Tiếp tục thảo luận, đóng góp ý kiến về các văn kiện đại hội

Đại biểu Vũ Hồng Khanh, Phó chủ tịch UBND thành phố Hà Nội:

7 giải pháp phát triển kinh tế tri thức

  Loài người đang chuyển sang thời đại công nghệ mới với sự hiện diện của hàng loạt công nghệ mới, công nghệ thông tin, công nghệ gen, công nghệ nanô, công nghệ vật liệu mới… Những công nghệ này đang làm thế giới biến đổi nhanh chóng và sâu sắc, mang tới cho loài người tư duy phát triển hoàn toàn mới, dựa trên nguyên tắc đổi mới không ngừng. Song song với quá trình biến đổi công nghệ, thế giới cũng đang chịu áp lực thay đổi cấu trúc và mô hình phát triển. Trục cốt lõi của mô hình phát triển mới này không có gì khác, chính là nền kinh tế tri thức mà cả thế giới đang theo đuổi với những nỗ lực cao nhất.

    Trong tầm nhìn dài hạn, phù hợp với xu hướng thời đại và cam kết quốc tế, việc thay đổi mô hình tăng trưởng để thực hiện quan điểm phát triển bền vững như các luận điểm của Cương lĩnh và Chiến lược cho thấy dựa chủ yếu vào phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao và áp dụng công nghệ hiện đại. Đây chính là định hướng phát triển kinh tế tri thức.

   Để phát triển nền kinh tế tri thức một cách hiệu quả, tôi đề xuất 7 giải pháp, bao gồm: xây dựng một chiến lược phát triển kinh tế tri thức mang tầm cỡ quốc gia; tập trung ưu tiên xây dựng 2 trung tâm quốc gia về công nghệ cao tại Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh; phát triển các khu công nghiệp công nghệ cao cấp vùng; coi trọng nguyên tắc phát triển khoa học công nghệ với sự dẫn dắt, hỗ trợ của thị trường, doanh nghiệp; Nhà nước đóng vai trò bà đỡ, tạo khuôn khổ pháp lý và hỗ trợ các điều kiện cần thiết; thực hiện chiến lược phát triển khoa học có lộ trình phù hợp; thu hút các tập đoàn xuyên quốc gia, có tiềm lực đầu tư vào Việt Nam, xây dựng các trung tâm nghiên cứu và phát triển…

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Võ Hồng Phúc:

Rút bài học kinh nghiệm, đoàn kết, đồng thuận thực hiện thắng lợi Chiến lược phát triển kinh tế xã hội 10 năm tới

      10 năm thực hiện Chiến lược phát triển kinh tế xã hội 2001- 2010, Việt Nam giành được nhiều thắng lợi và thành công, tốc độ tăng trưởng GDP đạt 7,2%, thu nhập bình quân đầu người đạt 1170 USD, GDP của Việt Nam đạt 101, 7 tỷ USD… Đây là thành tựu cả thế giới thừa nhận, đánh giá cao. Bài học rút ra là dưới sự lãnh đạo của Đảng, Việt Nam đã khơi dậy sức mạnh tổng hợp của toàn dân tộc, kết hợp với sức mạnh thời đại, huy động nhiều nguồn lực đầu tư phát triển. Tổng mức đầu tư toàn xã hội đạt hơn 40% GDP, trong đó Nhà nước chiếm 4%, tư nhân 38%, các doanh nghiệp nước ngoài 20%... 

     Tuy nhiên, nếu so sánh thì thời điểm thực hiện Nghị quyết Đại hội 11 khó hơn nhiều so với khóa 10. Năm 2006, tốc độ tăng trưởng 8,5%, lạm phát ở mức 7,6%. Nguồn lực lúc ấy cũng khá hơn với 23 tỷ USD dự trữ ngoại tệ… Nhưng nay tăng trưởng của ta đạt 6,78%, lạm phát 11,75%, sang năm sẽ còn khó hơn, dự trữ ngoại hối còn hơn 10 tỷ USD, cân đối lớn của nền kinh tế đều khó khăn hơn. Mặc dù vậy, với sự đoàn kết, đồng thuận, dưới sự lãnh đạo của Đảng, thống nhất trong tư tưởng, trong chỉ đạo điều hành, trong hành động, nhất định Việt Nam sẽ thực hiện thành công Chiến lược phát triển kinh tế -xã hội 10 năm tới.

Bộ trưởng Bộ Tài nguyên- Môi trường Phạm Khôi Nguyên:

Cần nhận thức đúng, hành động quyết liệt vì môi trường và phát triển bền vững

    Ô nhiễm môi trường và biến đổi khí hậu là một thách thức to lớn tới sự phát triển kinh tế theo hướng bền vững. Nguyên nhân có nhiều, trong đó khách quan là do thiên tai, biến đổi khí hậu, nhưng nguyên nhân chủ quan vẫn là chính. Tư duy coi trọng tăng trưởng kinh tế, xem nhẹ bảo vệ môi trường vẫn còn phổ biến, phát triển kinh tế còn theo chiều rộng, chủ yếu dựa vào khai thác tài nguyên thiên nhiên; gia tăng dân số, đô thị hóa nhanh đang gây áp lực lớn lên môi trường. Trong khi đó, thể chế chính sách về bảo vệ môi trường và phát triển bền vững vẫn chưa theo kịp với yêu cầu phát triển kinh tế xã hội của đất nước. Vì vậy, phát triển nhanh, bền vững là yêu cầu cấp thiết trong chiến lược phát triển kinh tế xã hội của đất nước. Một số giải pháp chủ yếu là:

    Cần làm sâu sắc hơn và cụ thể hóa nội dung chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng thân thiện với môi trường, tiếp cận mô hình tăng trưởng xanh, kết hợp hài hòa giữa tăng trưởng kinh tế, bảo đảm an sinh xã hội với bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu.

   Đẩy mạnh cơ chế kinh tế hóa, chuyển đổi quyết liệt cơ chế nặng về bao cấp xin- cho, nặng về kiểm soát hành chính trong quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường sang cơ chế thị trường; khuyến khích đầu tư vào các ngành sản xuất sản phẩm có giá trị gia tăng lớn, các ngành công nghiệp hỗ trợ, sử dụng công nghệ sạch, hạn chế đầu tư vào các ngành khai thác tài nguyên, sử dụng nhiều đất, tiêu hao nhiều năng lượng; thực hiện nghiêm pháp luật về bảo vệ môi trường để xử lý triệt để gần 4000 cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng, đầu tư xử lý ô nhiễm 1500 làng nghề, hơn 200 khu công nghiệp trên cả nước. Bên cạnh đó, cần tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật, nâng cao hơn nữa nhận thức về nguy cơ ô nhiễm môi trường, biến đổi khí hậu, nước biển dâng với sự phát triển bền vững; hoàn thiện cơ quan quản lý nhà nước về môi trường theo hướng hiện đại; đẩy mạnh thanh tra, kiểm tra chấp hành pháp luật về môi trường; xây dựng chiến lược vận động các nước, các nhà tài trợ quốc tế hỗ trợ Việt Nam ưu tiên giải quyết các vấn đề môi trường; xây dựng văn hóa ứng xử thân thiện với môi trường…