Tại phiên chất vấn nhóm vấn đề thứ tư thuộc lĩnh vực kế hoạch và đầu tư sáng nay, 12/11, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Nguyễn Thị Hồng đã đăng đàn, làm rõ một số nội dung liên quan mà các đại biểu Quốc hội đã chất vấn và cử tri cả nước quan tâm.
Đánh giá về việc thực hiện chính sách từ đầu năm 2020, Thống đốc NHNN cho biết, đại dịch đã tác động nghiêm trọng tới sản xuất kinh doanh, NHNN thời gian qua đã tích cực thực hiện chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ.
Từ đầu năm 2020, trong điều hành lãi suất, NHNN đã ba lần giảm lãi suất, từ 1,5-2%. "Đây là mức giảm sâu so với các nước trong khu vực", bà Hồng khẳng định.
Ngoài việc điều hành lãi suất, cơ quan điều hành cũng chỉ đạo, kêu gọi các tổ chức tín dụng giảm cả với các khoản vay cũ.
Mặt bằng lãi suất cho vay đã giảm 1,66% so với trước dịch, với tổng mức giảm lãi suất khoảng 30.000 tỷ đồng.
Ngân hàng cũng giảm phí hơn 2.000 tỷ đồng cho khách hàng. Từ đó đã giảm chi phí đầu vào cho doanh nghiệp và người dân.
Thống đốc NHNN cho hay, chính sách tiền tệ phải thực hiện hai nhiệm vụ chính là điều hành để góp phần kiểm soát lạm phát, vĩ mô và đảm bảo an toàn, khả năng chi trả của hệ thống.
Theo Thống đốc NHNN, việc xem xét các công cụ chính sách trong thời gian tới, NHNN phải căn cứ trên hai mục tiêu này, đồng thời đảm bảo cân đối lớn của vĩ mô.
Với dư địa chính sách, Thống đốc NHNN cho rằng, năm 2021, chỉ tiêu đạt lạm phát dưới 4% có thể đạt được nhưng năm 2022, rủi ro lạm phát có áp lực rất lớn.
“Khi nền kinh tế thế giới đã và dần phục hồi, giá cả hàng hóa đang có xu hướng gia tăng, một số mặt hàng như xăng dầu đã tăng rất cao, nhiều nước phát triển đã ghi nhận mức lạm phát cao nhất lịch sử. Với nền kinh tế có độ mở lớn như Việt Nam, áp lực rủi ro lạm phát nhập khẩu rất lớn”, bà Hồng nói.
Theo tính toán của Thống đốc NHNN, các Ngân hàng trung ương trên thế giới hiện cũng đã có 65 lượt tăng lãi suất, tạo áp lực điều hành cho Việt Nam thời gian tới.
Đồng thời, nhìn từ nhiệm vụ thứ hai của chính sách, nợ xấu của các tổ chức tín dụng cũng đang gia tăng. Các ngân hàng giảm lãi suất bằng chính nguồn lực chứ không phải từ ngân sách. Khi nợ xấu gia tăng các tổ chức cũng phải dùng nguồn lực để xử lý.
Nếu nguồn lực của tổ chức tín dụng suy giảm sẽ ảnh hưởng tới hoạt động, tính an toàn của hệ thống. Bài học từ cuộc khủng hoảng 2008-2009 vẫn còn, nếu tính toán không cẩn thận, rủi ro lạm phát có thể quay trở lại.
Về phía NHNN, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết sẽ tiếp tục chỉ đạo cố gắng tiết giảm chi phí hoạt động để tiếp tục giảm lãi suất nhưng phải đảm bảo mức độ an toàn của từng tổ chức tín dụng cũng như toàn hệ thống để tránh tác động lan truyền.
Đồng thời, NHNN sẽ tiếp tục phối hợp với các bộ, ngành liên quan để tính toán các gói hỗ trợ lãi suất với quy mô hợp lý nhưng vẫn đảm bảo ổn định vĩ mô, phòng ngừa rủi ro lạm phát.