1 khu đất, 2 bản án, 3 đương sự
Theo hồ sơ, ông Phạm Minh Bằng (SN 1984, ngụ quận Cái Răng) là chủ sử dụng 4 thửa đất tại khu vực Bình Yên A, phường Long Hòa, quận Bình Thủy.
Ngày 25/9/2020, ông Bằng thỏa thuận và nhận 3 tỷ đồng đặt cọc để bán 4 thửa đất cho ông Vũ Trung Hòa (SN 1991, ngụ huyện Cờ Đỏ); hẹn 30 ngày ký hợp đồng mua bán. Nhưng sau đó ông Bằng không tiếp tục thực hiện hợp đồng mua bán với ông Hòa mà ngày 21/10/2020, lại chuyển nhượng cho ông Huỳnh Thanh Phong (SN 1981, ngụ quận Ninh Kiều) tại văn phòng công chứng. Ông Phong đã trả đủ tiền.
Phát hiện sự việc, ông Hòa khởi kiện, yêu cầu TAND Cái Răng công nhận thỏa thuận việc chuyển nhượng; công nhận ông Hòa được quyền sử dụng đất (QSDĐ); ông Hòa sẽ trả 2 tỷ đồng còn thiếu. Ông Phong cũng có yêu cầu độc lập yêu cầu ông Hòa giao trả sổ đỏ 4 thửa đất vì cho rằng đã mua bán với ông Bằng.
Tháng 4/2022, TAND Cái Răng ra Bản án 44/2022/DS-ST buộc ông Bằng phải trả ông Hòa 6 tỷ đồng (trả tiền cọc 3 tỷ đồng, phạt cọc 3 tỷ đồng). Sau khi ông Bằng trả 6 tỷ đồng thì ông Hòa có trách nhiệm trả lại sổ đỏ 4 thửa đất.
Ông Phong khởi kiện bằng một vụ án khác, yêu cầu tòa công nhận hợp đồng chuyển nhượng giữa mình và ông Bằng và cũng được TAND Cái Răng thụ lý. Trong vụ án này, ông Hòa cho rằng khi ông Bằng ký hợp đồng mua bán với ông Phong thì 4 sổ đỏ ông Hòa đang giữ nên việc chuyển nhượng trái quy định; ông Hòa không đồng ý với yêu cầu khởi kiện của ông Phong.
Tháng 4/2023, TAND Cái Răng có Bản án sơ thẩm 46/2023/DS-ST và tháng 8/2023, TAND Cần Thơ có Bản án phúc thẩm 379/2023/DS-PT chấp nhận yêu cầu khởi kiện, công nhận ông Phong được QSDĐ 4 thửa đất, có quyền liên hệ các cơ quan thẩm quyền để cấp sổ đỏ; không chấp nhận yêu cầu độc lập của ông Hòa.
Với Bản án 44, THADS Cái Răng ủy thác cho THADS Bình Thủy thực hiện; còn Bản án 379 do THADS Cái Răng thực hiện.
Ngày 26/12/2023, TAND Cần Thơ có Văn bản 1174/TATP-DS giải thích “việc Tòa cấp sơ thẩm (Bản án 46 - NV) không cân nhắc nghĩa vụ ràng buộc theo bản án trước (Bản án 44 - NV) là chưa bảo đảm thứ tự ưu tiên và phần nào ảnh hưởng quyền, lợi ích của đương sự (...) Cấp sơ thẩm cần rút kinh nghiệm”.
Tòa Cần Thơ cũng nói rõ, với Bản án 44, phải “nghiêm chỉnh chấp hành”, vì đã có hiệu lực pháp luật, cũng không có bất kỳ thủ tục nào về kiến nghị hay Quyết định kháng nghị hoặc giám đốc thẩm/tái thẩm.
Ông Hòa cho rằng, Bản án 44 và 379 có mối quan hệ ràng buộc với nhau về quyền và nghĩa vụ. Tại Bản án 44, ông là người được THA, còn tại Bản án 379, ông Hòa là người phải THA (ông Hòa đang giữ 4 sổ đỏ). Ông Hòa cho rằng, Bản án 44 có hiệu lực pháp luật trước thì ông phải được ưu tiên THA trước. Ông Hòa đề nghị THA với Bản án 44, ông nhận đủ 6 tỷ đồng và sẽ trả lại 4 sổ đỏ. Trường hợp ông Bằng không có điều kiện THA thì bán đấu giá 4 thửa đất để THA.
Ông Hòa cũng cho rằng Tòa Cần Thơ đã có văn bản giải thích bản án nên cần ưu tiên THA cho ông trước. Tuy nhiên, ngày 24/7/2024, VPĐKĐĐ Bình Thủy ra Quyết định 54/QĐ-CNVPĐKĐĐ hủy 4 sổ đỏ ông Hòa đang giữ.
 |
Biên bản làm việc giữa VPĐKĐĐ Cần Thơ, Cục THADS Cần Thơ, Chi nhánh VPĐKĐĐ Bình Thủy. (Ảnh: Đình Thương) |
Chỉ cấp sổ đỏ mới khi các nội dung bản án đã được thi hành
Sau khi PLVN có bài phản ánh, mới đây VPĐKĐĐ Cần Thơ (Sở TN&MT) đã có buổi họp với Cục THADS Cần Thơ, Chi nhánh VPĐKĐĐ Bình Thủy, nhằm trao đổi, thống nhất giải quyết sự việc theo đúng pháp luật.
Biên bản 1705/BB-VPĐKĐĐ cho thấy tại cuộc họp, ông Nguyễn Đặng Quan (VPĐKĐĐ Bình Thủy) cho biết, sau khi có quyết định 54 hủy 4 sổ đỏ thì nhận được Công văn 356/CCTHADS ngày 12/9/2024 của THADS Cái Răng về việc tạm dừng cấp sổ đỏ cho ông Phong.
Ông Phạm Bá Thành (Cục THADS Cần Thơ) cho biết, nội dung Bản án 44 và 379 có sự ràng buộc nghĩa vụ với nhau, nên việc ông Phong thực hiện hồ sơ cấp sổ đỏ là chưa phù hợp. Do ông Phong là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trong 2 bản án nên biết rõ sự liên đới của mình. Vì vậy, khi thực hiện thủ tục cấp sổ đỏ theo bản án, nếu nội dung bản án không rõ ràng hoặc nội dung quyết định THA không phù hợp thì VPĐKĐĐ có thể từ chối tiếp nhận.
Các thành viên dự họp thống nhất: Bản án 44 và 379 có sự ràng buộc nghĩa vụ với nhau, nên khi thực hiện đăng ký cấp sổ đỏ cho đương sự, chỉ được thực hiện khi các nội dung bản án đã được thi hành.
Do đó, với hồ sơ đăng ký cấp sổ đỏ của ông Phong, VPĐKĐĐ Bình Thủy căn cứ Bản án 44 và 379, Công văn 356, thông báo cho các bên, thu hồi quyết định hủy các sổ đỏ; trả hồ sơ lại ông Phong.
Công chứng chuyển nhượng đất cần bản chính sổ đỏ
Trong vụ việc này, Luật sư (LS) Trần Cao Đại Kỳ Quân (Đoàn LS Đồng Nai) chỉ ra một tình tiết pháp lý thú vị. Đó là theo khoản 8 Điều 40 và khoản 3 Điều 41 Luật Công chứng 2014 thì khi công chứng mua bán 4 thửa đất trên, phải có bản chính sổ đỏ để đối chiếu. “Ông Hòa đang giữ sổ đỏ, thì cần làm rõ thời điểm vợ chồng ông Bằng ký mua bán cho ông Phong tại văn phòng công chứng có xuất trình bản chính sổ đỏ hay không?”, LS Quân nói.
