Thiếu “chó canh” khiến RIA thành “gánh nặng pháp lý“

Ông Phan Đức Hiếu – Phó Viện trưởng viện Nghiên cứu quản lý kinh tế TƯ trình bày về RIA
Ông Phan Đức Hiếu – Phó Viện trưởng viện Nghiên cứu quản lý kinh tế TƯ trình bày về RIA
(PLO) - Nhiều ban soạn thảo “sợ” và tìm mọi cách để “trốn” đánh giá dự báo tác động pháp luật (RIA) nên dù có RIA nhưng tình trạng nợ văn bản vẫn diễn ra, nhiều văn bản vẫn “chết yểu” hoặc không thể thi hành vì thiếu tính khả thi. 

Sáng nay (29/11), với sự hỗ trợ của Cơ quan phát triển quốc tế Hoa Kỳ (USAID), Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế TƯ (CIEM) tổ chức tập huấn kỹ năng đánh giá dự báo tác động pháp luật (RIA) cho các nhà báo đến từ hơn 30 cơ quan báo chí của TƯ và một số tỉnh phía Bắc.

Theo Luật Ban hành văn bản quy pháp pháp luật (VBQPPL), RIA là bắt buộc đối với các VBQPPL từ nghị định trở lên. Nếu RIA được làm thực sự thì sẽ giảm được rất nhiều chi phí cho quá trình xây dựng chính sách, pháp luật. Nhưng nhiều cơ quan soạn thảo VBQPPL đang “lách” RIA bằng cách rút bớt các quy định trong dự thảo luật, nghị định để đưa vào Thông tư.

Ông Phan Đức Hiếu – Phó Viện trưởng CIEM cho biết, thực tế, RIA đang không được sử dụng một cách thực chất, mà chỉ còn là hình thức để “hoàn thiện hồ sơ dự án Luật” trình cơ quan có thẩm quyền. Quá trình tham gia gia tư vấn về RIA cho nhiều ban soạn thảo các dự án Luật, bà Võ Thị Lan Phương – Giám đốc Công ty Vriens & Partners nhận ra, có nhiều ban soạn thảo “sợ” và tìm mọi cách để “trốn” RIA nên dù có RIA nhưng tình trạng nợ VB vẫn diễn ra, nhiều VB vẫn “chết yểu” hoặc không thể thi hành vì thiếu tính khả thi.

Nguyên nhân quan trọng nhất khiến RIA chưa được áp dụng thực chất tại Việt Nam vì thiếu cơ chế đảm bảo thực hiện. Như ở các nước có một cơ quan thuộc Chính phủ thực hiện kiểm soát độc lập RIA thường được gọi với thuật ngữ "dog watchs RIA" (Chó canh RIA - PV) để đảm bảo RIA được các cơ quan soạn thảo thực hiện trong quá trình hoạch định, xây dựng chính sách, pháp luật. 
Còn ở Việt Nam mới chỉ có quy định về RIA mà không có quy định nào đưa ra được cơ chế này. Do đó quy định RIA đang trở thành “gánh nặng pháp lý” đến nỗi từng bị “đòi” bỏ ra khỏi quy trình hoạch định, xây dựng chính sách, pháp luật.
Khảo sát cho thấy, sau 7 năm thi hành quy định về RIA, tỷ lệ người biết đầy đủ về RIA ngay trong các cơ quan nhà nước cũng chưa nhiều. Đây cũng là một vấn đề cần phải khắc phục để RIA thực sự đem lại tính khả thi cho mỗi VBQPPL./.

Tin cùng chuyên mục

Phó Giám đốc Sở Tư pháp Hà Giang Nguyễn Duy Sụn, người luôn đầy ắp nhiệt huyết và trăn trở với công tác Tư pháp nơi địa đầu Tổ quốc.

Phó Giám đốc Sở Tư pháp Hà Giang Nguyễn Duy Sụn: Người cán bộ tận tâm nơi địa đầu Tổ quốc

(PLVN) - Với nhiều giải pháp trong công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho người dân ở vùng cao về chấp hành đúng chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà nước, thời gian qua, trên địa bàn tỉnh Hà Giang, Sở Tư pháp tỉnh đã tích cực, chủ động phối hợp với các cấp chính quyền địa phương nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cho người dân.

Đọc thêm

Hoàn thiện quy định về phân cấp, phân quyền giữa trung ương và chính quyền địa phương

Toàn cảnh cuộc họp.
(PLVN) - Chiều 22/11, Bộ Tư pháp tổ chức họp H ội đồng thẩm định hồ sơ đề nghị xây dựng Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) với sự chủ trì của Thứ trưởng Đặng Hoàng Oanh. Về phía cơ quan chủ trì lập đề nghị có Thứ trưởng Bộ Nội vụ Trương Hải Long cùng đại diện một số đơn vị thuộc Bộ.

Giải lan toả kết quả hoạt động của Bộ, ngành Tư pháp, tinh thần thượng tôn Hiến pháp, pháp luật

Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tịnh, Trưởng Ban tổ chức phát biểu tại buổi lễ.
(PLVN) - Thiết thực hướng đến Kỷ niệm 80 năm ngày Truyền thống của ngành Tư pháp Việt Nam (28/8/1945 – 28/8/2025) và Đại hội Thi đua yêu nước ngành Tư pháp lần thứ VI, 100 năm ngày Báo chí cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025), phát huy vai trò của báo chí, nâng cao chất lượng công tác thông tin truyền thông, góp phần tích cực xây dựng Bộ, ngành Tư pháp ngày càng phát triển, sáng 22/11, Bộ Tư pháp phát động Giải Báo chí toàn quốc về ngành Tư pháp lần thứ nhất (gọi chung là Giải báo chí).

Bộ Pháp điển Việt Nam: Giải pháp quan trọng để truyền thông chính sách

Ông Nguyễn Duy Thắng, Phó Cục trưởng Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật, Bộ Tư pháp.
(PLVN) - Bộ Pháp điển Việt Nam là một công cụ tra cứu pháp luật hữu ích trong Kỷ nguyên mới. Việc Công bố và đưa Bộ Pháp điển vào cuộc sống là một trong các giải pháp quan trọng để truyền thông chính sách, giảm chi phí tuân thủ pháp luật đồng thời mở ra những nguồn lực, tạo nên sức mạnh, hiệu quả cao trong việc xây dựng, thực hiện chính sách pháp luật…

Đẩy mạnh xã hội hoá công tác phổ biến, giáo dục pháp luật thông qua mô hình “Điểm hỗ trợ pháp luật cộng đồng miễn phí”

Phó Cục trưởng Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật, Bộ tư pháp Phan Hồng Nguyên phát biểu khai mạc Tọa đàm.
(PLVN) - Ngày 20/11/2024, tại tỉnh Sóc Trăng, Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật - Bộ Tư pháp tổ chức Tọa đàm lấy ý kiến thí điểm xây dựng mô hình “Điểm hỗ trợ pháp luật cộng đồng miễn phí” với sự chủ trì của đồng chí Phan Hồng Nguyên – Phó Cục trưởng.

Xác định đúng và trúng giải pháp để đưa công tác xây dựng pháp luật lên tầm cao mới

Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh phát biểu khai mạc phiên họp.
(PLVN) - Ngày 21/11, Bộ Tư pháp tổ chức phiên họp Hội đồng khoa học Bộ với chủ đề “Nhận diện những vấn đề đặt ra đối với sự phát triển của Bộ, ngành Tư pháp trên cơ sở các phát biểu chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm thời gian gần đây và Kết luận của đồng chí Tổng Bí thư tại buổi làm việc với Ban Cán sự đảng Bộ Tư pháp”. Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh chủ trì phiên họp. Thứ trưởng Nguyễn Khánh Ngọc và Thứ trưởng Nguyễn Thanh Tịnh cùng dự.

Thư ký thi hành án Trần Văn Toán và những kỷ niệm “cưỡng chế” nhớ đời!

Anh Trần Văn Toán, Thư ký thi hành án Chi cục Thi hành án dân sự huyện Phước Long, tỉnh Bạc Liêu.
(PLVN) -“Phải nhìn nhận, trong giai đoạn hiện nay hoạt động Thi hành án dân sự (THADS) vẫn còn tồn tại nhiều khó khăn nhất định, tiềm ẩn nhiều rủi ro, nguy hiểm cho đội ngũ Chấp hành viên khi tổ chức thi hành án” là chia sẻ của anh Trần Văn Toán, Thư ký thi hành án Chi cục Thi hành án dân sự huyện Phước Long, tỉnh Bạc Liêu.

TS Lê Việt Nga: Người góp sức mở những “cung đường” cho hàng Việt vươn xa

TS. Lê Việt Nga - Nguyên Phó Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương)
(PLVN) -  Chỉ từ một lời “rủ rê” mà TS. Lê Việt Nga - Nguyên Phó Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương) đã có 13 năm gắn bó với cuộc vận động Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam. Từ cuộc vận động này, cùng với nỗ lực, nhiệt huyết và tình yêu với hàng Việt của TS. Lê Việt Nga mà hàng Việt đã có một “cuộc trường chinh vạn dặm” vượt ra khỏi biên giới quốc gia, xuất hiện trên kệ những hệ thống siêu thị lớn nhất trên thế giới…

Phiên họp thứ nhất Ban Chỉ đạo của Bộ Tư pháp tổng kết thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW

Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh phát biểu kết luận phiên họp.
(PLVN) -Ngày 20/11, Bộ Tư pháp đã tổ chức Phiên họp thứ nhất Ban Chỉ đạo của Bộ Tư pháp tổng kết thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII “Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”.