Thương vụ Tiktok gặp khó do quy định xuất khẩu mới của Trung Quốc

Trong bối cảnh Washington đang gây sức ép buộc công ty ByteDance của Trung Quốc bán lại mạng xã hội TikTok cho công ty Mỹ, Chính phủ Trung Quốc vừa ban hành một số quy định mới về xuất khẩu công nghệ.

Danh mục điều chỉnh, được Bộ Thương mại và Bộ Khoa học và Công nghệ Trung Quốc công bố ngày 28/8 vừa qua, đã loại bỏ 4 mặt hàng bị cấm xuất khẩu, trong đó có phân bón vi sinh và công nghệ sản xuất caffeine. Danh mục này cũng loại bỏ 5 mặt hàng bị hạn chế xuất khẩu, trong đó có công nghệ vắcxin phòng bệnh Newcastle ở gà và phần mềm tường lửa bảo mật thông tin.

Đáng chú ý, có 23 mặt hàng bị hạn chế xuất khẩu đã được bổ sung vào danh sách này, trong khi các thông số kỹ thuật của 21 mặt hàng đã được sửa đổi. Trong số 23 mặt hàng được bổ sung vào danh sách kiểm soát xuất khẩu có các công nghệ như dịch vụ về thông tin cá nhân dựa trên phân tích dữ liệu và công nghệ giao diện tương tác dựa trên trí tuệ nhân tạo. Việc phê duyệt sơ bộ để xuất khẩu đối với các mặt hàng này có thể mất tới 30 ngày.

Giới chuyên gia Trung Quốc nhận định sự điều chỉnh danh mục công nghệ bị cấm hoặc hạn chế xuất khẩu này đồng nghĩa với việc ByteDance sẽ phải xin được giấy phép nếu muốn thực hiện thương vụ trên.

Trả lời phỏng vấn Tân hoa xã ngày 29/8, Giáo sư về thương mại quốc tế Cui Fan thuộc Đại học Kinh tế và Kinh doanh quốc tế ở Bắc Kinh nhận định kể từ năm 2008 khi danh mục trên được sửa đổi lần cuối, một số công nghệ bị cấm hoặc hạn chế xuất khẩu không còn đi đầu, trong khi các công nghệ mới khác liên tục xuất hiện, do đó cần điều chỉnh danh mục này cho phù hợp.

Mặc dù Trung Quốc ủng hộ hợp tác quốc tế trong nỗ lực đổi mới công nghệ khoa học và mở rộng các lĩnh vực khoa học công nghệ, song một số công nghệ hàng đầu có thể ảnh hưởng tới an ninh quốc gia và phúc lợi công cộng, vì vậy cần được đưa vào danh mục quản lý.

Bên cạnh đó, Giáo sư Cui Fan cũng nhấn mạnh rằng những điều chỉnh đối với danh sách các công nghệ bị cấm hoặc bị hạn chế xuất khẩu mà Trung Quốc lần đầu tiên tiến hành trong 12 năm qua sẽ áp dụng đối với TikTok. Chuyên gia này lưu ý, nếu ByteDance có kế hoạch xuất khẩu các công nghệ liên quan thì công ty này cần sớm làm thủ tục xin cấp phép.

Theo ông Cui Fan, sự phát triển của ByteDance ở nước ngoài dựa vào công nghệ nội địa vốn cung cấp thuật toán cốt lõi và do đó, công ty này có thể phải chuyển mã phần mềm hoặc quyền sử dụng cho chủ sở hữu mới của TikTok từ Trung Quốc ra nước ngoài.

Chuyên gia này khuyến cáo ByteDance nghiên cứu kỹ lưỡng danh mục điều chỉnh và cân nhắc cẩn thận về việc tạm dừng các cuộc đàm phán mua bán. Hiện ByteDance chưa đưa ra bình luận nào liên quan tới vấn đề này.