Vì sao phiên phúc thẩm bị hoãn?
Diễn biến vụ án thể hiện, ngày 9/9/2018, Hồ Nhật Hiếu cùng bà Nguyễn Thị Thái Thanh và Võ Tuấn Hải đi cùng chuyến bay từ Sài Gòn ra Hà Nội. Theo khai nhận, Hiếu quen biết với bà Thanh, Hiếu là bạn xã hội của Hải nhưng bà Thanh và Hải không quen biết nhau. Theo bà Thanh khai, mục đích bà ra Hà Nội là lo việc cho con trai bị bắt tại Phú Thọ; Hải khai Hải mang tiền đi cho Hiếu vay là để lo việc cho người quen (lo cho con của bà Thanh).
Còn Hiếu ban đầu khai đi cùng Hải mục đích để Hải mua 1000 viên thuốc lắc của Hiếu nhưng do Hiếu đã mang hết ra Hà Nội bán cho Trưởng nên Hải phải đi cùng Hiếu để giao nhận số ma túy này. Tuy nhiên sau đó Hiếu đã thay đổi lời khai, khẳng định không mua bán ma túy với Trưởng, không có việc mua bán ma túy giữa Trưởng và Hải.
Khi xuống sân bay, Võ Tuấn Hải đi có việc riêng; Hiếu và bà Thanh về nhà của Vũ Quốc Trưởng thuê tại phòng 601, số nhà 28, ngách 1/45 Đồng Me (phường Mễ Trì, quận Nam Từ Liêm, TP Hà Nội) lúc này có mặt Trưởng và bạn gái Trưởng là Bùi Thị Thúy An. Sau đó bà Thanh đi ăn trưa, xong cũng không lên phòng trọ nên toàn bộ hành vi giao dịch mua bán ma túy với Trưởng, Hiếu tại phòng trọ chỉ có bà Bùi Thị Thúy An là nhân chứng trực tiếp duy nhất có mặt chứng kiến sự việc.
 |
| Bản trình bày của nhân chứng Bùi Thị Thúy An (tài liệu do đương sự cung cấp). |
Tại phiên tòa phúc thẩm ngày 07/12/2020 của Tòa án nhân dân Cấp cao tại Hà Nội vừa bị hoãn, bị cáo Võ Tuấn Hải giữ nguyên nội dung kháng cáo bản án sơ thẩm số 161/2020/HS-ST ngày 22/5/2020 của TAND TP Hà Nội, cho rằng cấp sơ thẩm kết tội bị cáo “Tàng trữ trái phép chất ma túy” là oan sai. Tại phiên tòa, Luật sư Trần Đình Xuân (người bào chữa cho bị cáo Hải) đã cung cấp thêm tình tiết mới là biên bản tiếp xúc giữa luật sư Xuân và nhân chứng Bùi Thị Thúy An cùng bản trình bày của bà An thể hiện có nhiều tình tiết cần làm rõ, luật sư Xuân đề nghị hoãn phiên tòa để triệu tập bà An.
Trước tình tiết này, đại diện Viện KSND tham gia phiên tòa cũng đề nghị cần phải hoãn phiên tòa để triệu tập thêm nhân chứng. Xét thấy sự có mặt của nhân chứng là yếu tố quan trọng để làm rõ “điểm mờ” khiến căn cứ buộc tội bị cáo Võ Tuấn Hải tại phiên sơ thẩm chưa thuyết phục, HĐXX đã quyết định tạm hoãn phiên tòa để triệu tập nhân chứng liên quan, đặc biệt là nhân chứng Bùi Thị Thúy An để làm rõ lời khai.
Làm rõ mâu thuẫn từ các lời khai của nhân chứng trực tiếp Bùi Thị Thúy An
“Điểm mờ” đầu tiên là căn cứ buộc tội tại phiên tòa sơ thẩm là lời khai của bị cáo Bùi Thị Thúy An. Theo hồ sơ vụ án, nhân chứng An có bản kiểm điểm (BL 570); bản tường trình (BL 571); biên bản ghi lời khai (BL 572, 573);biên bản ghi lời khai (BL 574); biên bản ghi lời khai (BL 576, 577); biên bản ghi lời khai (BL 578, 579); biên bản ghi lời khai (BL 580, 581); biên bản ghi lời khai (BL 582); biên bản ghi lời khai (BL 584, 585); bản tự khai (BL 586); bản tự khai (BL 587).
Nội dung chính của nhân chứng Bùi Thị Thúy An liên quan đến vụ án là diễn biến từ khoảng 11h đến 13h30 ngày 09/9/2018, tại căn hộ 601 số 28 ngõ 1/45 Đồng Me, phường Mễ Trì, quận Nam Từ Liêm, TP Hà Nội. Với sự góp mặt của các cá nhân đến và đi, điểm mấu chốt là người đến sử dựng và mua ma túy là ai? Trong khoảng thời gian nào? Sự xuất hiện của Võ Tuấn Hải ở đây là thời gian nào?
 |
| Biên bản tiếp xúc giữa Luật sư bào chữa cho bị cáo Võ Tuấn Hải với nhân chứng Bùi Thị Thúy An (tài liệu do đương sự cung cấp). |
Theo biên bản ghi lời khai đầu tiên của bà An được lập vào 21h00 ngày 09/9/2018 (BL 572) tại Công an quận Đống Đa. Nội dung có đoạn: “Khoảng 11h cùng ngày thì có một người đàn ông nói giọng miền Nam đi cùng một người phụ nữ mặc áo trắng quần bò (tức Hiếu và bà Thanh). Đến một lúc sau, có một người đàn ông dáng người hơi đậm, đầu cắt cua đến. 3, 4 người họ ngồi nói chuyện với nhau, một lúc sau tôi thấy người nói giọng Sài Gòn lấy từ tủ gỗ cạnh tủ lạnh ra 01 hộp đồ chơi đá bỏ ra sử dụng và 01 hộp giấy đưa cho người cắt tóc cua. Sau đó cô kia đi xuống cùng anh Trưởng, tôi lên giường đi ngủ”
Như vậy, khoảng 11h, khi nhân chứng đang ở phòng 601, có một người đàn ông giọng miền Nam và một người phụ nữ đến phòng (tức Hiếu và bà Thanh). Một lúc sau, xuất hiện thêm một người đàn ông đậm người, cắt tóc đầu cua đến. Sau đó người đàn ông giọng miền Nam kia (tức Hiếu) và người mới đến sử dụng ma túy, người phụ nữ kia (tức bà Thanh) và Trưởng xuống dưới nhà, nhân chứng đi ngủ. Như vậy, lúc cao điểm trong phòng có 5 người, cần làm rõ từng cá nhân 5 người đó là những ai?
Lời khai của bà An vào hồi 11h ngày 10/9/2018 tại Công an Quận Đống Đa và kết thúc 11h40 ngày 10/9/2020 có đoạn như sau: “Đến khoảng 11h cùng ngày, thì có người nói giọng Sài Gòn đi cùng một người phụ nữ áo trắng quần bò đến (tức Hiếu và bà Thanh), họ nói chuyện xã giao với anh Trưởng. Đến khoảng 11h30 thì có một người bạn của anh Trưởng và người nói giọng Sài Gòn dáng người đậm, tóc cắt vát 2 bên đến.
Lúc này anh Trưởng bảo cô kia xuống dưới nhà trước, sau khi cô kia xuống thì anh Trưởng vào tủ gỗ cạnh tủ lạnh lấy ra 01 túi nilon chứa viên nén màu xanh đặt lên mặt bàn. Sau đó Trưởng và Hiếu nói “kẹo” ngon hơn lần trước. Sau đó người đàn ông tóc cắt vát xem qua, đồng ý mua và đi lấy tiền. Sau đó anh Trưởng vào tủ gỗ để cạnh tủ lạnh lấy ra 01 túi nilon kiểu túi cà phê để lên mặt bàn và nói thiếu tiền phải đi lấy thêm tiền. Sau đó anh Trưởng ra ngoài trước, 2 người đàn ông kia ngồi sử dụng ma túy. Sau đó người đàn ông dáng đậm, tóc cắt vát cất túi cà phê vào túi xách bằng vải màu đen. Sau đó tôi đi ngủ”.
Như vậy, lời khai vào hôm sau của nhân chứng An đã chi tiết hơn lời khai tối hôm trước. Cụ thể, người đàn ông là bạn của Trưởng đến là lúc 11h30. Đã có sự xuất hiện giao dịch mua bán ma túy giữa người đàn ông đến sau (dáng đậm, tóc cắt vát) với Trưởng và Hiếu. Trưởng xuống nhà, còn lại Hiếu và người đàn ông đến sau sử dụng ma túy. Người đàn ông đến sau cất túi cà phê vào túi xách bằng vải màu đen.
Nhưng, những lời khai sau của bà An lại có sự thay đổi. Cụ thể: Lời khai vào lúc 14h ngày 11/9/2018 tại cơ quan Công an quận Đống Đa và kết thúc 14h30 cùng ngày. Có đoạn khai như sau: “ Đến khoảng 11h15 cùng ngày, có một người đàn ông và một người phụ nữ nói giọng Sài Gòn đến P.601 (sau này tôi biết tên người đàn ông là Nhật Hiếu, người phụ nữ là Thanh).
Khoảng 13h30 có một người đàn ông người đậm, mặc quần soóc đến chơi, ngồi nói chuyện. Anh Trưởng bảo chị phụ nữ xuống dưới nhà rồi bàn bạc chuyện liên quan đến ma túy. Anh Trưởng mở ngăn kéo tủ ở đầu giường ra 01 (một) túi dạng cà phê đưa cho Hiếu và anh kia xem. Sau đó anh Trưởng lại để xuống mặt bàn. Sau đó anh Trưởng đi ra ngoài, còn Hiếu và anh kia sử dụng ma túy đá. Tôi nhìn thấy người đàn ông kia bỏ túi nilon dạng cà phê vào một cái túi, sau đó tôi đi ngủ”
Đến đây, người đàn ông mà một lúc sau và 11h30 như hai lời khai trên đã không còn xuất hiện. Thêm vào đó, lại có sự xuất hiện của người đàn ông mặc quần soóc đến, vẫn giao dịch và sử dụng ma túy lúc 13h30. Vậy trong khoảng thời gian từ 11h30 đến 13h30, Trưởng, Hiếu, Thanh và nhân chứng làm gì?
Lời khai vào 10h ngày 14/12/2018 tại Cơ quan CSĐT Công an TP Hà Nội và kết thúc vào 11h40 cùng ngày, có đoạn như sau: “Khoảng hơn 11h thì Hiếu cùng một người phụ nữ tên là Thanh và Thanh đến phòng 601, chúng tôi ngồi nói chuyện. Khoảng đầu giờ chiều có một người đàn ông đến, Trưởng bảo chị Thanh đi xuống tầng 1, lúc đó tôi đang nằm trên giường nghe thấy Trưởng, Hiếu và người đàn ông kia bàn bạc việc mua bán ma túy.
Tôi thấy anh Trưởng lấy trong tủ ở cạnh giường 01 túi đựng các viên các viên nén màu xanh, mang ra đặt lên bàn cho Hiếu và người đàn ông đó xem và nói “kẹo này ngon hơn lần trước”. Sau đó lấy túi dạng túi cà phê từ trong tủ ra, tôi thấy người đàn ông đó cất túi dạng cà phê vào túi xách tay. Tôi nghe anh Trưởng nói là thiếu tiền, phải đi lấy. Sau đó Trưởng gọi xe để đi lấy tiền và đi xuống dưới nhà, tôi bị mệt nên nằm ngủ”
 |
| Các bút lục ghi lời khai của nhân chứng Bùi Thị Thúy An có trong hồ sơ vụ án (tài liệu do đương sự cung cấp). |
Theo luật sư Trần Đình Xuân, như vậy so với các lời khai trên, lời khai này đã có sự khác biệt. Đó là không còn tình huống sử dụng ma túy giữa Hiếu và người đàn ông kia, mà chỉ còn bàn bạc việc mua bán. Xuất hiện tình tiết mới là Trưởng gọi xe để đi lấy tiền, về thời gian người đàn ông kia đến là khoảng đầu giờ chiều.
Bản trình bày của chị An được luật sư Trần Đình Xuân giao nộp tại phiên tòa phúc thẩm có đoạn: “Đến khoảng 11h15 cùng ngày, có một người đàn ông và một người phụ nữ nói giọng miền Nam đến phòng 601(tức Hiếu và bà Thanh). Khoảng 30 phút sau thì có1 người bạn của anh Trưởng đến (người đó đậm người, tóc húi cua, nói giọng miền Bắc) họ có nói chuyện hỏi thăm nhau. Một lúc sau anh Trưởng cùng chị Thanh đi xuống dưới nhà, còn anh Hiếu và người đàn ông nói giọng Bắc ngồi sử dụng ma túy, lúc đó tôi quá mệt nên trùm kín chăn ngủ, không biết các sự việc diễn ra sau đó”.
Như vậy, đáng chú ý các lời khai đều xuất hiện tình tiết xuất hiện một người đàn ông đậm người, nói giọng miền Bắc, có đến nhà trọ của Trưởng giao dịch liên quan đến ma túy và có sử dụng ma túy. Vậy cần phải làm rõ người đàn ông người đậm, nói giọng miền Bắc đến sử dụng ma túy là ai? Cần lưu ý: Võ Tuấn Hải không nói giọng miền Bắc và kết quả test Hải âm tính với ma túy.
Chính bởi lý do trên, phiên tòa phúc thẩm tạm hoãn để triệu tập nhân chứng Bùi Thị Thúy An đến để làm rõ không chỉ nội dung trong bản trình bày ngày 01/11/2020 khi tiếp xúc của luật sư Trần Đình Xuân hay các lời khai trước đó; mà cần làm rõ tính logic của quá trình diễn ra tại phòng 601 từ lúc 11h đến 13h30. Có hay không sự xuất hiện ở 3 khung thời điểm. Khi Trưởng và nhân chứng đang ở phòng thì 11h Hiếu và chị Thanh đến. 11h30 có một người đàn ông đến mua bán ma túy, sử dụng ma túy khi Trưởng và Thanh đi xuống nhà. 13h30 có một người đàn ông khác đến?
Nhân chứng Nguyễn Thị Thái Thanh khai gì?
Theo các lời khai của bà Nguyễn Thị Thái Thanh thể hiện: Sáng ngày 09/8/2018 bà Thanh cùng Hiếu bay từ Sài Gòn ra Hà Nội để lên Phú Thọ thăm Tuấn (con trai bà Thanh). Ra sân bay được một lúc bà Thanh mới biết Hiếu ra và có dẫn theo một nam thanh niên (tức Võ Tuấn Hải), trước đó bà Thanh không quen biết.
Khi đến sân bay Nội Bài thì nam thanh niên (tức Võ Tuấn Hải – PV) đi đâu bà Thanh không rõ. Bà Thanh và Hiếu đi xe ô tô từ sân bay Nội Bài đến phòng trọ của Trưởng ở tầng 6 khu Đồng Me. Trong nhà lúc này có một đôi nam nữ mà bà Thanh không quen biết (tức Trưởng và nhân chứng An).
Khi bà Thanh đang ngồi trong phòng thì người nam thanh niên đi ra ngoài, một lúc sau anh ta quay lại và đi cùng một người đàn ông (người này bà Thanh chưa từng biết và khẳng định không phải Võ Tuấn Hải). Sau đó bà Thanh đi tìm quán cơm ăn trưa, ăn xong không lên phòng mà ngồi chờ ở dưới.
Đến 14h00 ngày 09/9/2018, bà Thanh gọi điện cho Hiếu để hỏi xem bao giờ thì đi thăm con thì Hiếu có trả lời là đi bây giờ đây, khoảng 10 phút sau có một ô tô 4 chỗ màu đen chạy đến. Bà Thanh thấy người lái xe đi vào nhà, khoảng 5-10 phút sau thì Hiếu xuống cùng với 3 nam thanh niên (3 người này gồm lái xe Lân, Trưởng và Võ Tuấn Hải).
Như vậy, theo lời khai bà Thanh, thì người đàn ông được Trưởng dẫn vào phòng 601 trước khi bà Thanh xuống nhà đã không xuống đi cùng, mà có sự xuất hiện mới là Võ Tuấn Hải. Vậy người đàn ông kia là ai? Có hay không việc sử dụng ma túy giữa Hiếu và người đàn ông kia? Nếu có, kết quả test của Võ Tuấn Hải là âm tính với chất ma túy nói lên điều gì?
Luật sư Trần Đình Xuân nhận định: "Từ lời khai của bà Bùi Thị Thúy An và bà Nguyễn Thị Thái Thanh có thể nhận thấy có điểm chung trùng khớp là sự xuất hiện của một người đàn ông lạ mặt (bà Thanh khẳng định không quen biết, không phải Võ Tuấn Hải; bà An khai người này thấp đậm, tóc húi cua, nói giọng miền Bắc) nhưng CQĐT lại chưa triệu tập và cũng chưa điều tra làm rõ danh tính cũng như sự có mặt của người này. Tuy vậy, CQĐT lại căn cứ các lời khai mâu có mâu thuẫn của nhân chứng Bùi Thị Thúy An để buộc tội bị cáo Võ Tuấn Hải, trong khi không triệu tập nhân chứng đến phiên tòa sơ thẩm là thiếu thuyết phục, dẫn đến tình trạng bị cáo Hải khiếu nại, kêu oan là có cơ sở để xem xét."
Ngoài “điểm mờ” về lời khai của bà An, bà Thanh, vụ án còn một số tình tiết cần điều tra, làm rõ như những sai sót trong việc thu giữ chiếc túi, niêm phong tang vật và kiểm đếm 1000 viên ma túy tổng hợp mà chúng tôi đã phân tích ở bài trước.
Bởi các lẽ trên, đề nghị TAND Cấp cao tại Hà Nội xem xét một cách đầy đủ, toàn diện, khách quan những tình tiết chứng cứ, các sai sót trong quá trình tố tụng, những căn cứ buộc tội cần được làm rõ nhằm đưa ra một phán quyết công tâm đối với bị cáo Võ Tuấn Hải, có như thế bản án thể hiện được tính răng đe, giáo dục, thuyết phục và phòng ngừa chung.
