Thực hiện nếp sống văn minh trong việc tang

Quy chế thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội do Chính phủ ban hành năm 2005 nêu rõ: “Tổ chức việc tang phải thực hiện theo đúng quy định của pháp luật về hộ tịch, môi trường, vệ sinh an toàn thực phẩm. Việc tang cần được tổ chức chu đáo, trang nghiêm, gọn nhẹ, tiết kiệm; giữ gìn sự yên tĩnh, hạn chế gây tiếng ồn vào ban đêm. Khi đưa tang phải tuân thủ các quy định của pháp luật về an toàn giao thông và trật tự an toàn công cộng; hạn chế tối đa việc rắc vàng mã, tiền âm phủ trên đường; không rắc tiền giấy hoặc tiền xu trên đường…”.

Theo Thông tư số 04/TT-BVHTT ngày 11-7-1998 của Bộ Văn hóa-Thông tin (nay là Bộ Văn hóa-Thể thao và Du lịch): “Người chết vì nguyên nhân thông thường thì sau khi tắt thở từ 8-10 tiếng đồng hồ phải được nhập quan, phải chôn cất trước 48 giờ kể từ khi chết. Trường hợp đặc biệt muốn kéo dài thời gian, thi hài phải được lưu giữ ở phòng lạnh của bệnh viện hoặc phòng lạnh của nhà tang lễ. Trường hợp chết vì dịch bệnh:

Dịch tả, dịch hạch và các bệnh truyền nhiễm, khâm liệm tử thi phải theo hướng dẫn của cơ quan Y tế, sau đó phải chôn ngay, không được để quá 24 tiếng đồng hồ”. Thế nhưng, không ít đám tang vẫn còn tình trạng quàn thi hài tại gia rất dài ngày. Vẫn biết ở thành phố vào mùa nắng nóng, việc quàn thi hài dài ngày là điều không tốt, nhưng lời “thầy” phán khi coi ngày giờ chôn cất:

“Cụ mất nhằm ngày kỵ, phải đợi sáu ngày sau hãy động quan mới tránh được sự dữ!” thật như đinh đóng cột, không ai dám cãi. Quàn thi hài dài ngày lại sinh ra phiền nhiễu, mất giấc ngủ của những nhà xung quanh vì tiếng xe máy, tiếng bước chân, nói chuyện của người ra vào, rồi tiếng kèn, chiêng, trống, tiếng gõ mõ tụng kinh, nhạc lễ được truyền thanh qua hệ thống loa ra bên ngoài nghe ai oán cả một vùng.
 
Mấy năm gần đây, “phú quý sinh lễ nghĩa”, nhiều nhà đã mời cả đội kèn tây về tấu khúc Lòng mẹ, Tình cha, Ơn nghĩa sinh thành... khiến những nhà xung quanh cũng mệt phờ theo gia chủ, nhưng vì “nghĩa tử là nghĩa tận” đành làm thinh... Chưa hết, khi đưa tang, có nhiều đám tang xe nhỏ, xe lớn xếp thành một đoàn dài dằng dặc rồng rắn cản trở giao thông, rải vàng mã trắng xóa mặt đường, có nhiều đám tang còn rải tiền thật dọc đường, nhiều trẻ con cứ thế chạy theo nhặt, rất dễ xảy ra tai nạn giao thông...

Trong những năm qua, các Hội trợ tang ở xã, phường hoạt động có hiệu quả, thiết thực, trách nhiệm, thực sự là mô hình hay, góp phần thực hiện nếp sống văn minh trong việc tang. Ông Nguyễn Thành Lan - Trưởng hội trợ tang Tiên Cảnh (khu vực Trung Nghĩa 1, 2, 3 và 4, phường Hòa Minh) cho hay:
 
“Hội trợ tang thành lập đã lâu, hiện có 114 hội viên. Mỗi khi một hội viên qua đời, chúng tôi lo tất tần tật tang sự như: hỗ trợ trống, chiêng, cờ xí, áo mũ và cả mái che, gia chủ đỡ phải thuê. Hội còn vận động gia chủ hạn chế đánh chiêng, trống để khỏi gây ảnh hưởng, phiền nhiễu cho người xung quanh; quàn thi hài tối đa 48 giờ; không rải vàng mã dọc đường khi đưa tang…”.

Theo Hội Người cao tuổi phường Hòa Minh, trong hai năm 2008 và 2009, có 96% đám tang trong phường không quàn thi hài quá 48 giờ và không rải vàng mã dọc đường đưa tang, loại bỏ các tục lệ cúng giữa đường, đội mũ rơm, chống gậy, lăn đường; 50% đám tang không dùng đội nhạc, chỉ sử dụng nhạc lễ tang giai điệu dân gian, nhẹ nhàng, thanh thoát. Những hộ mới đến khu chung cư, tái định cư ở địa phương cũng được giúp đỡ lo việc tang chu đáo và đầy nghĩa tình… Ông Nguyễn Văn Tánh - Phó ban đại diện Hội Người cao tuổi thành phố cho hay:

“Trong phong trào thi đua “Tuổi cao gương sáng, hiến công, hiến kế xây dựng quê hương, đất nước” các Hội Người cao tuổi ở xã, phường và các chi hội đã thực hiện tốt nếp sống văn minh trong việc tang. Tuy nhiên, để tiến đến chấm dứt tình trạng rải vàng mã khi đưa tang, không quàn thi hài lâu tại gia, đánh chiêng trống nhiều gây ồn ào, phiền nhiễu, nhất là những hủ tục lâu đời, thực sự là một quá trình “đấu tranh” lâu dài, từng bước!”

Mới đây, ngày 22-7, Bộ Chính trị (khóa X) đã có Kết luận số 51 về tiếp tục thực hiện Chỉ thị 27/CT-TW ngày 12-1-1998 của Bộ Chính trị (khóa VIII) về thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội. Chủ trương thì đã rõ, ai cũng nhận thức được đầy đủ ý nghĩa, tác dụng của việc thực hiện nếp sống văn minh trong việc tang, vấn đề ở đây là tuyên truyền và tổ chức thực hiện, theo chúng tôi, người thực hiện trước hết phải là cán bộ, đảng viên.

HOÀNG QUYÊN