Thuận tự nhiên hay cơn cuồng tín của các bà mẹ?

Mới đây, dư luận xôn xao trước thông tin về sự việc hai mẹ con qua đời trong khi sinh tại nhà theo phương pháp "thuận tự nhiên". Theo chia sẻ của một facebooker tên Minh Phương, một người mẹ mang thai đã theo học lớp sinh con thuận tự nhiên hết 15 triệu đồng, sau đó quyết định tự sinh tại nhà, không có bất cứ sự hỗ trợ nà của y tế, ca sinh gặp biến chứng và cả hai mẹ con sản phụ đã tử vong. 

Thông tin trên đã gây ra một cơn phẫn nộ lớn trong các bà mẹ nói riêng và cộng đồng nói chung. Trước đó, việc một bà mẹ ở Hưng Yên đăng tải ảnh sinh con thuận tự nhiên theo trào lưu, không đến bệnh viện, không cắt dây rốn, nhau thai để khô tự nhiên và tự rụng đã khiến cộng đồng các bà mẹ phát hoảng vì mức độ liều lĩnh của sản phụ này. 

Chỉ trong vài tháng gần đây, trào lưu sinh đẻ thuận tự nhiên đã lên ngôi thông qua việc hướng dẫn, đề cao cách sinh đẻ không có sự hỗ trợ của y tế. Theo đó, trẻ sau khi hạ sinh sẽ không cắt dây rốn hoặc loại bỏ nhau thai, toàn bộ phần phần nhau này sẽ được cất giữ trong 1 chiếc bát hoặc đĩa lớn để vài ngày, sau đó sẽ... rụng tự nhiên. Ngoài ra, trẻ cũng sẽ không tiêm phòng, liên tục "da kề da" với mẹ trong vòng ít nhất 4 tiếng đồng hồ.

Nhiều bà mẹ còn lấy bánh nhau để xào, nấu ăn nhằm mục đích… chữa bệnh. Theo lập luận của những người khởi xướng ra trào lưu này tại Việt Nam, thì phương pháp sinh thuận tự nhiên giúp bé được nhận đầy đủ các tế bào máu giàu tế bào gốc và immunoglobulin, tăng khả năng miễn dịch. 

Thời gian qua, rất nhiều bà mẹ đã hào hứng tham gia phong trào sinh thuận tự nhiên, thậm chí tham gia các khóa học về sinh thuận tự nhiên và quyết định ở nhà sinh nở, mặc cho gia đình can ngăn.

Thực tế, trào lưu “thuận tự nhiên” bắt nguồn từ nhiều năm nay, với manh nha là hoạt động của một hội nuôi con bằng sữa mẹ. Sẽ không có gì bất thường, nếu như những người khởi xướng và các thành viên của hội không quá cực đoan khi mạnh mẽ bài bác việc sử dụng sữa công thức và các loại sữa bột, chỉ tán dương, tuyệt đối hóa tác dụng của sữa mẹ.

Theo các thành viên và những người ủng hộ quan niệm này, thì các loại sữa khác ngoài sữa mẹ sẽ gây hại cho trẻ bằng việc đưa hóc môn động vật vào người trẻ thông qua con đường uống sữa (!). Trong khi đó, sữa mẹ có tác dụng thần kì, chữa “bách bệnh” như nhỏ sữa mẹ vào mắt giúp trẻ sáng mắt, không cần thuốc nhỏ mắt, trẻ bú sữa mẹ thì không cần dùng đến vắc xin hay bất cứ loại kháng sinh nào. Thậm chí, trẻ bị mất đốt ngón tay, bú sữa mẹ còn có thể… mọc ngón ra lại. 

Một bài viết về tác dụng sữa mẹ giúp mọc đốt ngón tay và nhiều đoạn tư vấn thiếu khoa học của người khởi xướng trào lưu thuận tự nhiên được các bà mẹ tin răm rắp

Không hiểu sao, thay vì tin vào y tế và khoa học hiện đại, các bà mẹ lại răm rắp tin vào những quan điểm truyền miệng thiếu căn cứ như thế. Và hậu quả có thực xảy ra là đã có trẻ vì nhỏ sữa mẹ vào mắt mà nhiễm khuẩn, bị mù, đã có hàng loạt trẻ dưới 3 tuổi ở TP HCM vì không tiêm kháng sinh trước và sau sinh nhập viện vì thủy đậu. Tại trang fanapage của hội nuôi con bằng sữa mẹ nói trên, còn có những đoạn tư vấn hoang đường và hết sức nguy hiểm giữa những người điều hành hội và các bà mẹ, ví dụ như gia đình có trẻ sốt 3 ngày liền nhưng kiên quyết không cho trẻ uống kháng sinh, và những người điều hành hội khẳng định là “đừng uống kháng sinh, cứ cho bú mẹ đi sẽ hết bệnh” (!) 

Nhiều bác sĩ khoa sản thì “đau đầu” với việc các sản phụ theo trào lưu “thuận tự nhiên”, ăn chay hoàn toàn hoặc ăn theo phương pháp thực dưỡng, tuyệt đối kiêng thịt, cá, sữa… trong giai đoạn bầu bí. Tuy nhiên, với những bà mẹ có thể trạng khỏe mạnh thì không nói, nhiều bà bầu bẩm sinh đã yếu hoặc con yếu, thiếu máu, thiếu sắt, thiếu vitamin nhưng cực đoan không nghe lời bác sĩ khuyên, nên sức khỏe càng “có vấn đề” hơn.    

Trào lưu nói trên đã gây ra những phản ứng mạnh mẽ từ phía những bác sĩ, chuyên gia y tế có tâm với cộng đồng. Theo bác sĩ Nguyễn Thanh Sang, Đại học Y dược TP HCM, biệt danh “bác sĩ yêu con nít”, những người theo trào lưu cuồng tín nói trên đã bóp méo ý nghĩa hay ho của từ “thuận tự nhiên”. BS Sang cho rằng, thuận tự nhiên nghĩa là khám cho trẻ thật kĩ, đầy đủ để ra bệnh rồi hướng dẫn cho bố mẹ các phương pháp để chăm sóc sức khỏe tại nhà, hạn chế kháng sinh không cần thiết, bổ sung dinh dưỡng và vitamin bằng các thực phẩm tự nhiên… Còn “thuận tự nhiên” theo trào lưu nói trên, đó là một phương pháp phản khoa học. Việc trẻ sinh ra để nguyên nhau thai, cuống rốn rất dễ gây nhiễm khuẩn, hôi thối, cộng với việc từ chối can thiệp của y tế dễ gây hại đến sức khỏe của trẻ hiện tại và lâu dài, dễ thành gánh nặng về sau cho xã hội.

Còn theo bác sĩ Cao Xuân Minh, vốn nổi tiếng vì những bài viết về y tế cộng đồng thì cho rằng, một khi lựa chọn một phương pháp trị bệnh, hay sinh nở, thì phải nói đến các luận cứ khoa học và số liệu hẳn hoi chứ không liều mình nghe lời truyền miệng mà tin và áp dụng răm rắp được. Khoa học giúp cải thiện chất lượng sống con người, kéo dài tuổi thọ, hạn chế các rủi ro, điều này thực tiễn đã chứng minh. Các bà mẹ và những người “cuồng” sinh thuận tự nhiên không hề dựa vào bằng chứng khoa học, không có nghiên cứu và số liệu cụ thể mà đã vội vàng quyết định rằng sinh thuận tự nhiên sẽ tốt hơn sinh tại bệnh viện, theo khoa học thông thường, đó là niềm tin mù quáng và có thể gây hại đến trẻ nhỏ lẫn người mẹ.