Thực trạng “xù” đấu giá từ thiện (Kỳ 3)

Sau khi PLVN đăng loạt bài về “kẽ hở” pháp lý trong đấu giá từ thiện, nhiều độc giả đã phản hồi rằng, dù các nhà tổ chức có kiện thì “được vạ má đã sưng”, nhất là với những đại gia ảo. Cách tốt nhất, các nhà tổ chức cần áp dụng luật một cách triệt để…

Sau khi PLVN đăng loạt bài về “kẽ hở” pháp lý trong đấu giá từ thiện, nhiều độc giả đã phản hồi rằng, dù các nhà tổ chức có kiện thì “được vạ má đã sưng”, nhất là với những đại gia ảo. Cách tốt nhất, các nhà tổ chức cần áp dụng luật một cách triệt để cũng như tỉnh táo ràng buộc người tham gia đấu giá bằng những qui định của mình mà không trái pháp luật…

“Mánh” ràng buộc các đại gia

Theo Nghị định 17/2010/NĐ-CP về bán đấu giá tài sản của Chính phủ thì tổ chức bán đấu giá được quyền ban hành nội quy bán đấu giá tài sản phù hợp với quy định của Nghị định này và các văn bản pháp luật có liên quan.

thryjuty
Ảnh minh họa

Tuy nhiên, hầu hết các cuộc đấu giá từ thiện vừa qua, Ban tổ chức đã không quan tâm tới vấn đề này và đây là thiếu sót lớn nhất của họ. Vì vậy, nhiều chuyên gia pháp luật khuyến cáo, Ban tổ chức các cuộc đấu giá nhất thiết phải ban hành nội quy cuộc đấu giá.

Luật sư Thiều Dương, Giám đốc Công ty Luật TNHH Đại Việt (Hà Nội) cho rằng: “Pháp luật quy định xử phạt vi phạm hành chính về đấu giá từ 300.000 đồng đến 20 triệu đồng đối với những tài sản có giá trị hàng chục thậm chí hàng trăm hay hàng nghìn tỷ đồng thì vẫn chưa phải là thỏa đáng và chưa đủ tính răn đe. Đối với đấu giá qua mạng, tôi thấy các doanh nghiệp hiện nay đang lợi dụng khá nhiều để quảng cáo "chùa" và "lấy tiếng ảo". Vì vậy, ban tổ chức các chương trình nên quy định chặt chẽ hơn về vấn đề bán đấu giá trong những chương trình gây quỹ từ thiện”.

Theo đó, trong nội quy, Ban tổ chức nên yêu cầu bên tham gia mua  đấu giá  phải có văn bản cam kết về việc thực hiện nghĩa vụ khi trúng đấu giá. Ban Tổ chức cũng có thể yêu cầu bên tham gia mua đấu giá tài sản phải đặt cọc trước một số tiền cụ thể để ràng buộc trách nhiệm trong việc thực hiện nghĩa vụ thanh toán.

Khi tiến hành bán đấu giá tài sản làm từ thiện, Ban tổ chức nên lập văn bản về việc bán đấu giá và yêu cầu các bên tham gia phải ký vào; văn bản bán đấu giá này được coi là một hợp đồng dân sự và các bên phải có trách nhiệm thực hiện nghĩa vụ của mình.

Luật sư Nguyễn Đức Mạnh, Cty Luật Bizlink cũng khuyến cáo, để tránh những “tai nạn” tương tự như thời gian qua, người bán hàng (đấu giá) có thể áp dụng triệt để các quy định của pháp luật trên để tổ chức bán đấu giá tài sản. Cụ thể, cần thuê tổ chức chuyên nghiệp để tiến hành đấu giá tài sản. Nếu người bán tự tổ chức đấu giá tài sản, cần yêu cầu người tham gia đấu giá đăng ký và nộp một khoản tiền cọc và đặc biệt không chấp nhận việc đấu giá tài sản qua điện thoại.

Nên hạn chế đấu giá từ thiện

Có thể nói, tần suất đấu giá từ thiện thời gian qua khá nhiều. Tuy nhiên, với những thiệt hại nặng nề như các "nạn nhân" công bố và có thể chưa công bố, thì liệu đối tượng người nghèo được thụ hưởng còn bao nhiêu?

Liên quan đến vấn đề “đấu giá từ thiện” mà PLVN đề cập, nhằm làm rõ những vấn đề pháp lý phát sinh từ hoạt động này, ngày mai (10/12), Học viện Tư pháp (Bộ Tư pháp) sẽ tổ chức buổi tọa đàm  với chủ đề: “Những khía cạnh pháp lý của hoạt động bán đấu giá tài sản phục vụ cho mục đích từ thiện”. Các đại biểu tham dự sẽ thảo luận một số vấn đề: Cơ sở pháp lý của hoạt động bán đấu giá phục vụ mục đích từ thiện; Quyền, nghĩa vụ, trách nhiệm pháp lý của các tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động bán đấu giá tài sản phục vụ mục đích từ thiện; Các khuyến cáo đối với các tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động bán đấu giá tài sản phục vụ mục đích từ thiện….Ngoài ra, buổi tọa đàm cũng sẽ đề xuất, kiến nghị hoàn thiện khung pháp luật về họat động bán đấu giá tài sản phục vụ cho công tác từ thiện...

Vân Anh

Trong khi đó, chi phí cho cuộc đấu giá và truyền hình trực tiếp còn tốn kém bội phần, đó là chưa kể hiệu ứng xã hội đối với việc "lừa gạt" của những cá nhân mượn danh các nhà hảo tâm.

Trao đổi với PLVN, ông  Đoàn Văn Thái, Phó Chủ tịch, Tổng Thư ký TƯ Hội Chữ thập đỏ Việt nam bày tỏ, cứ mỗi lần các nhà hảo tâm hứa hão hay xù đấu giá là một lần bỡn cợt với người nghèo, đối tượng dễ bị tổn thương nhất trong xã hội. Mỗi lần họ xướng lên tiền tỷ là bao nhiêu người nghèo hy vọng, nhưng cả xã hội thất vọng vì hành động vô nhân đạo của những người đùa cợt đó.

Ông Thái cũng đưa ra một kinh nghiệm để đời trong việc tổ chức đấu giá từ thiện: Chúng tôi đã nhờ luật sư tư vấn kỹ càng vụ đấu giá cây đèn cầy do các cháu khuyết tật làm cách đây vài năm.

Chúng tôi đã gửi thư mời chào tới những doanh nghiệp, cá nhân trước thời gian đấu giá. Khi người trả giá cao nhất, chúng tôi yêu cầu đặt cọc và cuộc đấu giá trực tiếp trên truyền hình chỉ như là sự công bố thôi. Cuộc đấu giá đó, chúng tôi thu về được 1,2 tỷ đồng.

Tuy nhiên, ông Thái cũng cho rằng thời gian tới, các tổ chức không nên tổ chức quá nhiều sự kiện đấu giá từ thiện để vận động quyên góp, người dân không hào hứng vì mức độ nhạt và nhàm của nó, mà cách vận động nguồn lực đâu phải rình rang như thế.

Ông Thái dẫn chứng: Bộ Thông tin Truyền thông và Đài Truyền hình Kỹ thuật số (VTC) phối hợp tổ chức nhắn tin qua tổng đài 1400, qua  một tháng vận động đã thu được 19 tỷ đồng. Điều đáng quý là đông đảo người dân tham gia. Có người ở Hà Tây trong 1 đêm nhắn 600 tin nhắn, tương đương 10 triệu đồng để quyên góp cho đồng bào bão lụt. Đó là những sự chung tay rất đáng quý với người nghèo, được cả xã hội ghi nhận, để lại dấu ấn đẹp.

Thanh Quý - Tuấn Anh