Tiết kiệm ngân sách hơn 83.000 tỷ đồng
Theo báo cáo của Chính phủ về kết quả thực hành tiết kiệm, chống lãng phí (THTK, CLP) tại phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) vừa qua, năm 2023, dù gặp nhiều khó khăn, thách thức, công tác THTK, CLP đã có nhiều chuyển biến và đạt được kết quả quan trọng, tích cực trên các lĩnh vực, góp phần thực hiện thắng lợi mục tiêu, chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội, tài chính, ngân sách.
Trong lĩnh vực quản lý, sử dụng kinh phí ngân sách nhà nước (NSNN), tổng số tiết kiệm kinh phí, vốn nhà nước năm 2023 theo báo cáo của các Bộ, ngành, địa phương là 83.087 tỷ đồng, cao hơn so với năm 2022. Có 31 Bộ, cơ quan ngang Bộ và 63/63 tỉnh, TP có số tiết kiệm về chi ngân sách, trong đó một số Bộ, ngành, địa phương có số tiết kiệm cao như TP Hà Nội 10.946 tỷ đồng, Quảng Ninh 4.459 tỷ đồng, Bộ Giao thông vận tải 3.810 tỷ đồng.
Tuy nhiên, theo báo cáo thẩm tra của Ủy ban Tài chính, Ngân sách của QH, công tác THTK, CLP vẫn bộc lộ nhiều tồn tại, hạn chế, lãng phí, là nguy cơ dẫn đến tham nhũng, tiêu cực. Trong đó, công tác hoàn thiện thể chế có nhiều kết quả tích cực nhưng vẫn có những tồn tại, hạn chế qua nhiều năm nhưng chưa được khắc phục. Sự chồng chéo, mâu thuẫn giữa các quy định trong hệ thống pháp luật về đầu tư, đất đai, bất động sản, nhà ở, xây dựng, quy hoạch cũng như việc thực thi thiếu nhất quán của một số địa phương khiến cho việc triển khai các dự án đầu tư gặp nhiều khó khăn, ách tắc, lãng phí, nhiều dự án phải dừng thi công do vướng thủ tục pháp lý, doanh nghiệp khó khăn trong tiếp cận nguồn vốn tín dụng, trái phiếu doanh nghiệp.
Bên cạnh đó, công tác quản lý, sử dụng ngân sách, giải ngân vốn đầu tư công, triển khai 3 Chương trình mục tiêu quốc gia, Chương trình phục hồi kinh tế vẫn còn nhiều khó khăn, hạn chế dẫn tới lãng phí nguồn lực; chậm phân bổ ngân sách. THTK, CLP trong quản lý, sử dụng tài sản công còn nhiều tồn tại, lãng phí; còn nhiều vi phạm trong quản lý, sử dụng tài nguyên đất đai, khoáng sản, tài nguyên rừng, tài nguyên nước…
Cảnh báo lãng phí vì dự án kéo dài, “đội” vốn
 |
Một số trụ sở các đơn vị hành chính sau khi sáp nhập giờ đang để không. (Ảnh minh họa - Nguồn: Báo Điện tử Đảng Cộng sản) |
Phát biểu tại phiên họp, nhấn mạnh về vấn đề đầu tư công, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của QH Vũ Hồng Thanh đánh giá, năm 2023, Chính phủ, Thủ tướng chỉ đạo rất quyết liệt, nhờ đó, tiến độ triển khai tích cực, nhiều công trình quan trọng của quốc gia đã hoàn thành, đưa vào khai thác sử dụng. Tuy nhiên, vẫn còn khá nhiều công trình bị chậm, qua giám sát cho thấy nhiều dự án thu hồi đất không đạt, làm ảnh hưởng đến tiến độ thi công của công trình, không đạt tiến độ QH giao, có thể làm ảnh hưởng đến các giai đoạn tiếp theo.
Bên cạnh đó, chất lượng công tác chuẩn bị đầu tư chưa tốt, dẫn đến một số công trình mới hoàn thành, đưa vào vận hành khai thác nhưng đã phải điều chỉnh, sửa đổi ngay. “Xây nhà mới tiền bỏ ra ít, nhưng sửa chữa chắp vá thì tiền tăng lên rất nhiều, như thế gọi là lãng phí. Cần khắc phục, vì sau này đội vốn thì chúng ta phải bỏ tiền ra xử lý”, ông Vũ Hồng Thanh nhấn mạnh.
Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của QH Y Thanh Hà Niê Kđăm cũng đề nghị Chính phủ cần quan tâm phân tích, đánh giá cụ thể hơn về vấn đề chậm giải ngân vốn đầu tư công của các Bộ, ngành, địa phương; phân tích, làm rõ nguyên nhân cũng như trách nhiệm trong vấn đề này. Ông Y Thanh Hà Niê Kđăm cũng băn khoăn về tình trạng việc sắp xếp, xử lý tài sản công các đơn vị hành chính sau khi sáp nhập, nhất là các huyện, xã khu vực miền núi gây lãng phí lớn, thiếu cơ chế, chính sách pháp luật để xử lý; một số công trình dự án kéo dài nhiều năm, “đội” vốn, không hoàn thành để đưa vào khai thác.
Cùng với đó, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của QH đề nghị làm rõ hơn kết quả thực hiện các kiến nghị trong báo cáo giám sát của QH như việc giải quyết các dự án trọng điểm ngành Công Thương tuy đạt kết quả ban đầu nhưng một số dự án triển khai rất chậm, kéo dài nhiều năm; đánh giá kỹ hơn việc thực hiện của các Bộ, ngành, địa phương liên quan đến việc xử lý 880 dự án, công trình theo Nghị quyết số 74/2022/QH15.
