Thủ tục khai nhận di sản thừa kế

- Luật sư Lê Ngọc Hà (Tổng đài tư vấn pháp luật miễn phí 19006189) trả lời: Để nhận di sản thừa kế theo pháp luật hoặc theo di chúc của người để lại di sản thừa kế, những người thừa kế cần chuẩn bị hồ sơ và làm thủ tục khai nhận di sản thừa kế.

Nếu chia di sản theo di chúc thì người thực hiện là người được chỉ định được hưởng di sản thừa kế trong di chúc đó.

Nếu chia di sản theo pháp luật thì người thực hiện là những người thừa kế của người để lại di sản thừa kế trong hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết. 

Việc khai nhận có thể thực hiện tại bất kỳ Phòng công chứng hoặc Văn phòng công chứng nào đang hoạt động có trụ sở trên địa bàn quận, huyện, thành phố trực thuộc tỉnh nơi có di sản thừa kế được phân chia.

Hồ sơ yêu cầu công chứng khai nhận di sản thừa kế gồm: 1. Di chúc của người để lại di sản (trong trường hợp có di chúc); 2. Giấy chứng tử của người để lại di sản (do UBND cấp phường, xã, thị trấn nơi cư trú của người chết cấp); 3. Giấy tờ tùy thân của người để lại di sản như CMND hoặc Hộ chiếu, sổ hộ khẩu gia đình; 4. Giấy tờ chứng minh tài sản để lại của người để lại di sản như Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, Giấy chứng nhận sở hữu ô tô, xe máy, Sổ tiết kiệm do Ngân hàng phát hành, Giấy tờ có giá khác; 5. Giấy tờ tùy thân của người yêu cầu chia thừa kế như CMND hoặc Hộ chiếu, sổ hộ khẩu gia đình, Giấy khai sinh, Giấy chứng nhận kết hôn…

Sau khi kiểm tra hồ sơ thấy đầy đủ, phù hợp quy định của pháp luật, Phòng công chứng/Văn phòng công chứng tiến hành niêm yết công khai tại trụ sở UBND cấp xã nơi thường trú trước khi chết của người để lại di sản. Trong trường hợp không có nơi thường trú, thì niêm yết tại UBND cấp xã, nơi tạm trú có thời hạn của người đó. Nếu không xác định được cả hai nơi này, thì niêm yết tại UBND cấp xã nơi có bất động sản của người để lại di sản.

Sau 15 ngày niêm yết, không có khiếu nại, tố cáo gì thì Phòng công chứng/Văn phòng công chứng chứng nhận văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế theo Điều 49 Luật Công chứng. Trong văn bản, những người thừa kế khác có thể từ chối nhận kỷ phần thừa kế của mình, tặng cho toàn bộ kỷ phần thừa kế của mình cho người khác.