Quy định tiêu chuẩn ngạch pháp chế viên
Nghị định số 55/2011/NĐ-CP quy định người làm công tác pháp chế phải có trình độ cử nhân luật và là công chức từ ngạch chuyên viên hoặc tương đương trở lên; được hưởng phụ cấp ưu đãi theo nghề. Trước yêu cầu mới, đòi hỏi ngày càng cao về chất lượng trong tham mưu, xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, để thực hiện những nhiệm vụ, công việc này đòi hỏi người làm công tác pháp chế vừa phải có kỹ năng, chuyên môn, nghiệp vụ vững vàng về xây dựng pháp luật, thẩm định, kiểm tra và xử lý văn bản quy phạm pháp luật, phổ biến, giáo dục pháp luật…; đồng thời, còn phải am hiểu sâu về pháp luật chuyên ngành về lĩnh vực mà cơ quan, đơn vị mình quản lý, lĩnh vực hoạt động của doanh nghiệp.
Xuất phát từ tính chất đặc thù của công tác pháp chế, để góp phần thu hút nguồn lực làm công tác pháp chế, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ pháp chế, nâng cao vị thế, vai trò của công tác pháp chế, tổ chức và người làm công tác pháp chế, nâng cao chất lượng công tác pháp chế, dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung quy định về chức danh, tiêu chuẩn ngạch pháp chế viên. Cụ thể, người làm công tác pháp chế bao gồm: Công chức pháp chế được tuyển dụng, điều động, luân chuyển, biệt phái, bổ nhiệm vào tổ chức pháp chế hoặc làm việc ở các đơn vị chuyên môn thuộc Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ và cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh; Viên chức pháp chế được tuyển dụng, điều động, luân chuyển, biệt phái bổ nhiệm vào tổ chức pháp chế hoặc làm việc tại các bộ phận chuyên ở đơn vị sự nghiệp công lập; Cán bộ pháp chế được điều động, luân chuyển, biệt phái tuyển dụng vào tổ chức pháp chế ở các đơn vị quân đội, công an nhân dân; Nhân viên pháp chế được tuyển dụng theo chế độ hợp đồng lao động vào tổ chức pháp chế ở doanh nghiệp nhà nước.
Công chức, viên chức được tuyển dụng, điều động, luân chuyển, biệt phái, bổ nhiệm để thực hiện công tác pháp chế được xem xét, bổ nhiệm vào ngạch, hạng pháp chế viên, pháp chế viên chính, pháp chế viên cao cấp.
Người làm công tác pháp chế phải đáp ứng các tiêu chuẩn chung: Phải là công chức từ ngạch chuyên viên và tương đương/viên chức có chức danh nghề nghiệp; Có trình độ cử nhân luật trở lên. Căn cứ vào tiêu chuẩn chung nêu trên, dự thảo Nghị định giao Bộ trưởng Bộ Tư pháp quy định tiêu chuẩn cụ thể đối với Pháp chế viên của từng ngạch pháp chế.
Rõ hơn thời gian trực tiếp làm công tác pháp luật
Nghị định số 55/2011/NĐ-CP quy định một trong các tiêu chuẩn, điều kiện bổ nhiệm người đứng đầu tổ chức pháp chế là phải có ít nhất 05 năm trực tiếp làm công tác pháp luật. Thực tiễn cho thấy, quy định này còn có cách hiểu chưa thống nhất về thời gian “trực tiếp làm công tác pháp luật” và 05 năm được tính là cộng dồn hay liên tục.
Nhằm khắc phục những tồn tại, hạn chế của Nghị định số 55/2011/NĐ-CP, đồng thời để bảo đảm đồng bộ với việc sửa đổi, bổ sung quy định về tổ chức bộ máy pháp chế, dự thảo Nghị định sửa đổi quy định về tiêu chuẩn, điều kiện người đứng đầu tổ chức pháp chế như sau: Trong trường hợp thành lập tổ chức pháp chế độc lập, người đứng đầu tổ chức pháp chế phải đáp ứng các tiêu chuẩn quy định …và có ít nhất năm năm trực tiếp làm công tác xây dựng pháp luật. Thời gian trực tiếp làm công tác pháp luật là tổng các khoảng thời gian người đó liên tục hoặc không liên tục được cộng dồn từ khi người này bắt đầu tham gia xây dựng văn bản quy phạm pháp luật và hoàn thiện hệ thống pháp luật theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.
Tiêu chuẩn của người đứng đầu các tổ chức pháp chế được ghép với tổ chức thanh tra để hình thành tổ chức Thanh tra - Pháp chế thực hiện theo quy định của pháp luật về thanh tra. Tiêu chuẩn của người đứng đầu các tổ chức pháp chế được ghép với Văn phòng để hình thành tổ chức Văn phòng – Pháp chế thực hiện theo quy định của pháp luật có liên quan về điều kiện, tiêu chuẩn chức danh người đứng đầu các đơn vị chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh.
Bộ Tư pháp cho biết, trước khi Nghị định số 55/2011/NĐ-CP được ban hành, cả nước có khoảng 2400 cán bộ, công chức, viên chức làm công tác pháp chế (cả chuyên trách và kiêm nhiệm), trong đó, có hơn 1800 người có trình độ đại học trở lên (Đại học Luật trở lên có hơn 1000 người). Sau hơn 10 năm thi hành Nghị định số 55/2011/NĐ-CP, tổng số cán bộ, công chức, viên chức làm công tác pháp chế trên toàn quốc là 9393 người (tăng gấp 3.91 lần). Với đội ngũ cán bộ pháp chế hiện nay, đã giúp cho Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp tỉnh thực hiện việc quản lý nhà nước bằng pháp luật, góp phần quan trọng nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động xây dựng và tổ chức thi hành pháp luật ở các bộ, ngành, địa phương