Thêm hiểu sâu sắc về tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương của dân tộc Việt Nam

NSND Vương Duy Biên, nguyên Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tặng hoa chúc mừng Ban tổ chức chương trình. (Ảnh: PV)
NSND Vương Duy Biên, nguyên Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tặng hoa chúc mừng Ban tổ chức chương trình. (Ảnh: PV)
0:00 / 0:00
0:00
(PLVN) - Được sự nhất trí của UBND huyện, Phòng Văn hóa Thông tin huyện Cẩm Khê, hôm nay - ngày 10/11, Đảng ủy - Hội đồng Nhân dân - Ủy ban Nhân dân - Ủy ban Mặt trận Tổ quốc xã Tuy Lộc và Ban quản lý di tích lịch sử Đình Hội tổ chức Lễ động thổ Đình Hội cùng các công trình phụ trợ và Tọa đàm Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương.

Phát biểu khai mạc chương trình, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Tuy Lộc Hoàng Quang Trọng cho biết, Đình Hội, xã Tuy Lộc, huyện Cẩm Khê, tỉnh Phú Thọ, là nơi thờ tự Vua Hùng Vương thứ 17 là Hùng Nghị Vương và được xếp hạng di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh theo Quyết định số 38/QĐ-UBND ngày 21/01/1995 của UBND tỉnh Phú Thọ. Đình Hội được xây dựng vào năm 1853 dưới triều Vua Tự Đức. Năm 1936, giặc Pháp bắn phá làm ảnh hưởng lớn đến quy mô kiến trúc của Đình.

Sau đó, Đình được Nhân dân khôi phục, dựng lại, vẫn theo nền kiến trúc đình xưa. Đình Hội hiện còn lưu giữ được một số đồ thờ tự có giá trị nghệ thuật phong phú, có giá trị thẩm mỹ cao, có giá trị lịch sử khoa học, trong đó có 10 sắc phong, để lại cho chúng ta niềm tự hào về các bậc tiền nhân trong sự nghiệp dựng nước và giữ nước của thời đại Hùng Vương. Đến thời điểm hiện tại, cơ sở vật chất của Đình đang xuống cấp, cần được tu bổ, tôn tạo.

Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Tuy Lộc Hoàng Quang Trọng phát biểu khai mạc chương trình. (Ảnh: PV)

Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Tuy Lộc Hoàng Quang Trọng phát biểu khai mạc chương trình. (Ảnh: PV)

Tại chương trình, các đại biểu đã trao đổi, thảo luận về tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương nói chung và tìm hiểu về di tích Đình Hội, nơi thờ cúng Vua Hùng thứ 17 - Hùng Nghị Vương.

Vui mừng dự Tọa đàm, NSND Vương Duy Biên, Phó Chủ tịch chuyên trách Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam, nguyên Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch nhấn mạnh, trong truyền thống văn hóa làng xã của Việt Nam, ngôi đình đóng vai trò rất quan trọng, linh thiêng, nơi tập trung các cơ quan chính quyền thời xưa. Ông ghi nhận việc tu bổ, tôn tạo Đình Hội là góp phần gìn giữ nét truyền thống văn hóa rất đáng quý từ thời Vua Hùng mà theo lịch sử ghi chép Đình Hội thờ tự Vua Hùng thứ 17.

Nguyên Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Vương Duy Biên đề nghị nghiên cứu, tham khảo kỹ lưỡng trong quá trình tu bổ, tôn tạo nhằm giữ được tối đa dấu tích xưa để lại cho hậu thế và muôn đời con cháu chúng ta mai sau. (Ảnh: PV)

Nguyên Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Vương Duy Biên đề nghị nghiên cứu, tham khảo kỹ lưỡng trong quá trình tu bổ, tôn tạo nhằm giữ được tối đa dấu tích xưa để lại cho hậu thế và muôn đời con cháu chúng ta mai sau. (Ảnh: PV)

Qua báo cáo cho thấy Đình Hội còn lưu giữ nhiều tài liệu quý như các sắc phong, ngọc phả ghi lại dấu tích của Đình Hội xưa kia. Vị nguyên Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đề nghị nghiên cứu, tham khảo kỹ lưỡng nhằm giữ được tối đa dấu tích xưa để lại cho hậu thế và muôn đời con cháu chúng ta mai sau. Với ý nghĩa đó, việc tu bổ, tôn tạo Đình Hội là điều rất đáng mừng đối với ngành Văn hóa và lan tỏa trong đời sống cộng đồng. Ông đề nghị các kiến trúc sư, nhà xây dựng trong quá trình tu bổ, tôn tạo tiếp thu ý kiến của các nhà văn hóa, các nhà nghiên cứu về tôn giáo, tâm linh để hoàn thiện đầy đủ ý nghĩa của công trình văn hóa này.

Xúc động được đứng trên mảnh đất thiêng mà tiền nhân đã tụ họp từ hơn bốn nghìn năm trước, Nghệ nhân ưu tú Trần Ngọc Ánh bày tỏ niềm tự hào về tiên tổ anh linh, pha một chút mủi lòng vì nơi đình đền thờ tự này đã bị mai một vì thời gian và chiến tranh. Nơi đây không chỉ là di tích lịch sử, mà còn là nơi chứa đựng chất liệu văn hóa, là cơ sở giáo dục văn hóa cho muôn đời sau.

“Chúng ta góp công, góp sức, góp tiền của, nhân lực, tài lực để cùng tham gia dựng xây ngôi Đình thiêng của quê hương đất nước cũng là công đức vô lượng. Những việc mình làm hôm nay thì trời biết, đất biết, tiên tổ biết, sẽ để lại phúc ấm cho con cháu sau này”, Nghệ nhân ưu tú Trần Ngọc Ánh kêu gọi.

Nghệ nhân Trần Ngọc Ánh đề nghị, chính quyền địa phương cùng cơ quan chức năng sớm củng cố hồ sơ, trình lên cấp thẩm quyền để di tích Đình Hội được danh chính ngôn thuận là di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia.

Các đại biểu làm lễ động thổ tu bổ, tôn tạo Đình Hội. (Ảnh: PV)
Các đại biểu làm lễ động thổ tu bổ, tôn tạo Đình Hội. (Ảnh: PV)

Trong tham luận gửi tới Tọa đàm, Thạc sỹ Phùng Quang Trung, nguyên Trưởng phòng Văn học, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch khẳng định, tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương ở Phú Thọ được UNESCO công nhận Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại và hệ thống di tích lịch sử văn hóa danh thắng Đền Hùng, một biểu tượng sức mạnh đại đoàn kết, là điểm hội tụ văn hóa tâm linh của dân tộc Việt Nam từ bao đời nay. Trong đó có di tích kiến trúc nghệ thuật Đình Hội (xã Tuy Lộc, huyện Cẩm Khê, tỉnh Phú Thọ) thờ vua Hùng Vương thứ XVII hiệu là Hùng Nghị Vương húy Bảo Quang Lang.

Ông Trung cho hay, cả nước tôn thờ một vị Quốc Tổ - đó là một mỹ tục độc đáo, là nếp sống đậm đà đầy bản sắc và bản lĩnh văn hóa tộc Việt. Xã Tuy Lộc tôn vinh vua Hùng Nghị Vương trong cuộc kháng chiến chống giặc Thục, trên đường đi Vua đã trú chân tại địa phương, nơi đây cùng một số vị Thần đã có công dẹp giặc cứu nước, dậy dân trồng nông trang và để lại nhiều di sản vật thể (thần phả, 10 đạo sắc phong, nhiều cổ vật, hiện vật…) và phi vật thể có giá trị cao trong ngôi Đình Hội.

Thay mặt Nhóm nghiên cứu di sản văn hóa Đền miếu Việt, ông Nguyễn Đức Tố Huân, đồng tác giả cuốn sách “Hùng Vương Thánh tổ Ngọc Phả” cho biết, cùng thờ với Hùng Nghị Vương ở Tuy Lộc có đủ các vị Sơn thần (Cao Sơn, Cao Minh) và Thủy thần (Từ Huệ Nhược Ứng), Mỵ nương (Diễn Kỳ), Lạc hầu của triều đình (Hổ Lang) và Quan lang người địa phương (Cửa Đường). Có lẽ do vậy nơi đây được gọi là Đình Hội, hội tụ linh thiêng như một triều đình đầy đủ bá quan của triều Hùng thứ 17.

Đối với việc thờ tự ở Tuy Lộc, nhóm nghiên cứu đề xuất thống kê lại, đọc, dịch các sắc phong thần của Tuy Lộc, là căn cứ cho việc thờ tự, lập bài vị cho các vị thành hoàng của địa phương. Khai thác thêm bản khai 4 sắc phong hiện lưu ở Viện Nghiên cứu Hán Nôm; Cần tìm lại bản Ngọc phả đã có ghi trong Lý lịch di tích của Đình. Đọc, dịch để có những thông tin và căn cứ chính xác cho việc thờ tự cũng như để hiểu đúng công lao, sự nghiệp của Hùng Nghị Vương và triều Hùng thứ 17. Đồng thời, đối chiếu thêm với các điển thờ các vị thần thời Hùng thứ 17 ở trong vùng (như ở Mạo Phổ - Thanh Ba, Hậu Lộc - Chu Hóa…) để có thêm tư liệu và thông tin cho triều đại Hùng Nghị Vương.

Tỉnh Phú Thọ có nền văn hóa rực rỡ từ lâu đời, là địa phương có Khu di tích Đền Hùng để thờ tự 18 đời vua Hùng và nhiều di tích văn hóa có giá trị khác. Khu di tích Đền Hùng và các di tích văn hóa Phú Thọ hết sức có giá trị với phát triển du lịch tại Việt Nam.

Đọc thêm

Chiêm ngưỡng tác phẩm nghệ thuật và kỷ vật quý của vị vua yêu nước

Cuốn sách Hàm Nghi Hoàng đế lưu vong - nghệ sỹ ở Alger. (Ảnh: Thùy Dương)
(PLVN) - Những hậu duệ của Vua Hàm Nghi đã hiến tặng các tác phẩm nghệ thuật và kỷ vật quý của Vua Hàm Nghi cho các bảo tàng, di tích Việt Nam. Những tác phẩm nghệ thuật và kỷ vật hiến tặng ấy minh chứng sống động cho một giai đoạn đầy thăng trầm trong lịch sử Việt Nam. Việc hiến tặng các kỷ vật của Vua Hàm Nghi có ý nghĩa quan trọng đối với công tác bảo tồn di sản, tôn vinh các giá trị lịch sử của dân tộc. Các kỷ vật được hồi hương, mở ra thêm cơ hội để người dân trong nước, đặc biệt là thế hệ trẻ được chiêm ngưỡng và tìm hiểu về vị vua yêu nước.

Lễ cầu ngư, thả hoa đăng trên sông Đà

Lễ cầu ngư, thả hoa đăng trên sông Đà
(PLVN) - Tối 15/11, tỉnh Hòa Bình tổ chức Lễ cầu ngư, thả hoa đăng trên sông Đà. Đây là hoạt động nằm trong khuôn khổ của Lễ hội cá tôm sông Đà lần thứ 2 năm 2024.

Thành cổ giữa lòng thành phố Biên Hoà

Thành cổ giữa lòng thành phố Biên Hoà
(PLVN) - Thành cổ Biên Hoà được người dân xây dựng vào đầu thời nhà Nguyễn. Đến năm 1834 vua Minh Mạng thứ 18 cho đắp lại bằng đất theo hình cánh cung, bốn mặt thành đều dài 70 trượng, cao 4 thước 3 tấc, dày 1 trượng, mở 4 cửa hào rộng 2 trượng sâu 6 thước, đặt tên là Thành Cựu

Vang xa những làn điệu Quan họ Bắc Ninh

Hát Quan họ trên thuyền. (Ảnh: Thanh Tùng)
(PLVN) - Sau khi Dân ca Quan họ được vinh danh, Bắc Ninh có nhiều hoạt động cụ thể, thiết thực nhằm thực hiện tốt cam kết với UNESCO về bảo tồn và phát huy giá trị của di sản thế giới. Nhân kỷ niệm 15 năm Dân ca Quan họ Bắc Ninh được UNESCO ghi danh là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VH,TT&DL) tỉnh Bắc Ninh cho biết, từ ngày 11 - 30/11/2024 sẽ có nhiều hoạt động đặc sắc.

'Tấm vé' về với Hà Nội xưa

'Tấm vé' về với Hà Nội xưa
(PLVN) - Thủ đô nghìn năm văn hiến Hà Nội được ví như bảo tàng sống với hàng ngàn di tích lịch sử, văn hóa nổi bật. Vì thế, Hà Nội luôn là nguồn cảm hứng bất tận, là đề tài rung động tâm hồn các nghệ sỹ trong nỗ lực gìn giữ văn hóa đất Kinh kỳ.

Đồng dao - Đi tìm di sản tuổi thơ xưa trong thời hiện đại

Đồng dao - Đi tìm di sản tuổi thơ xưa trong thời hiện đại
(PLVN) - Trong ký ức của nhiều thế hệ, đồng dao gắn liền với tiếng cười hồn nhiên của trẻ thơ vang vọng khắp sân làng, những trò chơi tuổi thơ đơn sơ mà thú vị. Những bài đồng dao ấy không chỉ là những lời ca vui vẻ, mà còn chứa đựng trong mình cả nền văn hóa, lịch sử và giá trị truyền thống của dân tộc.

Tôn vinh cây trà tổ 400 tuổi ở Suối Giàng

Tôn vinh cây trà tổ 400 tuổi ở Suối Giàng
(PLVN) -  Lễ hội tôn vinh cây trà tổ Shan tuyết hơn 400 tuổi được tổ chức trang trọng với nhiều hoạt động sôi nổi, đặc sắc nhằm gửi gắm ước mơ và cảm tạ trời đất đã ban phước lành cho dân bản. 

Rộn ràng Xẩm từ miền quê huyền thoại

Nhiều thế hệ cùng tham gia CLB hát xẩm Hà Thị Cầu.
(PLVN) - Ninh Bình được coi là một trong những cái nôi của Xẩm, gắn liền với cố nghệ nhân hát Xẩm nổi tiếng Hà Thị Cầu. Việc bảo tồn giá trị nghệ thuật hát Xẩm đang được tỉnh Ninh Bình thực hiện với mục tiêu tạo thành sản phẩm du lịch, góp phần định vị điểm đến của du lịch Ninh Bình trên bản đồ du lịch Việt Nam.

Về miền “Tháng tám giỗ cha, tháng ba giỗ mẹ”…

Di tích Đền Trần Nam Định.
(PLVN) - Ở Nam Định, nếu như Đền Trần tượng trưng cho tín ngưỡng thờ Cha thì Phủ Dầy gắn với tín ngưỡng thờ Mẫu (Mẹ). Nếu như Đền Trần có nghi lễ khai Ấn đêm 14 tháng Giêng thì Phủ Dầy gắn liền với chợ Viềng mỗi năm chỉ họp một phiên…

Sứ mệnh Hoa Lư sẽ trở thành đô thị cố đô - di sản

Du lịch miền di sản cố đô, điểm hẹn bốn mùa. Ảnh Sở Du lịch Ninh Bình.
(PLVN) - Theo các chuyên gia, Nghị quyết số 16-NQ/TU ngày 23/8/2023 của Ban Chấp hành Đảng bộ Ninh Bình về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã tỉnh Ninh Bình giai đoạn 2023 - 2030, trong đó mục tiêu đến năm 2025 sẽ định hình tính chất đơn vị hành chính mới sau hợp nhất thành phố Ninh Bình và huyện Hoa Lư là “Đô thị Cố đô - Di sản” là đúng đắn và có tầm nhìn…

Nữ cán bộ nội đô và ký ức Hà Nội tháng 10 năm ấy…

Ảnh tư liệu
(PLVN) - 70 năm đã trôi qua, nhưng ngày 10/10/1954 là dấu ấn lịch sử không thể quên đối với các thế hệ người dân Việt Nam nói chung, Thủ đô Hà Nội nói riêng. Với bà Đỗ Thị Kim Dung, nguyên cán bộ Thành hội Phụ nữ Hà Nội, một chứng nhân lịch sử, đã từng tham gia sự kiện lịch sử trọng đại của dân tộc 70 năm về trước, thì ngày này còn có một ý nghĩa đặc biệt, trở thành một kỷ niệm không phai với những năm tháng thanh xuân đầy nhiệt huyết…