Thờ ơ với quy định cấm hút thuốc lá nơi công cộng

Ở đâu cũng có khói thuốc

Ngày 2-1-2010, các cửa hàng bán thuốc lá trên phố Lãn Ông (quận Hồng Bàng) vẫn tấp nập kẻ bán, người mua. Tại Công ty TNHH Yến Hải - nhà phân phối thuốc lá số 8 phố Lãn Ông, khoảng hơn 100 loại thuốc lá cả nội và ngoại bày bán với số lượng lớn. Lướt dọc các phố Quang Trung, Mê Linh, Phan Bội Châu… tại các quán nước ven đường, nhiều vị khách vẫn vô tư nhả khói thuốc lá. Cứ chừng 50m lại có một quán nước với một nhóm người tụ tập, hút thuốc, tán gẫu. Những người chung quanh điềm nhiên coi đó như một hành động hết sức bình thường và không tỏ bất cứ thái độ khó chịu hay biểu hiện không đồng tình nào.

Phòng đợi ga Hải Phòng trước giờ chạy của chuyến tàu chiều ít phút, vẫn thấy khói thuốc bay lên giữa đám đông khách đợi tàu. Khi tàu chuẩn bị chuyển bánh, một thanh niên còn tranh thủ chạy ra quầy bán hàng của nhà ga mua hai bao thuốc lá và điềm nhiên rút một điếu châm lửa. Chung quanh anh có nhiều phụ nữ, người già, em nhỏ.

Chị Huệ, chủ một quán nước trước cổng ký túc xá Trường đại học Hàng hải nói: “Có mà cấm giời, hàng ngày tôi bán hàng trăm điếu, khách hàng hầu hết là nam sinh viên các trường quanh đây. Họ có nhu cầu mua thì người bán hàng phải đáp ứng.”

Thậm chí, ngay tại sân Bệnh viện hữu nghị Việt - Tiệp, hai người đàn ông đi thăm người nhà nằm viện vẫn mời nhau “làm điếu thuốc cho ấm người” bất chấp ngay bên cạnh họ là một phụ nữ đang ngồi.

Để quy định đi vào cuộc sống

Với nhiều người, hút thuốc lá trở thành thói quen khó bỏ nhưng không có nghĩa là không bỏ được. Anh Nông Văn Hùng, quê ở huyện Sơn Động (Bắc Giang), hiện là công nhân một công ty xây dựng tại Hải Phòng, cho biết: “Trước đây, tôi là một “con nghiện” thuốc lá, nhưng được người thân khuyên bảo, hiện tôi đã cai thuốc lá. Theo tôi, quan trọng nhất là phải thay đổi được nhận thức của người hút”.

Còn chị Huệ (nhân vật ở trên) khi được hỏi có biết quy định cấm hút thuốc nơi công cộng không, cho hay: “Mấy hôm trước, tôi cũng xem chương trình thời sự của Đài Truyền hình Việt Nam về quy định này và việc đưa các hình ảnh bệnh ung thư phổi, gan, răng miệng… Tôi cũng nhận thấy trách nhiệm của mình, nhưng tôi nghĩ, nếu đã thành lệnh, thành quy định thì phải nghiêm cấm các nhà máy sản xuất thuốc lá trước. Không sản xuất thuốc, không nhập khẩu thì lấy đâu thuốc lá hút”.

Cũng theo quy định này, những nơi cấm hút thuốc phải treo biển có chữ hay biểu tượng cấm hút thuốc lá. Tuy nhiên, khi đến Bệnh viện hữu nghị Việt - Tiệp, ngoài những biển cấm hút thuốc lá tại khu điều trị bệnh có từ trước, không thấy xuất hiện thêm một biển cấm hút thuốc lá mới nào. Theo quan sát của nhóm phóng viên, các nhân viên bảo vệ và nhân viên ga Hải Phòng không quan tâm đến việc khách có hút thuốc hay không. Tại bến xe Lạc Long, hai phụ xe của tuyến Lạc Long - Móng Cái vẫn phì phèo nhả khói… Điều đó chứng tỏ, các cơ quan, đơn vị chưa thực sự quan tâm tới quyết định này của Chính phủ.

Thiết nghĩ, để quy định cấm hút thuốc nơi công cộng thực sự đạt hiệu quả thì quy định ấy cần phải tác động sâu rộng tới toàn thể nhân dân. Muốn vậy, ngoài việc có một chế tài xử phạt rõ ràng, dứt khoát, các cơ quan chức năng cụ thể vào cuộc một cách nghiêm túc còn cần có sự tuyên truyền, giáo dục đồng loạt và mạnh mẽ hơn nữa từ các cơ quan truyền thông, trường học và các đoàn thể để nâng cao nhận thức của người dân. Nếu ai cũng hiểu rõ tác hại của thuốc lá, mạnh dạn phê phán và phản đối việc hút thuốc lá nơi công cộng thì quy định mới có thể đi vào cuộc sống. Cấm hút thuốc nơi công cộng không chỉ là nhiệm vụ của các cơ quan chức năng ban hành luật, thực hiện luật mà còn cần đến tính khả thi thực hiện văn bản và sự chung tay của toàn xã hội để đẩy lùi thuốc lá ra khỏi  cộng đồng, vì một môi trường không khói thuốc.

Nhóm phóng viên xã hội