn định, xây dựng nhà ở trước 1/7/2004 thì có thể được cấp “sổ đỏ” theo khoản 2 Điều 20 Nghị định 43/2014/NĐ-CP.
Theo đó, việc công nhận quyền SDĐ cho hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất ổn định từ trước ngày 1/7/2004 mà không có giấy tờ thì với đối tượng đang SDĐ có nhà ở từ 15/10/1993 đến trước 1/7/2004; được UBND cấp xã xác nhận không có tranh chấp SDĐ; phù hợp quy hoạch hoặc không phù hợp quy hoạch nhưng đất đã sử dụng từ trước thời điểm phê duyệt quy hoạch hoặc SDĐ tại nơi chưa có quy hoạch; chưa có thông báo hoặc quyết định thu hồi đất của cơ quan nhà nước thẩm quyền với trường hợp phải thu hồi thì được công nhận quyền SDĐ.
Tại Văn bản 7479/UBND-TNMT ngày 1/9/2020, UBND huyện nêu rõ quy hoạch SDĐ giai đoạn 2000 – 2010 được phê duyệt vào 2003 thì vị trí đất trên thuộc quy hoạch đất bằng chưa sử dụng. Quy hoạch SDĐ đến 2020, kế hoạch sử dụng đất 5 năm (2011 – 2015) được phê duyệt 2014 thì vị trí đất trên thuộc quy hoạch đất giao thông.
 |
 |
Suốt hơn 20 năm qua, các hộ mua đất giấy tay, canh tác, làm nhà ở ổn định trên đất; rồi bất ngờ bị cho là “chiếm đất Nhà nước quản lý”. |
LS Hoàng Đức Thống (Đoàn LS TP HCM), nói: “Khoản 15 Điều 4 Luật Đất đai 2003 nêu rõ: “Sổ mục kê đất đai là sổ được lập cho từng đơn vị cấp xã để ghi các thửa đất và thông tin về thửa đất đó”. Thông tin thửa đất gồm người sử dụng, quản lý, diện tích, số tờ, số thửa, loại đất. Như vậy, tại thời điểm 2006, UBND thị trấn Long Hải đã công nhận các hộ dân sử dụng khu đất trên. Cùng với khoản 2 Điều 20 Nghị định 43/2014/NĐ-CP và văn bản của UBND huyện Long Điền thì các hộ trên đủ điều kiện được cấp “sổ đỏ” trước khi có thông báo hoặc quyết định thu hồi đất để làm đường số 14. Như vậy, các hộ phải được bồi thường về đất, tài sản trên đất. Việc trước đó không cấp “sổ đỏ” cho các hộ là lỗi của địa phương”.
Thứ hai, về vấn đề UBND huyện trả lời “kê khai đăng ký vào sổ mục kê đất, đơn vị đo đạc chỉ ghi nhận hiện trạng SDĐ của người đang SDĐ để quản lý, chứ không đủ điều kiện được xét duyệt cho đăng ký vào hồ sơ địa chính”, LS Thống cho rằng nói vậy là không đúng. Vì hiện nay, hệ thống bản đồ quy hoạch công khai trên cổng thông tin điện tử. “Nếu nói sổ mục kê không cho đăng ký vào hồ sơ địa chính thì tại sao xuất hiện trên bản đồ quy hoạch số tờ, số thửa, diện tích, mục đích sử dụng và quy hoạch sử dụng?”.
Thứ ba, LS Thống cho rằng, việc UBND thị trấn đo đạc kê khai quản lý đất trên là đất chuyên dùng, là không đúng quy định pháp luật tại thời điểm 1997: “Điều 62 Luật Đất đai 1993 nêu rõ các loại đất nào là đất chuyên dùng. Các Điều 63, 64, 65, 66, 67, 68, 69, 70 trong Luật nêu cụ thể từng loại đất chuyên dùng được sử dụng vào mục đích cụ thể, có phương án sử dụng cụ thể, chứ không phải đất chuyên dùng là loại đất bỏ trống”.
Thứ tư, thông tin UBND huyện đưa ra, cho rằng 10 hộ dân vẫn còn đất khác sau khi bị thu hồi, nên không bố trí chỗ ở mới, theo xác minh của PLVN, là chưa chính xác. Có 8/10 hộ đều còn đất nhưng vẫn là đất thuộc thửa 63 tờ bản đồ 38. Như hộ Nguyễn Văn Hưng bị thu hồi còn lại 118m2 đất và 32m2 nhà ở cấp 4, trong khi có 11 nhân khẩu. Đất còn 118 m2 nhưng bị huyện cho là “chiếm của Nhà nước”, thì không thể xây dựng.
Thứ năm, một câu hỏi rất lớn dư luận đặt ra là trách nhiệm chính quyền địa phương ở đâu trong suốt 25 năm qua.
Ông Nguyễn Công Tin nói: “Suốt 25 năm qua, chúng tôi chưa hề bị lập biên bản về việc chiếm đất. UBND thị trấn, ban dân ấp cũng không nói chúng tôi đang mua hoặc làm nhà trên đất chiếm của thị trấn. Nếu nói có lập biên bản vi phạm hành chính về xây dựng từ những năm 2001, 2004 thì đề nghị cung cấp công khai. Còn nữa, những người đã ký tên, đưa chúng tôi vào sổ mục kê 2006 để chúng tôi tin rằng đang được sử dụng đất hợp pháp, cùng cần phải bị xử lý trách nhiệm”, ông Tin nói.
PLVN sẽ tiếp tục ghi nhận thông tin, ý kiến của các chuyên gia pháp lý, các sở, ngành BR-VT về vụ việc này.
