Từ sau mưa lũ đến nay, các địa phương vùng thấp trũng như xã Quảng An, Quảng Thành, huyện Quảng Điền vẫn chưa triển khai được mùa vụ đông xuân 2020-2021. Hợp tác xã nông nghiệp (HTXNN) Đông Phú (xã Quảng An) dự kiến đưa vào sản xuất khoảng 240 ha lúa. Tuy nhiên, đến nay, chỉ mới tiến hành vệ sinh đồng ruộng, diệt cỏ, lúa chét và cày lật được khoảng 50 ha; diện tích còn lại hiện nước vẫn đang còn cao chưa thể tiến hành tiêu úng.
Ông Lê Văn Thứ, Giám đốc HTXNN Đông Phú cho biết, theo khung lịch thời vụ hàng năm của HTX, với nhóm giống dài ngày bắt đầu gieo sạ từ 10/12 và kết thúc 25/12/2020; với nhóm giống ngắn ngày gieo sạ từ 10/1 và kết thúc 20/1/2021. Đến thời điểm hiện tại, nhóm giống dài ngày đã chậm so với khung lịch thời vụ.
Khó khăn lớn nhất hiện nay là toàn HTX có khoảng 100 ha vùng thấp trũng với cơ cấu gần 100% giống lúa 4B dài ngày, nên đến thời điểm hiện tại khả năng trễ khung lịch thời vụ là rất cao.
Tại xã Thủy Vân (TX Hương Thủy) và xã Phú Dương (huyện Phú Vang) những ngày này, hàng chục nghìn chậu cúc Tết đang được nông dân tăng cường chăm bón để kịp cung ứng cho thị trường Tết cổ truyền. Đây là vụ hoa Tết được triển khai trồng mới hoặc còn sót lại sau trận lũ vào giữa cuối tháng 11 vừa qua.
Ông Nguyễn Văn Phương (xã Thủy Vân) cho biết, từ tháng 8 dương lịch, những người trồng hoa Tết đã xuống giống. Năm nay, gia đình ông ươm hơn 1.100 chậu. Trận lũ vừa qua gây ngập úng diện rộng làm 50% lượng hoa bị chết. Tuy không trễ khung lịch thời vụ nhưng do xuống giống chậm, gặp rét, số diện tích còn lại sau mưa lũ với thân cây thấp, nụ hoa không lớn nên dự báo chất lượng hoa cúc Tết năm nay không đạt như mong muốn.
Tình hình mưa lũ kéo dài cũng gây tình trạng thiếu nguồn giống. Xã Quảng Thành (huyện Quảng Điền) được xem là “thủ phủ” rau sạch của tỉnh, với 32 ha rau canh tác quanh năm của 750 hộ dân. Hiện địa phương đang bị thiếu hụt lượng giống rau màu để sản xuất vụ đông xuân 2020-2021.
Theo ông Ngô Hợi, Chủ tịch Hội Nông dân xã, địa phương cần khoảng 3,5 tạ hạt giống rau các loại để sản xuất. Ngoài một số hộ có hạt giống dự trữ và đang xuống giống gieo trồng, đa số người trồng rau ở xã khan hiếm nguồn giống, các đại lý phân phối giống rau trên địa bàn thường xuyên bị “cháy hàng”.
Từ cuối tháng 11/2020, Sở NN&PTNT đã làm việc với các địa phương, yêu cầu chủ động nguồn giống và nhanh chóng khôi phục hệ thống kênh mương nội đồng bị thiệt hại do mưa lũ. Với vùng thấp trũng cần chủ động vật tư nông nghiệp, máy bơm tiêu úng, khi thời tiết thuận lợi là đưa máy móc xuống tiêu úng để làm đất ngay. Trong trường hợp không tiêu úng kịp, một số địa phương sẽ chuyển đổi cơ cấu cây trồng, chuyển sang sử dụng giống cây ngắn ngày để đảm bảo sản xuất, không để diện tích đất bỏ hoang.
Theo ông Hồ Vang, PGĐ Sở, các HTX đã hợp đồng với đơn vị cung ứng giống và Sở cũng đã phân bổ 1.000 tấn giống các loại cho các địa phương. Nhưng do thời tiết mưa kéo dài, việc triển khai sản xuất nông nghiệp vụ đông xuân gặp nhiều khó khăn. Đặc biệt với cây lúa, đã đến thời vụ gieo trồng nhưng nhiều diện tích đang ngập, chưa thể tiêu úng, làm đất, tu sửa kênh mương. Hoa màu cũng không sản xuất được nên việc cung ứng cho thị trường Tết sắp đến sẽ thiếu hụt rất nhiều.
Cũng theo ông Vang, về vấn đề nguy cơ trễ vụ đông xuân năm nay, hiện vẫn chưa thể khẳng định được; bởi nếu cơ cấu giống vụ đông xuân bằng các giống ngắn ngày thì thời vụ sẽ kéo dài đến tháng 2/2021, nhưng với một số địa phương cơ cấu giống dài ngày như Quảng Điền (giống 4B) với thời gian sinh trưởng 155 ngày, thời gian khoảng 25-30/12/2020 là kết thúc gieo sạ, thì chắc chắn là trễ khung lịch thời vụ.
