 |
Án không có điều kiện thi hành
Theo thống kê của Cục THADS TP. Hải Phòng, tính từ tháng 10/2010 đến nay, Cục THADS đã tiến hành thụ lý 14.093 vụ việc, trong đó chỉ có 5.241 vụ việc mới được tiếp nhận, thụ lý trong năm 2011, còn lại có tới 8.852 vụ việc THA tồn đọng từ những năm trước được chuyển sang. Trong số những vụ việc được Cục THADS TP. Hải Phòng thụ lý, cơ quan THA đã phân loại được 5.907 việc (chiếm 43% tổng số việc phải THA) là án có điều kiện thi hành. Trong số vụ việc có điều kiện THA, các Chi cục, Cục THADS TP. Hải Phòng đã thi hành xong được 4.603 việc, đạt 117 tỷ đồng, đạt 79% về việc, 63% về tiền đối với vụ việc có điều kiện thi hành.
Theo đánh giá của Ban chỉ đạo THADS TP. Hải Phòng, một trong những nguyên nhân số án tồn đọng còn nhiều là do số lượng án chuyển từ nhiều năm trước sang, trong đó có những vụ án kéo dài hơn 10 năm. Mặt khác, hầu hết số việc án tồn đọng là án không có điều kiện thi hành, chủ yếu là án dân sự trong vụ án hình sự có liên quan đến ma túy, người phải THA đang chịu hình phạt tù, bản thân và gia đình không có tài sản để thi hành nộp phạt.
Nhiều đối tượng phải THA đã cố tình tẩu tán tài sản hoặc không nghiêm chỉnh chấp hành quyết định của Cục THADS. Đơn cử như mới đây, Cục THADS TP Hải Phòng phải ra quyết định cưỡng chế THA cho bản án ly hôn có hiệu lực từ năm 2009. Theo bản án phúc thẩm của TAND tối cao, ông Ngô Văn Quang (trú tại thị trấn Núi Đèo, huyện Thủy Nguyên) phải giao ngôi nhà 3 tầng trên diện tích 150m2 tại số 44 đường Bạch Đằng, thị trấn Núi Đèo do ông Quang đang quản lý, sử dụng cho bà Nguyễn Thị Nga.
Ông Quang có nhà ở khác, án thuộc loại có điều kiện THA nhưng không chịu tự nguyện THA mặc dù Chi cục THADS huyện Thủy Nguyên đã nhiều lần động viên, thuyết phục. Chỉ đến khi Cục THADS TP Hải Phòng vào cuộc, tổ chức cưỡng chế THA, ông Quang mới chịu chấp hành quyết định có hiệu lực pháp luật của tòa án từ cách đây gần 3 năm.
Không chỉ cá nhân không chịu THA, nhiều DN là đối tượng phải THA cũng có biểu hiện vi phạm tiến độ thanh toán đã được ghi nhận trong quyết định công nhận sự thỏa thuận thành. Cty TNHH vận tải Thủy An (Hải Phòng) có nghĩa vụ trả nợ cho Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam hơn 10 tỷ đồng. Công ty Thúy An đã viện nhiều lý do khác nhau để lần lữa không chịu THA. Tàu biển Thủy An 19, tài sản đảm bảo THADS quanh năm suốt tháng lênh đênh trên biển khiến cho việc THA gặp rất nhiều khó khăn. Ngày 10/8/2011, Cục THADS TP. Hải Phòng đã ra quyết định cưỡng chế THA, quyết liệt trong việc tổ chức kê biên tàu biển Thủy An 19 để xử lý tài sản thế chấp thì vụ việc mới được giải quyết dứt điểm.
Quyết tâm giảm số vụ án tồn đọng
Có một thực tế, trong số các vụ việc có quyết định THA còn xuất hiện tình trạng chính quyền địa phương chưa thống nhất với phán quyết của tòa án khiến nên không “mặn nồng” trong việc phối hợp với cơ quan THADS để tổ chức THA. Theo đánh giá của Ban chỉ đạo THADS TP Hải Phòng, đây cũng là một trong số các nguyên nhân khiến việc THA còn gặp nhiều khó khăn.
Một nguyên nhân chủ quan khiến số việc THADS tồn đọng, chưa được giải quyết dứt điểm là do thiếu chấp hành viên để tổ chức, thực hiện THA. Được biết, hiện nay toàn Cục THADS TP. Hải Phòng mới có 70 chấp hành viên, trong đó có nhiều chấp hành viên còn kiêm nhiệm công tác quản lý. Do vậy, có chấp hành viên của Cục THADS TP. Hải Phòng mỗi năm thụ lí giải quyết hàng trăm vụ việc, khiến chấp hành viên bị quá tải, không có khả năng giải quyết dứt điểm hết tất cả vụ án được giao.
Theo ông Phạm Ngọc Nghinh, Cục trưởng Cục THADS TP. Hải Phòng, nhằm “ngăn chặn” việc ngày càng có nhiều phần dân sự trong bản án hình sự không có điều kiện thi hành, Cục THADS TP. Hải Phòng đã đề nghị cơ quan Công an trong giai đoạn điều tra cần xác định rõ điều kiện THA của đương sự. Đối với trường hợp đương sự không có điều kiện THA, cơ quan VKS, trong đề xuất hình phạt tiền với HĐXX chỉ nên đề nghị tại mức bảo đảm quyết định mang tính khả thi, tránh tình trạng án tuyên phạt nhưng không thể thi hành.
Một trong những công tác trọng tâm khác nhằm từng bước tiến tới giải quyết triệt để án tồn đọng là xét miễn giảm THA. Đến nay, Cục THADS TP. Hải Phòng đã phối hợp với Tòa án, Viện kiểm sát xét miễn giảm THADS cho 510 việc với số tiền được miễn giảm lên tới hơn 300 triệu đồng.
Linh Nhâm
