Theo thống kê, Việt Nam có 7,8% dân số là người khuyết tật, tuy nhiên rất hiếm khi chúng ta thấy họ tại các công trình công cộng, các sự kiện thể thao, văn hóa, lễ hội. Trong khi đó, từ năm 2014, Việt Nam đã chính thức thông qua Công Ước Quốc Tế về Quyền của Người Khuyết Tật, trong đó hòa nhập xã hội là vấn đề trọng tâm của Công ước. Cho đến nay, việc đảm bảo các quyền lợi cơ bản của người khuyết tật vẫn còn rất khiêm tốn.
Tại hội thảo “Hòa nhập - Không rào cản: Bối cảnh và giải pháp”, các chuyên gia và cử tọa đã đưa ra những chia sẻ quan trọng trong vấn đề nhận thức và định kiến về Khuyết tật và Hòa nhập. Theo đó, việc xã hội có những quan điểm nhìn nhận như thế nào về Khuyết tật sẽ tạo ra kết quả khác nhau. Nếu ta xem khuyết tật là một phần tự nhiên của xã hội, thì người khuyết tật sẽ không còn là đối tượng của công tác từ thiện mà là đối tượng của vấn đề pháp luật và nhận thức về quyền bình đẳng giữa con người.
Công Ước Quốc Tế về Quyền của Người Khuyết Tật cũng đang muốn đạt được những thay đổi cơ bản này trong nhận thức xã hội. Người khuyết tật có quyền nhận được sự hỗ trợ để họ được sống và làm việc độc lập và việc các công trình được thiết kế như thế nào cũng góp một phần lớn vào việc đảm bảo quyền cơ bản này cho người khuyết tật.
Bà Nguyễn Thảo Vân, Giám đốc và đồng sáng lập Trung tâm Nghị Lực Sống đã chia sẻ cụ thể về những khó khăn trong việc giúp người khuyết tật có thể hòa nhập cộng đồng. Một video cho thấy những ví dụ sống động về cuộc sống của người khuyết tật tại Úc và Việt Nam.
Tại Úc, việc các công trình và tiện ích công cộng được thiết kế thân thiện không rào cản giúp cho người khuyết tật có thể dễ dàng tiếp cận các công trình công cộng, dịch vụ xã hội, từ đó giúp người khuyết tật tại Úc có cuộc sống tự tin, cới mở và tự chủ hơn. Trong khi đó, người khuyết tật tại Việt Nam vẫn còn có nhiều khó khăn trong việc hòa nhập cộng đồng.
Buổi hội thảo cũng là lễ chính thức công bố cổng thông tin điện tử về thiết kế thân thiện cho người khuyết tật: http://inclusion.vn. Đây là cổng website cung cấp đầy đủ thông tin về thiết kế cho người khuyết tật các giải pháp cụ thể (về đường dốc, hành lang, thang máy, nhà vệ sinh…), các công cụ luật pháp tại Việt Nam giúp cho các kiến trúc sư, kỹ sư có thể dễ dàng tra cứu và áp dụng vào công trình của mình.
Việt Nam đã có quy chuẩn thiết kế bắt buộc cho người khuyết tật QCXDVN 10:2014 Quy chuẩn Kỹ thuật Quốc gia về xây dựng công trình đảm bảo người khuyết tật tiếp cận sử dụng, tuy nhiên qua thực tế các dự án đã triển khai thì chỉ có một phần nhỏ các công trình và chủ đầu tư là tuân thủ theo quy chuẩn này.
Markus Reise chủ nhiệm dự án Inclusion.vn cho biết: “Dự án Hòa nhập Inclusion.vn hi vọng sẽ góp phần tạo ra một xã hội không rào cản và tạo ra nhiều cơ hội hơn với người khuyết tật có thể cải thiện cuộc sống hàng ngày đảm bảo an toàn và sinh hoạt độc lập. Sứ mệnh của dự án là giúp cho người khuyết tật có thể tự giúp chính mình trong quá trình sống tự tin hơn trong một xã hội hòa nhập công bằng”.
