Nông dân Hải Phòng vừa thu hoạch vụ lúa mùa bội thu. Tuy nhiên, nỗi lo mới xuất hiện: giống lúa vụ chiêm- xuân khả năng tăng cao và khan hiếm hàng. Cả nông dân và các doanh nghiệp đều phấp phỏng chờ diễn biến thị trường từng ngày.
Gía các giống lúa đều tăng cao
Theo phản ánh của 3 doanh nghiệp sản xuất và cung ứng giống lúa lớn nhất trên thị trường thành phố là Công ty Cổ phần nông nghiệp kỹ thuật cao Hải Phòng, Công ty Cổ phần giống lúa Thành Tô và Công ty TNHH Thanh Bình, hiện các loại giống lúa mua vào với giá cao và khan hiếm hàng. Thời điểm này tại các cửa khẩu, gía lúa lai nhập khẩu của Trung Quốc tăng cao mà không có hàng để mua. Giá giống lúa lai chất lượng trung bình là Nhị Ưu 838 mua vào khoảng 60- 65 nghìn đồng/ kg, tăng 10- 15 nghìn đồng/ kg so với vụ trước. Các giống lúa lai chất lượng cao như Thục Hưng 6, Nhị Ưu 986 đều có giá khoảng 75- 80 nghìn đồng/kg. Thêm vào đó, phải qua nhiều khâu trung gian nên giá lúa lai nhập khẩu đến tay nông dân sẽ đội lên từng ngày.
Giá các loại lúa lai sản xuất trong nước và giá giống lúa thuần cũng tăng. Hiện các công ty sản xuất đều bán giống lúa lai nội trung bình khoảng 50-55 nghìn đồng/ kg, lúa lai nội chất lượng cao cũng khoảng 65- 68 nghìn đồng/kg, tuy so với giá giống lúa lai Trung Quốc còn thấp hơn nhưng cũng tăng khoảng 5000- 8000 đồng/ kg so với vụ trước. Giá các loại giống lúa thuần chất lượng cao như Bắc Thơm, Hương Thơm cũng tăng khoảng 30%. Đến giống lúa thuần phổ biến nhất là BC 15 cũng tăng giá gấp 1,5 lần so với trước. Các giống lúa sản xuất trong nước hiện cũng khan hiếm hàng do vụ mùa vừa qua, một số vùng chuyên sản xuất giống lúa hàng hóa quy mô lớn bị thiệt hại về năng suất lúa do nắng nóng kéo dài.
Giám đốc Công ty Cổ phần nông nghiệp kỹ thuật cao Hải Phòng Phạm Thị Cằng cho biết: “Có hai nguyên nhân khiến giá giống lúa lai nhập khẩu tăng cao. Một là, các vùng chuyên sản xuất giống lúa lai của Trung Quốc đều mất mùa vì bão, ngập lụt thường xuyên. Nhu cầu giống lúa lai trong nước của Trung Quốc cũng chưa đáp ứng đủ nên hạn chế việc xuất khẩu. Thứ 2 là do giá nhân dân tệ tăng cao, hiện 1 nhân dân tệ bằng 31 nghìn đồng Việt Nam, tăng khoảng 7000- 8000 đồng so với trước. Do đó, kéo giá nhập khẩu giống lúa lai lên. Giá lúa lai và lúa thuần sản xuất trong nước cũng tăng do chi phí sản xuất tăng cao. Hiện giá thóc thương phẩm cũng tăng thêm 1500 đồng/ kg, sản xuất thóc giống chi phí tăng gấp 2 lần nên giá giống lúa cũng tăng theo”.
 |
Lo nông dân dùng thóc thương phẩm làm giống
Một số cán bộ thị trường của Công ty Cổ phần nông nghiệp kỹ thuật cao Hải Phòng và Công ty cổ phần giống lúa Thành Tô cho biết, các giống lúa thuần trên thị trường Hải Phòng phục vụ vụ chiêm- xuân sắp tới cũng không dồi dào như trước, thậm chí khi nhu cầu sử dụng của nông dân tăng cao thì có khả năng còn hiếm hàng. Nguyên nhân là do các doanh nghiệp đã dồn lượng khá lớn các giống lúa thuần vào khu vực miền Trung, theo chương trình hỗ trợ nhân dân vùng lũ của Chính phủ. Chính vì khan hiếm hàng nên khả năng giá giống lúa thuần chất lượng cũng sẽ leo thang từng ngày. Tình trạng khan hiếm hàng như vậy, giống lúa kém chất lượng sẽ len lỏi về nông thôn.
Ông Nguyễn Văn Độ, nông dân xã Đoàn Lập, huyện Tiên Lãng bày tỏ: “Giá giống lúa mà tăng quá cao thì gia đình tôi đành quay về cách làm truyền thống, lấy thóc thịt vừa thu hoạch vụ mùa để ngâm ủ thành giống lúa. Chứ cùng một lúc vừa chịu giá giống lúa và vật tư nông nghiệp tăng cao thì nông dân chịu sao thấu?”. Bà Đào Thị Hà, Trưởng phòng trồng trọt, lâm nghiệp (Sở Nông nghiệp- PTNT Hải Phòng) không khỏi lo lắng : “Nếu nông dân vì giá giống lúa tăng cao mà sử dụng thóc thịt làm thóc giống hoặc sử dụng giống lúa rẻ tiền để sản xuất thì năng suất, chất lượng lúa của Hải Phòng sẽ sụt giảm nghiêm trọng, nhất là thóc thương phẩm vụ mùa vừa qua chất lượng không cao do bị rầy nâu cuối vụ gây hại”. Để sản xuất được giống lúa thuần phải qua rất nhiều khâu với 3 lần chọn lọc hạt chất lượng trên đồng ruộng, trước khi sơ chế, chọn hạt, đóng gói còn phải qua cơ quan chức năng kiểm định chất lượng. Nhờ vậy, giống mới đạt năng suất và chất lượng cao. Còn thóc thương phẩm của bà con sản xuất không qua sàng lọc, kiểm định, xác nhận mà sử dụng làm giống lúa để gieo cấy sẽ cho năng suất, chất lượng không đạt tiêu chuẩn.
Đứng trước những diễn biến thị trường bất lợi cho sản xuất của bà con nông dân, Sở Nông nghiệp- PTNT và các địa phương đang bàn giải pháp hỗ trợ nông dân, đồng thời tăng cường kiểm tra thị trường, chặn đứng giống lúa kém chất lượng tuồn về nông thôn. Trước mắt là bàn về cơ chế trợ giá các giống lúa lai nội chất lượng cao cho nông dân. Hy vọng rằng, với sự giúp sức kịp thời này, nông dân Hải Phòng sẽ vượt qua khó khăn, vững bước vào vụ sản xuất mới./.
Hoàng Yên
