Tiến tới xây dựng Luật Đấu giá tài sản

Chủ trì Hội nghị, Thứ trưởng Nguyễn Thúy Hiền đánh giá cao những kết quả đạt được trong 4 năm qua, nhưng đồng thời cho rằng, để tiếp tục đưa hoạt động BĐGTS đi vào nền nếp thì một trong những giải pháp cần chú trọng tới đây chính là phải tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra.

Xuất hiện tình trạng cạnh tranh không lành mạnh

Báo cáo sơ kết 4 năm thực hiện Nghị định số 17/2010/NĐ-CP, Cục trưởng Cục Bổ trợ tư pháp Đỗ Hoàng Yến cho biết, về cơ bản việc triển khai Nghị định 17 đã được thực hiện nghiêm túc từ Trung ương đến địa phương, phát huy hiệu quả vai trò điều hành của Chính phủ, Bộ Tư pháp và các Bộ, ngành liên quan đối với công tác BĐGTS. 

Nhờ vậy, hoạt động BĐGTS ở nước ta đã có những chuyển biến rõ rệt, tăng số lượng đấu giá viên, tăng đáng kể số lượng tổ chức bán đấu giá, tăng giá trị và loại tài sản bán đấu giá. Cụ thể, cả nước hiện có 244 tổ chức đấu giá chuyên nghiệp (trong đó có 63 Trung tâm BĐGTS và 181 doanh nghiệp BĐGTS) có 1.114 đấu giá viên; các tổ chức BĐGTS đã ký hơn 23 nghìn hợp đồng, bán được  gần 42 nghìn tỷ đồng, vượt trên 3 nghìn tỷ so với giá khởi điểm. 

Tuy nhiên, vẫn còn tồn tại một số hạn chế, bất cập như sự phân bố các tổ chức BĐGTS không đều mà chủ yếu tập trung tại các thành phố và các tỉnh có điều kiện kinh tế - xã hội phát triển; nhiều doanh nghiệp BĐGTS thiếu chuyên nghiệp; một số đấu giá viên còn yếu về chuyên môn nghiệp vụ, hạn chế chuyên môn về pháp luật, kỹ năng hành nghề, không cập nhật kiến thức pháp luật, thậm chí có biểu hiện tiêu cực, vi phạm pháp luật khiến dư luận bức xúc. 

Đáng chú ý, bà Yến cảnh báo: “Thực tế hoạt động đã xuất hiện tình trạng cạnh tranh không lành mạnh giữa các tổ chức BĐGTS. Một số tổ chức BĐGTS không tuân thủ nghiêm túc về trình tự, thủ tục bán đấu giá, trích lại phần trăm phí cho cơ quan, đơn vị có tài sản bán đấu giá để thu hút sử dụng dịch vụ của tổ chức mình. Điều này gây ảnh hưởng đến uy tín và sự phát triển lành mạnh của hoạt động BĐGTS”.

Là một trong những địa phương có hoạt động BĐGTS diễn ra sôi động bậc nhất cả nước, nhưng TP.HCM cũng gặp phải không ít vướng mắc trong quá trình thi hành Nghị định 17. Trưởng phòng Bổ trợ tư pháp (Sở Tư pháp TP.HCM) Từ Dương Tuấn phản ánh, sự phối hợp giữa các cơ quan nhà nước trong việc quản lý hoạt động BĐGTS chưa chặt chẽ, trong một số trường hợp từ chối hoặc chậm cấp Giấy chứng nhận quyền sở hữu, quyền sử dụng tài sản đã bán đấu giá hoặc tình trạng một số doanh nghiệp chưa chấp hành đầy đủ các quy định của pháp luật về BĐGTS. 

Riêng đối với Nghị định 17, ông Tuấn cho rằng, có những quy định của Nghị định chưa rõ ràng, chưa được hướng dẫn kịp thời hay không còn phù hợp với thực tiễn như chuyển đổi trung tâm dịch vụ BĐGTS sang hoạt động theo mô hình doanh nghiệp, các quy định về niêm yết, thông báo công khai việc BĐGTS, thỏa thuận hủy kết quả đấu giá, tiêu chuẩn đấu giá viên… 

Tiến tới xây dựng Luật Đấu giá

Cùng nhau chia sẻ khó khăn, trao đổi kinh nghiệm, các đại biểu tham dự về cơ bản nhất trí với những giải pháp nhằm tiếp tục triển khai có hiệu quả Nghị định 17 và các văn bản hướng dẫn thi hành từ việc tăng cường tuyên truyền, phổ biến các quy định của pháp luật về BĐGTS; rà soát, đánh giá hoàn thiện thể chế về đấu giá tài sản, hệ thống pháp luật hiện hành về BĐGTS đến đẩy mạnh công tác đào tạo, bồi dưỡng kiến thức chuyên môn, nghiệp vụ, ý thức pháp luật nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ đấu giá viên; tăng cường hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về đấu giá…

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Nam Trần Hồng Nga nhận định, các quy định pháp luật về BĐGTS còn dàn trải, chồng chéo, không đồng bộ, thống nhất. Ngoài những quy định có tính chất nguyên tắc về giao dịch đấu giá theo quy định của Bộ luật Dân sự, Luật Thương mại, còn hầu hết các quy định về tổ chức và hoạt động đấu giá nằm trong các văn bản tầm nghị định, thông tư nên tính khả thi không cao. 

Hơn nữa, Nghị định 17 lại chỉ tập trung quy định về BĐGTS Nhà nước và tài sản bắt buộc, các loại tài sản thông thường trong giao dịch dân sự chưa được đề cập đến. “Để phù hợp thực tế của nền kinh tế thị trường, về lâu dài cần thiết phải xây dựng Luật Đấu giá” – ông Nga đề xuất.

Trong thời gian tới, Thứ trưởng Nguyễn Thúy Hiền đề nghị các Bộ, ngành có liên quan, UBND, các tổ chức BĐGTS tiếp tục quan tâm, đảm bảo triển khai Nghị định 17, đồng thời có sự đầu tư thỏa đáng về nguồn nhân lực trong công tác quản lý nhà nước về hoạt động BĐGTS… Bên cạnh đó, nghiên cứu thành lập các hiệp hội đấu giá tại các thành phố lớn, tiến tới thành lập hiệp hội đấu giá toàn quốc và đặc biệt, cần tăng cường công tác kiểm tra thanh tra đưa hoạt động BĐGTS đi vào nền nếp.