Quá khứ “mạo phạm đền thiêng”
Đền Nam Triệu còn có tên đền Đầu Cầu tọa lạc trên mảnh đất cao giữa cánh đồng xã An Lư, nay nằm cạnh khu công nghiệp Vsip Hải Phòng. Ngôi đền đang trong thời gian hoàn thiện. Thấy khách, bà Phái thủ từ vội bỏ công việc lên hướng dẫn.
Cách đây hơn 20 năm, kinh tế gia đình khó khăn, hai anh trai bà Phái rủ nhau mở lò gạch giữa cánh đồng xã, lấy đất sát đền Đầu Cầu nung gạch. Trước đó bố bà Phái đã can ngăn hai con trai không nên lấy đất ảnh hưởng đến đền thờ nhưng các con ông không nghe.
Sản xuất gạch gần hai năm, tai nạn liên tiếp ập xuống gia đình bà Phái: Người anh cả bị máy dập nát chân phải cưa bỏ chân, tàn tật suốt đời. Vài ngày sau, đến lượt người anh thứ cũng bị máy dập nát hai ngón tay. Sợ quá, hai anh em chủ lò gạch vội dừng sản xuất, bỏ về nhà.
Người cha thấy các con liên tiếp gặp nạn, tin vào tâm linh bèn đi xem bói: “Lập tức bố tôi về nhà chuẩn bị tiền bạc, ra đền Nam Triệu làm lễ trùng tu đền, đó là năm 1993. Đền thờ bấy giờ chỉ còn lại mấy tảng đá móng trơ trọi nên ít ai biết nơi đây có ngôi đền cổ”, bà Phái kể.
Theo lời bà Phái, một lần nằm mộng, bà thấy ai đó nói “con làm thủ từ cho ta”. Tỉnh dậy bà Phái tự nghĩ “làm thủ từ là trông nom đền à”. Thế là người phụ nữ sắp xếp chuyện gia đình, xin nhà chồng ra đền Đầu Cầu làm công quả.
Thời gian đầu bà Phái sang ra đền, chiều về lo việc nhà. May mắn nguyện vọng của bà được chồng ủng hộ. Từ tháng 2/2014, bà Phái ở hẳn luôn tại đền thờ để tiện chăm lo nhang khói. Chỉ khi nào gia đình có việc quan trọng bà mới về nhà.
 |
| Bà Phái kể về cơ duyên trở thành thủ từ. |
Bà kể: Trong thâm tâm, tin rằng các anh trai đã xúc phạm đến thần linh nên chịu quả báo, bởi vậy bà “nguyện rót nước rửa ly” tại đền để chuộc tội, mong muốn gia đình bình an. Từ lúc ra đền làm thủ từ, thấy ngôi đền xuống cấp, bà Phái bỏ tiền túi xây ngôi đền ba gian gần đó.
“Nhờ dân làng góp sức, góp của thì đề thờ mới xây xong sớm. Đó là công chung của nhiều người”, bà kể. Lúc đó toàn bộ khu vực đền Đầu Cầu còn là vùng đồng ruộng chứ chưa có đường đi lại như bây giờ. Trở ngại nữa, khi bà Phái đặt gạch xây móng xong, chính quyền xã không đồng tình, giải thích khu đất nằm trong khu vực dự án trước sau gì cũng bị giải tỏa. Bà năn nỉ, được nhiều dân làng ủng hộ, mọi chuyện mới “xuôi xuôi”.
Có 12 triệu vẫn xây được đền thờ… 1,4 tỉ
Năm 2012, một người đi ngang đền, ghé vào thăm, vu vơ nói rằng “năm 2014 nhất định bà sẽ xây lại đền”. Nghe vậy, thiếu phụ mỉm cười bởi trước đó xây đền nhỏ đã chật vật, lấy tiền đâu xây đền khang trang. Ai ngờ lời nói vu vơ kia lại hóa sự thật.
Tháng 9/2014, có trong tay 12 triệu là tiền công đức, bà vẫn “liều mạng” khởi công xây lại đền. “Đền cũ lệch hướng, dân làng cũng muốn trùng tu khang trang nên ban quản lý đồng thuận. Lúc đầu dự định đặt móng trước rồi có tiền đến đâu xây tới đó. Không ngờ cứ xây hết tiền lại có nhà hảo tâm cúng dường, người dân đến quyên góp.
Tới nay đền đã xây dựng cơ bản hoàn thành, chi phí gần 1,4 tỷ đồng. Nếu hoàn thiện, tổng chi phí khoảng 2 tỉ, tất cả đều do dân làng, các “mạnh thường quân” đóng góp”, bà Phái vui mừng ngước nhìn công trình đang hoàn thiện.
Chuyện trùng hợp khó tin nữa, đền Nam Triệu trước đây nằm trong đất dự án xây dựng khu công nghiệp Vsip Hải Phòng buộc phải giải tỏa. Thế nhưng điều không ai giải thích được là nhiều xe cẩu đến ủi đất gần đền thờ đều gặp trở ngại, xe hư hỏng.
Theo lời bà Phái, sau khi hỏi dân làng, nhiều người thuộc ban quản lý Vsip đã mua lễ vật lên viếng đền. Sau này, khu công nghiệp còn… tặng gần 400m2 vào khuôn viên đền thờ, tặng hơn 500m3 cát đổ móng xây đền.
Ông Nguyễn Văn Ánh (49 tuổi, thư kí ban quản lý đền), nhẩm tính: “Nếu tính tiền đất, chi phí san lấp mặt bằng lên tới hàng tỉ đồng”.
Dự tính, đền Đầu Cầu sẽ hoàn thiện và khánh thành vào tháng 8/2015 tới đây. Ngắm công trình đang hoàn thiện mỗi ngày, bà Phái vui ra mặt: “Đây là công trình của toàn bộ người dân, các nhà hảo tâm cùng đóng góp xây dựng”.
Về đền thờ Nam Triệu, các bô lão làng Cây Đa dẫn sử làng cho rằng nơi đây thờ phụng Hưng vũ vương Trần Quốc Nghiễn là con trai cả của Trần Hưng Đạo. Vị tướng này sau khi đánh tan giặc Nguyên đã về vùng đất Thủy Đường (trước đây thuộc tỉnh Hải Dương) chiêu tập lưu dân khai khẩn vùng đất hoang vu lập ra làng Nam Triệu, nay nhập vào địa phận làng Cây Đa. Sau khi mất, vị tướng được dân làng tôn làm thành hoàng, lập đền thờ tại đường Đầu Cầu, bởi vậy có tên đền Đầu Cầu.
Để ghi nhớ công lao Hưng Vũ Vương, đến thời nhà Nguyễn, triều đình đã hai lần sắc phong. Cụ thể vào năm Khải Định nhị niên (1917) sắc phong “Đoan túc rực bảo, Trung hưng chi tôn đức thần”. Đến năm Khải Định cửu niên (1924) sắc tặng “Trác vị thượng đẳng thần”. Hiện hai sắc phong này vẫn được dân làng lưu giữ. Nếu căn cứ theo sử làng, đền Nam Triệu (cũ) ít nhất đã có hơn 700 năm tuổi./.
