Thị trường lịch năm 2011 được các đơn vị kinh doanh lịch nhận định là có sự chững lại so với những năm trước, nhưng nhìn chung vẫn là một thị trường sôi động với các cuộc chạy đua về mẫu mã, chất lượng và giá cả.
 |
| Thị trường lịch năm nay vẫn sôi động với các cuộc chạy đua về mẫu mã. |
Khoảng 5 năm trở lại đây, các nhà sản xuất lịch đã bắt đầu chăm chút đến loại lịch bloc treo tường, nhưng phải đến năm nay, lịch bloc mới thực sự “lên ngôi” với sự vượt trội cả về mẫu mã, bao bì lẫn chất lượng. Trong số lịch bloc, phải kể đến các loại lịch siêu cực đại, được in 5 màu bằng loại giấy couche khổ 35 x 52 cm, mỗi tờ lịch thực sự là một bức tranh thanh nhã, hài hòa về bố cục lẫn màu sắc. Ngoài những thông tin về ngày tháng dương lịch lẫn âm lịch, mỗi tờ lịch là một bức tranh thủy mặc Trung Hoa, tranh dân gian Đông Hồ; có bộ mỗi tờ giới thiệu một sự kiện lịch sử; có bộ lại bổ sung kiến thức về ca dao, tục ngữ, châm ngôn, danh ngôn…; cũng có bộ in kèm tiếng Anh hoặc tiếng Hoa… khiến tờ lịch treo tường không chỉ đơn thuần mang ý nghĩa thông tin ngày tháng, mà còn là vật trang trí đượm nét văn hóa và mang tính giáo dục. Lịch bloc còn được các nhà sản xuất chăm chút đến các chi tiết từ bao bì bên ngoài. Mỗi bộ lịch cực đại hoặc siêu cực đại thì bao bì được thiết kế là một hộp carton có quai xách, trên nền màu đỏ sang trọng được điểm xuyết các hoa văn như hoa mai và các ký tự thể hiện theo lối thư pháp rất độc đáo. Tại các nhà sách trên đường Bùi Thị Xuân, trung tâm Hòa Bình, đường Nguyễn Văn Cừ… nơi được bày bán lịch với số lượng lớn, khách hàng hoàn toàn có thể tìm cho mình một quyển lịch ưng ý với giá cả hoàn toàn phù hợp với túi tiền. Một số lịch bloc loại lớn có giá dao động từ 190 đến 260 ngàn đồng là sản phẩm đang được bán chạy nhất tại các cửa hàng. Bình dân hơn, có loại lịch có giá từ 12 đến 50 ngàn đồng. Cũng có loại lịch bloc đặc biệt, có giá dao động từ 350 đến 480 ngàn đồng, đây là loại lịch được các khách hàng đặt mua làm quà biếu.
Lịch để bàn năm nay lại phong phú về các mẫu thiết kế giá đỡ lịch, đa số bằng chất liệu gỗ, nhựa, mica… với màu sắc trang nhã, sang trọng và cũng rất bắt mắt. Đặc biệt, trên thị trường còn xuất hiện loại lịch nhắm vào thị hiếu khách hàng tuổi học trò, được thiết kế như quyển sổ tay, nhưng cũng có thể dùng để bàn, hoặc treo lên tường, với hai màu chủ đạo xanh và hồng cho nam và nữ, bên trong in những hình vẽ ngộ nghĩnh như hugô, ngựa vằn, chim canh cụt và những hình ảnh hip hop. Nhiều cô cậu tuổi học trò thích thú ngắm nghía, bảo sẽ mua tặng nhau làm quà và giá loại lịch này cũng khá “mềm”, chỉ 23 ngàn đồng.
Các loại lịch treo tường (loại 1 tờ, 5 tờ, 7 tờ, 13 tờ) các nhà sản xuất không chỉ chú ý đến chất lượng giấy in lịch, gáy đóng bằng nẹp thiếc hay lò xo và chăm chút tỉ mỉ đến chủ đề thể hiện cùng màu sắc. Ngoài các chủ đề quen thuộc như áo dài, bonsai, phong cảnh, nội thất, tuổi thần tiên… đã quá quen với người tiêu dùng, năm nay xuất hiện một số lịch có hình ảnh lạ với ý tưởng hay và mới. Đó là các bộ lịch với hình ảnh tranh thư pháp với sự kết hợp tinh tế giữa tranh và nghệ thuật viết chữ đẹp, hay bộ lịch tranh Thủy mặc gợi mở một không gian bồng lai tiên cảnh mà cũng hết sức bình dị như chốn thôn dã quê nhà; bộ lịch Gốm và hoa đặc tả kiểu dáng nghệ thuật của các dòng gốm Việt, với màu đất sét làm tông chủ đạo; bộ lịch Sen tĩnh thể hiện nét tinh khiết và quý phái của hoa sen… Chủ đề tôn giáo cũng xuất hiện với hình ảnh Chúa hài đồng, Phật bà Quan âm; một số bộ lịch giới thiệu các truyền thuyết, sự tích trong Phật giáo, giới thiệu hình ảnh các vị thánh trong đạo Công giáo…
Theo nhận định của giới kinh doanh lịch tại Đà Lạt, thì xu hướng người tiêu dùng năm nay thiên về các loại lịch cao cấp. Loại lịch bloc cực đại và siêu cực đại có giá từ 190 đến 260 ngàn đồng được nhiều cơ quan, đơn vị đặt mua với số lượng lớn để biếu khách hàng, đối tác. Lịch treo tường loại 7 tờ và loại 13 với gáy lò xo có giá trên 25 ngàn đồng được tiêu thụ mạnh hơn những loại còn lại, nhưng nhìn chung đều cho rằng, thị trường lịch năm nay có sự chững lại so với những năm trước. Lý giải về điều này, một số ý kiến cho rằng do chủ trương thực hành tiết kiệm trong chi tiêu trong hệ thống các cơ quan nhà nước nên đã hạn chế các đơn vị in lịch; mặt khác, người tiêu dùng ngày nay đã có sự chọn lọc về thẩm mỹ, gu thẩm mỹ cao hơn khi chọn mua lịch.
Từ năm 2006, khi Nhà nước chủ trương xã hội hóa việc phát hành lịch, không còn chỉ tiêu phân bổ, không còn thế độc quyền của các đơn vị nhà nước, thị trường lịch đã thu hút các đơn vị trong nhiều thành phần kinh tế tham gia, điều này mang lại nhiều lợi ích cho người tiêu dùng với sản phẩm chất lượng và giá cả hợp lý.
Mặc dù giá giấy và công in năm nay tăng cao, kéo theo mặt bằng giá lịch tăng từ 10 - 12% so với năm trước, nhưng tỷ lệ chiết khấu lại giảm. Nếu như những năm trước, tỷ lệ chiết khấu các sản phẩm lịch có thể lên đến 45%, thì năm nay chỉ còn khoảng 25%. Điều tưởng chừng nghịch lý trên được các đơn vị kinh doanh lịch lý giải là bởi năm nay giá cả đầu vào của sản phẩm đều tăng cao, nhưng vì sức ép cạnh tranh, nên giá niêm yết trên sản phẩm chỉ tăng khoảng 10%, thấp hơn giá tăng đầu vào nên phải cắt giảm tỷ lệ chiết khấu. Hiện nay trên thị trường, nếu khách hàng mua số lượng lớn thì tỷ lệ chiết khấu cũng có thể “thương lượng”, nhưng chắc chắn không thấp hơn 20%, còn khách hàng mua lẻ thì được chiết khấu 10% trừ ngay vào giá sản phẩm được niêm yết.
Tứ Kiên
