85 tuổi, bà Nguyễn Thị Rợp ở thôn Thầu Đâu, xã Dương Quan (Thủy Nguyên) vẫn rành rọt khi kể về cái đận địa phương thu hồi đất giải phóng mặt bằng dự án VSIP. “1560 m2 đất canh tác của gia đình tôi thuộc diện sẽ thu hồi, trong khi cuộc sống của cả nhà trông vào sản xuất nông nghiệp. Vì vậy gia đình phân vân và thắc mắc về chính sách đền bù, hỗ trợ. Nhờ sự giải thích thấu đáo của cán bộ địa phương, gia đình yên tâm hơn khi giao đất”. Chuyện giải phóng mặt bằng ở xã Dương Quan không chỉ có vậy…
Dân biết, dân làm
“Trước đây, khi có quyết định thu hồi đất, thôn tổ chức họp dân để phổ biến, nhưng không ai đến. Chi bộ phân công đảng viên đến từng hộ dân để giải thích, vận động. Nay, chính người dân lại vận động nhau giao đất”- ông Nguyễn Văn Chuyên, bí thư chi bộ thôn Thầu Đâu chia sẻ. Ông Trần Bá Bính, Chủ tịch UBND xã Dương Quan cho biết, đợt 1 (giai đoạn 1) dự án VSIP, Dương Quan có 405.163,1m2 đất của 331 hộ cần thu hồi, giải phóng mặt bằng. Địa phương thành lập tổ công tác, trong đó có đại diện ban, ngành, đoàn thể, bí thư chi bộ, trưởng thôn xã tổ chức họp những hộ có đất nằm trong vùng quy hoạch, thông báo công khai với nhân dân lý do thu hồi đất, mức bồi thường, hỗ trợ tái định cư, biện pháp chuyển đổi ngành nghề, giải quyết việc làm, thời gian bàn giao đất, phát bản tự khai đến từng hộ. Các văn bản có liên quan về thu hồi đất và chính sách bồi thường hỗ trợ được niêm yết công khai tại UBND xã và nhà trưởng thôn.
 |
| Cán bộ thôn Thầu Đâu (xã Dương Quan, huyện Thủy Nguyên) gặp gỡ, vận động gia đình bà Nguyễn Thị Rợp có đất bị thu hồi cho dự án VSIP. Ảnh: Duy Thính |
Việc kiểm kê nhận ruộng tổ chức tại thực địa, thông báo công khai trích lục nguồn gốc đất; công khai số lượng đất đai, cây cối hoa màu, vật kiến trúc tới từng hộ dân. Đồng thời tổ công tác tiếp nhận ý kiến của nhân dân để xác minh và điều chỉnh. Sau đó, gửi phương án bồi thường đến từng hộ và họp dân công bố phương án bồi thường. Thông báo công khai quyết định phê duyệt phương án bồi thường hỗ trợ; gửi thông báo chi trả tiền bồi thường, hỗ trợ đến từng hộ dân và bố trí điểm chi trả thuận tiện cho người dân. Trước khi gửi thông báo chi trả bồi thường, hỗ trợ, tổ công tác ở xã họp quán triệt phân công các thành viên trực tiếp gửi thông báo đến từng hộ để nắm tình hình trong dân và giải thích để dân thông những vấn đề còn băn khoăn.
Bài học gần dân
Ông Bính bộc bạch, “Trước đó, tại địa phương chưa có dự án lớn nào nên giải phóng mặt bằng vẫn là nhiệm vụ mới”. Nhưng nhờ thực hiện tốt phương châm “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra”, quy chế dân chủ ở cơ sở, quyết định 1584 của UBND thành phố về “thực hiện dân chủ trong giải phóng mặt bằng khi Nhà nước thu hồi đất”, mọi việc hanh thông. Nhờ gần dân, lắng nghe ý kiến của dân nên mọi vướng mắc của người dân được giải quyết trước khi lập phương án bồi thường hỗ trợ. Như việc, các hộ dân tự kê khai không rõ diện tích, số thửa do giấy chứng nhận thất lạc hoặc đã thế chấp vay vốn; một số hộ tự chuyển đổi cho nhau những diện tích sâu trũng và làm ao nuôi trồng thủy sản… Nhất là trường hợp của 15 hộ thuộc diện điều treo. Thời điểm chưa chia đất, hộ có đất thừa được địa phương điều cho hộ khác. Song việc điều đất mới chỉ trên giấy tờ, dẫn đến tình trạng hộ có sổ đỏ nhưng không canh tác, hộ không có sổ đỏ lại canh tác. Khi thu hồi đất, phát sinh mâu thuẫn. Trước tình trạng này, địa phương tổ chức họp các hộ dân đang sử dụng đất, hộ được điều đất, và chủ động thẳng thắn nhận trách nhiệm về mình. Sau đó hòa giải các hộ trên cơ sở, hộ có sổ đỏ sẽ nhận tiền bồi thường đất, còn hộ canh tác được nhận tiền hoa lợi. Các hộ đồng ý với phương án địa phương đưa ra, ký biên bản thỏa thuận với nhau.
Ông Bính cho biết, UBND xã, các ngành có liên quan bố trí phòng làm việc liền kề điểm chi trả để giải quyết trực tiếp và ghi nhận những kiến nghị của nhân dân báo cáo huyện và hẹn bố trí lịch giải quyết cho dân. Qua 2 ngày chi trả, số hộ nhận tiền bồi thường, hỗ trợ đạt 330/331 hộ, còn 1 hộ chưa nhận do thắc mắc kê khai cây cối trên đất chưa đủ. UBND xã mời hộ dân này đến tìm hiểu cụ thể và cùng tổ công tác của huyện kê khai bổ sung. Chủ hộ đồng ý nhận tiền bồi thường. Đầu năm 2010, địa phương tiếp tục thu hồi, giải phóng mặt bằng thành công 2,3 ha (liên quan đến 20 hộ dân) đợt 2 (giai đoạn 1) của dự án.
Hà Minh
