Thu tiền sử dụng đất một số dự án: Chậm trễ, kéo dài

Từ nhiều năm nay, có tới vài chục lần, thành phố và các ngành chức năng đề cập tới việc thu tiền sử dụng đất của các dự án phát triển nhà. Trong đó, có tới hàng trăm tỷ đồng tồn đọng chưa thu được với lý do khách quan. Mới đây, Sở Tài chính đề xuất UBND thành phố tổ chức cuộc họp với các ngành liên quan nhằm thống nhất biện pháp giải quyết dứt điểm những khó khăn, vướng mắc khi thu tiền sử dụng đất một số dự án. Qua đó cho thấy, việc thu tiền sử dụng đất chậm trễ, kéo dài đã đành, nhưng trách nhiệm thì không phải của riêng ai.

Dự án kéo dài 5 năm vẫn chưa thu được tiền
Trong số 8 dự án mà Sở Tài chính đề xuất, dự án Khu vui chơi giải trí, thể thao, văn hóa du lịch sinh thái Quang Minh của Công ty Cổ phần đầu tư và phát triển du lịch Quang Minh- Vinashin tại xã Thủy Sơn (Thủy Nguyên) có nhiều vướng mắc. Từ năm 2004, thành phố giao đất giai đoạn 1 cho công ty với tổng diện tích 51,3 ha. Trong đó, diện tích đã tính tiền sử dụng đất được UBND thành phố phê duyệt tại QĐ số 3668 ngày 31- 12- 2004 với tổng số tiền hơn 41 tỷ đồng gồm 16,2 ha đất khu đô thị du lịch và 5,4 ha đất khu du lịch trung tâm Đông Nam. Song, đến nay, doanh nghiệp vẫn chưa nộp hết số tiền trên với lý do chưa giải phóng hết mặt bằng, còn “xôi đỗ”. Với phần diện tích đất cho thuê 15,8 ha, cuối năm 2009, doanh nghiệp muốn tách ra 7.350 m2 thuộc khu vực quy hoạch đa chức năng chuyển sang xây dựng những căn hộ nhà ở kết hợp với cửa hàng kinh doanh và đề nghị được tính tiền sử dụng đất theo giá đất ở. Vấn đề này được Sở Tài chính, Sở Tài nguyên -Môi trường, Cục Thuế xem xét nhưng lại vướng mắc bởi quy hoạch. Tại quyết định phê duyệt quy hoạch chi tiết dự án, 7350 m2 không được xác định là đất ở. Để có đủ cơ sở  tính toán tiền sử dụng đất khu vực này theo giá đất ở, buộc phải điều chỉnh quy hoạch và trách nhiệm này thuộc Sở Xây dựng. Trong khi đó, hồ sơ chủ đầu tư gửi tới Sở Tài chính chưa đầy đủ, yêu cầu bổ sung từ tháng 10- 2009 chưa được thực hiện nên chưa tính toán được.

Việc thu tiền sử dụng đất Dự án Khu đô thị Cái Giá kéo dài do chuyển đổi chủ đầu tư và từ việc miễn thu tiền sử dụng đất sang nộp tiền sử dụng đất.                                                                                                           Ảnh: Phương Linh

Dự án Khu đô thị du lịch Cái Giá- Cát Bà của Tổng Công ty xuất nhập khẩu xây dựng Việt Nam lại rắc rối ở chỗ chuyển đổi chủ đầu tư và chuyển từ việc miễn tiền sử dụng đất sang nộp tiền sử dụng đất. Lúc đầu, dự án được hưởng ưu đãi “miễn tiền sử dụng đất” nhưng sau đó, khi chuyển chủ đầu tư từ Tổng Công ty xuất nhập khẩu xây dựng Việt Nam sang Công ty Cổ phần đầu tư và phát triển du lịch Vinaconex, công ty lại đề nghị được nộp tiền sử dụng đất. Sở Tài chính đề xuất lấy mức ưu đãi tính toán trước đây (122 tỷ đồng) làm cơ sở xác định tiền sử dụng đất nhưng kèm theo đó vẫn là một loạt thủ tục cần làm về chuyển đổi chủ đầu tư, trong khi các quyết định của dự án có từ năm 2004.
Dự án khu nhà ở Anh Dũng 4 của Công ty Cổ phần thương mại Thủy Nguyên cũng còn một số vướng mắc về một phần diện tích đất do điều chỉnh quy hoạch. Tuy nhiên, việc điều chỉnh quy hoạch diễn ra từ năm 2004 và đến nay vẫn chưa lên được phương án thu. Cũng như vậy, dự án xây dựng nhà ở bán theo cơ chế kinh doanh của Công ty Xây lắp và vật liệu xây dựng 5 tại phường Anh Dũng (quận Dương Kinh) còn phải tính toán, chờ ý kiến chỉ đạo của thành phố về phần diện tích thuộc quỹ đất 10% giao lại thành phố.
Một số dự án khác như dự án kinh doanh nhà của Công ty Cổ phần thoát nước và vệ sinh tại phường Đông Hải (quận Hải An) diện tích hơn 7400 m2 còn vướng về giải phóng mặt bằng, chưa có đường vào dự án. Doanh nghiệp tư nhân Tân Phong đề nghị được nộp tiền sử dụng đất thuộc quỹ đất 10% giao lại thành phố nhưng khi Sở Tài chính yêu cầu bổ sung hồ sơ, tài liệu liên quan thì không tìm thấy địa chỉ làm việc của văn phòng doanh nghiệp này.
Cần nhanh chóng, linh hoạt hơn
 Với 8 dự án trên, thành phố giao doanh nghiệp một diện tích đất không nhỏ. Số tiền sử dụng đất tương ứng tính sơ sơ cũng tới hàng trăm tỷ đồng. Nhưng 5- 6 năm nay, các dự án mới chỉ thi công cầm chừng, tiền sử dụng đất chưa thu được mà khó có thể quy kết trách nhiệm cụ thể, bởi liên quan tới nhiều ngành, nhiều chế độ chính sách và liên quan tới cả sự không ổn định của doanh nghiệp khi phải thay đổi chủ đầu tư hoặc xin điều chỉnh quy hoạch. Trong khi đó, chỉ riêng việc trao đi đổi lại công văn giữa các ngành với thành phố, với Bộ Tài chính để xin ý kiến cũng tốn không ít thời gian. Hậu quả là khoản tiền lớn chưa vào được ngân sách, gây lãng phí trong sử dụng đất đai. Thực tế này đòi hỏi các ngành, cấp liên quan cần nhanh chóng, riết róng và linh hoạt hơn để  thu hết số tiền sử dụng đất của các dự án vào ngân sách. Cũng cần quy trách nhiệm cụ thể để tránh đổ cho “lý do khách quan” như từng viện dẫn vài năm nay, trong khi thành phố đang cần huy động nguồn lực không nhỏ từ đất để đáp ứng yêu cầu đầu tư phát triển.

Hồng Thanh