Phó Thủ tướng cho rằng ngành văn hoá đã đóng góp rất quan trọng, không thể thiếu vào những kết quả phát triển toàn diện của đất nước trong năm 2019. “Điều đáng quý, văn hoá, thể thao và cả du lịch đã góp phần khơi dậy ý chí Việt Nam, khát vọng mãnh liệt của dân tộc, truyền thống của đất nước để vươn lên mạnh mẽ hơn nữa”.
Tuy nhiên, Phó Thủ tướng nhấn mạnh ngành VHTT&DL cần nhìn thẳng vào những bất cập, hạn chế với tinh thần “nhìn thẳng vào những tồn tại chưa chắc đã khắc phục được triệt để, nhất là những vấn đề liên quan văn hoá, nhưng nếu không nhìn vào thì chắc chắn không thể tiến bộ”.
Ông Đam điểm một số tồn tại trong các lĩnh vực thuộc trách nhiệm quản lý của Bộ. Đơn cử vấn đề đạo đức xã hội xuống cấp hay tình trạng xâm hại di sản, di tích, bảo tồn tranh ở TP HCM, biểu diễn nghệ thuật, phim ảnh… là những bài học mà nội bộ ngành VHTT&DL phải chấn chỉnh.
Bên cạnh đó là bất cập trong đặt hàng phim điện ảnh, đào tạo nghệ thuật truyền thống (tuồng, chèo), lý luận phê bình… Hệ thống các thiết chế văn hoá chưa được quan tâm đúng mức, vừa thiếu, vừa thừa.
“Một điều chúng ta phải rất day dứt là có những bảo vật quốc gia nằm ở dưới hầm, người dân không thể xem được vì không có chỗ trưng bày và các điều kiện an ninh cần thiết. Trong khi đó rất nhiều thiết chế văn hoá ở địa phương sử dụng không tốt. Từng cái nhỏ cộng hết lại thì rất lớn”, ông Đam đề nghị ngành VHTT&DL nhìn thẳng vào để rút kinh nghiệm trong đầu tư xây dựng.
Lĩnh vực du lịch dù đạt kết quả tốt nhưng không phải đã hết tồn tại, hạn chế từ xúc tiến, quảng bá đến môi trường, văn hoá, những điểm nghẽn trong phát triển du lịch như hạ tầng, hàng không…
Tương tự, lĩnh vực thể dục, thể thao dù có nhiều thành tích ấn tượng song phong trào thể thao quần chúng vẫn cứ “bình bình”, không có đột phá, điểm nhấn; thiếu các cơ chế bảo đảm cho đào tạo, huấn luyện thể thao đỉnh cao, chuyện đội tuyển bắn súng không có đạn để bắn tập là một ví dụ.
Với trách nhiệm là đầu mối, người trong cuộc, Phó Thủ tướng yêu cầu trong năm 2020 tiếng nói của Bộ VHTT&DL phải mạnh mẽ, thôi thúc hơn, “xắn tay áo” vào làm việc với các bộ ngành, khắc phục những hạn chế, bất cập đã được nhìn nhận. Cùng với đó là tăng cường hơn nữa nhận thức của xã hội về tầm quan trọng của việc đầu tư cho văn hoá, xã hội; vai trò văn hoá trong mọi lĩnh vực xã hội; đề cao tính gương mẫu.
Phó Thủ tướng đặc biệt lưu ý hai việc mà Bộ VHTT&DL tập trung thực hiện trong năm 2020. Thứ nhất là phải phối hợp chặt chẽ với Bộ Tài chính để làm tốt hơn cơ chế đặt hàng trong đào tạo, sáng tác văn học, nghệ thuật… nhất là nghệ thuật truyền thống. Thứ hai là ngành cần chú trọng hơn đến các chương trình, hoạt động nâng cao thể lực, tầm vóc, thẩm mỹ để người Việt Nam phát triển toàn diện Đức-Trí-Thể-Mỹ.
“Bên cạnh việc hoàn thành các chỉ tiêu kế hoạch, trách nhiệm lớn nhất của ngành VHTT&DL là góp phần khơi dậy ý chí của dân tộc, phát huy cái tốt trong văn hoá, đấu tranh, đẩy lùi sự xuống cấp về văn hoá, đạo đức. Đặc điểm của ngành văn hoá là kết quả tốt không thấy ngay được, cái xấu cũng không khắc phục ngay được nên phải xác định trách nhiệm cao hơn bình thường”, ông Đam nói.