Công điện gửi: Bộ trưởng các Bộ: Công an, Giao thông vận tải, Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính, Khoa học và Công nghệ, Tài nguyên và Môi trường, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; Chủ tịch Ủy ban quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp; Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.
Đại hội XIII của Đảng đã xác định phát triển kết cấu hạ tầng là một trong ba đột phá chiến lược, tạo không gian phát triển mới, động lực, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh và đã đề ra mục tiêu đến năm 2030, phấn đấu cả nước có khoảng 5.000 km đường bộ cao tốc. Thời gian qua, Trung ương và địa phương đã rất quyết liệt triển khai các dự án xây dựng đường bộ cao tốc. Đến nay, cả nước đã đưa vào khai thác gần 1.900km đường bộ cao tốc, đang nỗ lực phấn đấu để đến năm 2025 có trên 3.000 km đường bộ cao tốc.
Nhu cầu vốn cho đầu tư hệ thống đường bộ cao tốc rất lớn, trong khi nguồn lực còn hạn chế; nhằm đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội của các địa phương, vùng, Bộ Giao thông vận tải và các địa phương nghiên cứu, đề xuất đầu tư một số tuyến đường bộ cao tốc theo quy mô phân kỳ. Việc sớm đưa vào khai thác các tuyến đường bộ cao tốc đã góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, tuy nhiên, việc vận hành các tuyến đường bộ cao tốc quy mô phân kỳ còn một số hạn chế như tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn giao thông, ùn tắc giao thông, tai nạn giao thông (như vụ tai nạn xảy ra ngày 18 tháng 02 năm 2024 trên tuyến đường bộ cao tốc Cam Lộ - La Sơn).
Thủ tướng Chính phủ đã có nhiều văn bản chỉ đạo các bộ, cơ quan nghiên cứu, khắc phục các hạn chế này. Để khẩn trương triển khai các giải pháp hiệu quả, kịp thời, khắc phục ngay các tồn tại, hạn chế, tăng cường an toàn giao thông, nâng cao hiệu quả khai thác các tuyến đường bộ cao tốc, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu:
1. Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải
a) Chỉ đạo các cơ quan chức năng nghiên cứu ngay các giải pháp tổ chức giao thông hợp lý, khoa học, hiệu quả và kiểm soát tốt nhất các hoạt động giao thông để bảo đảm an toàn giao thông trên các tuyến đường bộ cao tốc quy mô phân kỳ, bảo đảm tính mạng, sức khỏe, tài sản của nhân dân;
b) Chủ trì, phối hợp với ngay các địa phương liên quan khẩn trương nghiên cứu phương án đầu tư, nâng cấp các tuyến đường bộ cao tốc đã được đầu tư phân kỳ đạt quy mô cao tốc hoàn chỉnh, phù hợp với tiêu chuẩn thiết kế, nhu cầu vận tải theo đúng chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại các văn bản nêu trên; trong đó tập trung đầu tư sớm nhất đối với các tuyến đường bộ cao tốc quy mô 2 làn xe. Đồng thời, rà soát bổ sung đầy đủ, đồng bộ các công trình hạ tầng trên tuyến (như hệ thống giao thông thông minh, trạm dừng nghỉ,…); báo cáo Thủ tướng Chính phủ trong tháng 3 năm 2024;
c) Khẩn trương phối hợp với Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ chỉ đạo xây dựng, ban hành Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về đường ô tô cao tốc trong Quý I năm 2024, làm căn cứ tổ chức quy hoạch, thiết kế, quản lý đầu tư xây dựng và vận hành an toàn, hiệu quả đường bộ cao tốc;
d) Khẩn trương tổ chức nghiệm thu, quyết toán các dự án đầu tư đường bộ cao tốc có quy mô phân kỳ theo quy định để sớm thực hiện đầu tư, nâng cấp lên quy mô cao tốc hoàn chỉnh theo tiêu chuẩn, quy chuẩn đường bộ cao tốc;
đ) Chủ trì, phối hợp với các địa phương xác định phạm vi, ranh giới, diện tích đã giải phóng mặt bằng, diện tích tiếp tục phải giải phóng mặt bằng để thực hiện đầu tư, nâng cấp các tuyến đường bộ cao tốc đạt quy mô cao tốc hoàn chỉnh, nhất là đối với các tuyến đường bộ cao tốc quy mô 2 làn xe.
Đề xuất bố trí nguồn vốn sớm đầu tư nâng cấp các tuyến đường bộ cao tốc đang khai thác theo quy mô phân kỳ
2. Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương khẩn trương nghiên cứu, đề xuất phương án đầu tư, nâng cấp các tuyến đường bộ cao tốc đã và đang đầu tư theo quy mô phân kỳ, gửi Bộ Giao thông vận tải trước ngày 15 tháng 3 năm 2024; phối hợp chặt chẽ với Bộ Giao thông vận tải để rà soát, triển khai công tác giải phóng mặt bằng phục vụ đầu tư, nâng cấp các tuyến đường bộ cao tốc.
3. Chủ tịch Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp chỉ đạo Tổng công ty đầu tư và phát triển đường cao tốc (VEC) khẩn trương nghiên cứu, đề xuất phương án đầu tư, nâng cấp các tuyến đường bộ cao tốc đang quản lý khai thác theo quy mô phân kỳ, gửi Bộ Giao thông vận tải trước ngày 15 tháng 3 năm 2024.
4. Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ động, phối hợp với Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải, Bộ trưởng Bộ Tài chính và Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương đề xuất bố trí nguồn vốn sớm thực hiện đầu tư nâng cấp các tuyến đường bộ cao tốc đang khai thác theo quy mô phân kỳ.
5. Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương phối hợp với Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải chỉ đạo rà soát nhu cầu giải phóng mặt bằng, sử dụng đất rừng, đất lúa để kịp thời có kế hoạch thực hiện chuyển đổi mục đích sử dụng, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư theo đúng quy định, bảo đảm tiến độ đầu tư nâng cấp các tuyến đường bộ cao tốc.
Tiếp tục rà soát các điểm tiềm ẩn về tai nạn giao thông để kịp thời khắc phục
6. Bộ Công an chỉ đạo tăng cường công tác tuyên truyền, kiểm tra, kiểm soát, xử phạt nghiêm các hành vi gây mất an toàn giao thông, vi phạm pháp luật về giao thông; phối hợp với Bộ Giao thông vận tải tiếp tục rà soát các "điểm đen", điểm tiềm ẩn về tai nạn giao thông để có phương án kịp thời khắc phục, hạn chế tối đa các tai nạn giao thông đáng tiếc xảy ra.
7. Giao Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà trực tiếp chỉ đạo các Bộ, cơ quan, địa phương thực hiện các nhiệm vụ Thủ tướng Chính phủ giao tại Công điện này nhằm đẩy nhanh tiến độ triển khai đầu tư nâng cấp các tuyến đường bộ cao tốc đang khai thác, đang đầu tư theo quy mô phân kỳ.
8. Văn phòng Chính phủ theo dõi, đôn đốc việc thực hiện Công điện này, kịp thời tổng hợp, báo cáo Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà các vấn đề phát sinh.
Các Bộ, ngành, địa phương, cơ quan và đơn vị liên quan khẩn trương thực hiện các nhiệm vụ được giao tại Công điện này./.
