Trong bối cảnh đó, Chính phủ Việt Nam đã ban hành nhiều chính sách đặc biệt nhằm hỗ trợ phụ nữ dân tộc thiểu số (DTTS) sinh con, trong đó nổi bật những năm gần đây là Dự án 8 “Thực hiện bình đẳng giới và giải quyết những vấn đề cấp thiết đối với phụ nữ và trẻ em” (gọi tắt là Dự án 8) thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi (MTQG DTTS & MN), giai đoạn 2021 - 2030, giai đoạn I: 2021 - 2025.
Ngay sau khi Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình MTQG DTTS & MN, Trung ương (TƯ) Hội Liên hiệp Phụ nữ (LHPN) Việt Nam kịp thời ban hành Hướng dẫn số 04/HD-ĐCT ngày 28/7/2022 của Đoàn Chủ tịch TƯ Hội LHPN Việt Nam về Hướng dẫn triển khai Dự án 8 thuộc Chương trình MTQG DTTS&MN, trong đó hướng dẫn cụ thể đối tượng, địa bàn thụ hưởng, cách thức triển khai 4 gói hỗ trợ phụ nữ DTTS sinh đẻ an toàn tại 10 tỉnh địa bàn có đông người DTTS và có tỷ lệ sinh con tại nhà cao hơn mức trung bình cả nước, gồm: Hà Giang, Điện Biên, Lai Châu, Sơn La, Nghệ An, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Gia Lai, Kon Tum, Đắk Lắk.
Từng bước nâng cao nhận thức về sinh đẻ an toàn cho bà mẹ
Sau gần 3 năm thực tế triển khai 4 gói chính sách hỗ trợ phụ nữ DTTS sinh đẻ an toàn và chăm sóc sức khỏe trẻ em, nhiều phụ nữ mang thai và sinh con đã được nhận hỗ trợ, tạo điều kiện cho chị em phụ nữ DTTS tiếp cận tốt hơn với các dịch vụ chăm sóc y tế khi mang thai, sinh con và trong thời gian sau sinh đẻ.
Là huyện miền núi của tỉnh Sơn La, Thuận Châu có trên 90% dân số là đồng bào DTTS, tỉ lệ hộ nghèo đa chiều chiếm 18,16%, giao thông đi lại còn khó khăn. Đây chính là những lý do khiến tiếp cận dịch vụ y tế còn hạn chế, đặc biệt là với hai nhóm DTTS sống ở vùng sâu, vùng xa là Thái, Mông.
Trước thực tế này, thực hiện Dự án 8, Hội LHPN huyện Thuận Châu tập trung triển khai 4 gói hỗ trợ phụ nữ DTTS sinh đẻ an toàn tại ở 27 xã, 309 thôn, bản đặc biệt khó khăn trên địa bàn huyện. Qua gần 3 năm, việc triển khai 4 gói hỗ trợ phụ nữ DTTS sinh đẻ an toàn và chăm sóc sức khỏe trẻ em đã mở ra một bức tranh mới tại Thuận Châu.
Tính đến ngày 30/12/2024, 1.084 phụ nữ đã được hỗ trợ đi khám thai và sinh đẻ tại cơ sở y tế, các bà mẹ nuôi con được hỗ trợ lương thực, dinh dưỡng. Nếu năm 2021, số phụ nữ sinh đẻ tại nhà 327 ca thì đến năm 2023 - 2024, con số phụ nữ sinh đẻ tại nhà giảm mạnh còn khoảng 200 ca. Tổng kinh phí toàn huyện Thuận Châu chi trả 4 gói hỗ trợ gần 2,5 tỷ đồng.
Hội LHPN huyện Đức Cơ, tỉnh Gia Lai đã hỗ trợ 4 gói chính sách hỗ trợ phụ nữ DTTS sinh đẻ an toàn và chăm sóc sức khỏe trẻ em tại 29 làng đặc biệt khó khăn của 8 xã (Ia Din, Ia Lang, Ia Krêl, Ia Dơk, Ia Nan, Ia Pnôn, Ia Kla và Ia Kriêng). Mỗi bà mẹ được hỗ trợ trọn gói 2.200.000 đồng đối với sinh đẻ, 2.400.000 đồng đối với sinh mổ. Hội LHPN huyện Đức Cơ đã tổ chức 8 lớp tập huấn trang bị kỹ năng, kiến thức chăm sóc sức khỏe sinh sản, làm mẹ an toàn và vận động phụ nữ sinh con tại cơ sở y tế tại 8 xã… Đây là những hoạt động thuộc Dự án 8 trên địa bàn huyện Đức Cơ.
Tại Tọa đàm đánh giá kết quả thực hiện 4 gói chính sách hỗ trợ phụ nữ DTTS sinh đẻ an toàn và chăm sóc sức khỏe trẻ em diễn ra tại Hà Giang ngày 27/4/2025, bà Lù Thị Hà - Phó Chủ tịch Hội LHPN tỉnh Hà Giang cho biết, tính đến ngày 30/6/2024, các cấp Hội đã hỗ trợ 2.680 phụ nữ đi khám thai và sinh đẻ tại cơ sở y tế và hỗ trợ lương thực, dinh dưỡng cho bà mẹ nuôi con với tổng kinh phí toàn tỉnh chi trả 4 gói hỗ trợ trên 4,5 tỷ đồng.
Bà Lù Thị Hà khẳng định, việc triển khai, thực hiện gói chính sách hỗ trợ đã tác động tích cực, từng bước nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi cho bà mẹ trong sinh đẻ an toàn; sức khỏe bà mẹ, trẻ em được cải thiện, giảm thiểu tình trạng tử vong mẹ, tử vong trẻ em trên địa bàn...
Bổ sung đối tượng thụ hưởng là phụ nữ người Kinh lấy chồng là người DTTS
Như vậy có thể thấy, thực hiện Dự án 8, các gói hỗ trợ đã được Hội LHPN Việt Nam chuyển tới các chị em phụ nữ ở những địa bàn xã, thôn đặc biệt khó khăn của 10 tỉnh địa bàn nêu trên. Trong quá trình triển khai, các cấp Hội thường xuyên giám sát hỗ trợ kịp thời điều chỉnh cách thức hỗ trợ bảo đảm đúng quy định, đến với đối tượng kịp thời hơn và đầy đủ hơn. Một số hạn chế, vướng mắc khi thực hiện gói hỗ trợ này cũng đã được phản ánh từ tuyến cơ sở.
Tại Hội nghị tổng kết Dự án 8 ngày 20/5/2025 vừa qua, Phó Chủ tịch Hội LHPN Việt Nam Nguyễn Thị Minh Hương cho biết, có 8/9 chỉ tiêu cốt lõi của Dự án 8 đã đạt và vượt kế hoạch đặt ra. Đặc biệt, đã có hơn 7.000 bà mẹ tại 10 tỉnh có tỉ lệ sinh con tại nhà cao được thụ hưởng chế độ từ 4 gói hỗ trợ phụ nữ dân tộc thiểu số sinh đẻ an toàn.
Cụ thể, tính đến tháng 3/2024, 10 tỉnh thuộc địa bàn thực hiện 4 gói hỗ trợ cho gần 7.000 bà mẹ với tổng kinh phí hỗ trợ khoảng 9 tỷ đồng; 5/10 tỉnh đạt và vượt chỉ tiêu “80% phụ nữ thuộc nhóm dân tộc có tỷ lệ sinh con tại nhà cao được tuyên truyền, vận động, tư vấn kiến thức và tiếp cận với dịch vụ sinh đẻ an toàn”.
"Trung ương Hội đã đề xuất bổ sung mới chính sách hỗ trợ đi lại cho bà mẹ và một người nhà chăm sóc khi đến khám thai tại cơ sở y tế đủ 4 lần trong suốt thai kỳ. Hỗ trợ bà mẹ gói vật tư chăm sóc khi sinh trong trường hợp sinh từ 2 bé trở lên trong một lần sinh, với mức thêm 300.000 đồng/bé", bà Minh Hương cho biết.
Trong thời gian tới, giai đoạn 2026 - 2030, Hội LHPN Việt Nam tiếp tục nghiên cứu, đề xuất các nội dung, giải pháp tham gia thực hiện Chương trình MTQG DTTS & MN theo hướng tác động đến đa dạng đối tượng, nâng cao nhận thức, hành động của phụ nữ, cộng đồng, các cấp, các ngành, góp phần thực hiện bình đẳng giới và chung tay giải quyết những vấn đề xã hội cấp thiết.
Trong đó tiếp tục thực hiện các gói hỗ trợ phụ nữ sinh đẻ an toàn và chăm sóc sức khỏe trẻ em tại các xã đặc biệt khó khăn thuộc vùng đồng bào DTTS & MN, bổ sung đối tượng thụ hưởng là phụ nữ người Kinh lấy chồng là người DTTS và hỗ trợ đi lại cho bà mẹ đưa con dưới 24 tháng tuổi đi khám sức khỏe định kỳ tại cơ sở y tế…
